Filmfestival Cannes 2017: Deel 4
Festival van de middelmatige films
door Bert Goessen
Met nog twee dagen te gaan loopt het Filmfestival van Cannes bijna ten einde. Echte meesterwerken zijn er toe nu toe niet te zien geweest en de vrees bestaat dat die dit jaar ook niet zullen komen. Of er moet de laatste twee dagen van het festival een klein wonder gebeuren met films van François Ozon, Fatih Akin, Roman Polanski en Lynne Ramsay nog te gaan.
De aangenaamste verrassing in de hoofdcompetitie was voor mij tot nu toe THE KILLING OF A SACRED DEER van de Griekse regisseur Yorgos Lanthimos, die in 2015 al in Cannes imponeerde met zijn film THE LOBSTER. Het is een originele wraakthriller met Haneke-achtige trekjes. Een jongeman van 16 jaar infiltreert steeds dieper in het dagelijks leven van het gezin van een hartchirurg. Hij houdt hem verantwoordelijk voor het overlijden van zijn vader tijdens een hartoperatie.
In een subtiel spel van schuld en boete voert de film de kijker mee in de wraakexercitie van bijna alle personages. In afgemeten dialogen wordt de spanning geleidelijk aan tot een hoogtepunt opgevoerd. Het veelvuldig gebruik van groothoeklenzen levert een extra dimensie aan de spanningsopbouw. Kubrick was daarin al een meester. Ondanks de overeenkomsten met het werk van diverse andere grote regisseurs heeft Yorgos een originele, eigenzinnige film afgeleverd. Zeker een kanshebber voor de Gouden Palm.
HAPPY END
De argeloze bioscoopbezoeker zou door de titel van Michael Haneke’s nieuwe film danig op het verkeerde been gezet kunnen worden. De vermeende ‘happiness’ is namelijk ver te zoeken. Het is een film over moord en zelfmoord en de verantwoordelijkheid daarvoor. Zowel op het individuele vlak, als het bredere maatschappelijke vlak.
Ook in het indringende L’AMOUR uit 2012 was de zelfgekozen dood al het centrale thema. En eigenlijk is het hele oeuvre van Haneke wel doordrongen van het thema dood. Dat heeft de afgelopen jaren meesterwerken opgeleverd als FUNNY GAMES, CACHÉ, LA PIANISTE en DAS WEISSE BAND. HAPPY END moet wat mij betreft achteraan sluiten in deze rij, omdat de film kwalitatief achterblijft bij zijn voorgangers.
THE DAY AFTER
Hong Sang-soo minimalistische zwart-wit film waarin een uitgever een spelletje ontrouw speelt met drie vrouwen. De vertrouwde Hong Sang-soo ingrediënten zijn volop aanwezig: ellenlange dialogen, statische shots en een camera die alleen naar links en rechts beweegt en af en toe inzoomt. De Franse regisseur Eric Rohmer was ooit de ongekroonde koning van dit soort cinema. Bij sommigen zal deze vermeende komedie op de lachspieren werken. Bij mij activeerde de film vooral de oogspieren richting dromenland.
HIKARI / Radiance
De 48 jarige Japanse regisseuse Naomi Kawase maakte eerder indruk met films als THE MOURNING FOREST (2007), STILL THE WATER (2014) en AN (2015). Haar nieuwe film HIKARI gaat over Misako, die in het dagelijks leven films inspreekt voor visueel gehandicapten. Ze maakt kennis met fotograaf Nakamori, die steeds slechter gaat zien.
De foto’s van Nakamori laten haar op een nieuwe manier naar de wereld kijken. Hoewel de film uiterst sensitief is en het tempo met de nodige droomsequenties wordt gelardeerd, heeft HIKARI toch niet de kracht van haar eerder genoemde films. Het blijft aangenaam kijken, maar beklijven doet het niet.
THE BEGUILED
1834. In een bos in West Virginia wordt een gewonde soldaat (Colin Farrell) tijdens de Amerikaanse burgeroorlog opgevangen in een meisjeskostschool. Het hoofd van de school (Nicole Kidman) verzorgt zijn aangeschoten been. De soldaat komt er bovenop en er ontstaat (natuurlijk zou je bijna zeggen) een seksueel spanningsveld tussen de vrouwen en de soldaat. Na een fatale val van de trap breekt hij een been en zit er voor het schoolhoofd niets anders op dan zijn been te amputeren. Als hij dat ontdekt gaat de soldaat als een wildeman tekeer. Maar dat pikken de vrouwen niet en de wraak is onherroepelijk. Een simpel verhaal op keurige wijze verteld, maar helaas zonder de nodige bevlogenheid in beeld gebracht. Van regisseuse Sofia Coppola zou je meer moeten kunnen verwachten.
RODIN
Acteur Vincent Lindon loopt als een zielloze Rodin door de gelijknamige film van Jacques Doillon. Zoveel reliëf er valt te bespeuren in vele prachtige beeldhouwwerken van Rodin, zo weinig is daarvan terug te vinden in de film. Het is een vlakke biopic over de beginjaren van Rodin als beeldhouwer. De camera pendelt van het ene atelier naar het andere, van het ene beeld naar het andere en van de ene vrouw naar de andere. De film wil maar niet tot leven komen en verstilt uiteindelijk tot een levenloos blok klei dat Doillon niet op de juiste manier krijgt geboetseerd.
GOOD TIME
De enige jonge cineasten in het hoofdprogramma van Cannes, Josh en Benny Safdie, leveren met GOOD TIME een doorsnee ‘hit-and-run’ thriller af. Twee broers overvallen aan het begin van de film een bank en vervolgens worden ze anderhalf uur achterna gezeten door de politie om uiteindelijk ingerekend te worden. Niets nieuws onder de zon en eerder al veel beter te zien geweest. Het intro doet nog vermoeden met een originele film te maken krijgen, maar gaandeweg glijdt de film steeds verder af naar een middelmatige thriller, die je elke zaterdagavond op de tv voorbij ziet komen.
De overdreven vette soundtrack maakt het er niet veel beter op. Desondanks zitten er een paar aardige shots in de film die doen vermoeden dat de Safdie-broeders toch over enig talent beschikken. Wellicht dat in een volgende film dit talent tot wasdom gaat komen.
A GENTLE CREATURE
Een Russische vrouw woont ergens in een uithoek van Rusland. Haar man zit om onduidelijke redenen in de gevangenis. Op zekere dag krijgt ze een pakketje dat ze naar hem heeft opgestuurd retour afzender. Ze komt er op het postkantoor niet achter waarom het pakketje is teruggestuurd. Op zoek naar een verklaring reist ze naar de plaats waar haar man gevangen zit. Tijdens die reis met trein en bus komt ze allerlei vreemde snuiters tegen die het nodige commentaar leveren op de Russische maatschappij. De gevangenisautoriteiten laten haar uiteindelijk niet de gevangenis binnen.
Als op het einde van de film het onheil genadeloos toeslaat heb je twee uur en twintig minuten gebiologeerd zitten kijken naar een inktzwart verhaal. De film van Sergei Loznitsa is gebaseerd op een kort verhaal van Dostoyevski en vertoont duidelijke kenmerken van een Kafkaiaanse nachtmerrie. Het verholen kwaad sluipt steeds dieper in de film.
26 mei 2017