Ghost Story, A

****

recensie A Ghost Story

Een eenzaam hiernamaals

door Suzan Groothuis

A Ghost Story is een verhaal over een geest, maar anders dan je zou verwachten. Casey Affleck is een groot deel van de film gehuld onder een wit laken met twee gaten. Waarachter hij zijn geliefde, alleen achtergelaten, gadeslaat. Een subtiele, kosmische film over liefhebben, loslaten en weer opnieuw beginnen.

Voordat Casey Affleck (broer van en bekend van Manchester by the Sea en I’m Still Here) als spook te zien is, zien we hem in het echte leven als C, een wat verstrooide muzikant. Samen met zijn vrouw M (Rooney Mara, Carol) in hun huis op het platteland in Texas, waar zij graag weg wil maar hij niet. ’s Nachts worden ze opgeschrikt door de oude piano die plots geluid geeft. Een teken van andere, kosmische aanwezigheid?

Kort daarna komt C om bij een auto-ongeluk. Nadat M hem geïdentificeerd heeft, zien we hoe zijn in witte laken gehulde lichaam weer tot leven komt. Als spook keert hij terug naar zijn geliefde woning en zijn rouwende echtgenote. Rouw die niet is verbeeld als verscheurd verdriet, wat je zou verwachten als je als jonge vrouw je echtgenoot verliest. In plaats daarvan zien we minutenlang hoe M een taart, achtergelaten door een kennis, verorbert. Zittend op de grond, met een vork in de taartvorm hakkend, het leven toonbaar leeg. Ondertussen, subtiel in beeld gebracht, bekijkt het spook dat eens haar echtgenoot was M van een afstand.

A Ghost Story

Minimaal maar veelzeggend
Lowery, bekend van het broeierige Ain’t Them Body Saints (waarin Casey Affleck en Rooney Mara ook elkaars echtgenoten spelen) neemt de tijd voor zijn film. Traag van opzet, waarin de beelden leidend zijn. Gekozen is voor een beeldverhouding van 4:3 aspect ratio met ronde hoeken, wat de film een nostalgische sfeer geeft. Dialogen zijn er amper en toch zegt de regisseur veel met dit intieme drama.

De keuze voor de boeken die het jonge stel in huis heeft, bijvoorbeeld. De camera toont een kort, maar in het oog springend shot van titels als Virginia Woolfs A Haunted House And Other Stories en een boek van Nietzsche dat handelt over de eeuwige terugkeer. Terwijl de tijd geruisloos verstrijkt, ziet het spook toe op hoe M weer grip op haar leven krijgt. En wanneer er een nieuwe partner in haar leven is, laat het spook zijn aanwezigheid verraden door lampen te laten flikkeren en boeken uit de kast te laten springen. Eén valt open met de tekst “He left it, left her” vluchtig in beeld. Een zin die M een moment van bevreemding geeft.

De cirkel van het bestaan
De film zit vol met subtiele verwijzingen naar het hiernamaals en de cirkel van het leven. In één scène is een voorspeller (gespeeld door de singer-songwriter Will Oldham) aan het woord. Hij voert een monoloog over de eindigheid van het bestaan. Hoe zinvol zijn onze daden? Voor wie schrijf je een boek, of een lied? Wie herinnert zich jouw nalatenschap? Zijn uiteindelijke boodschap is dat de planeet eindig is en alles verdwijnt en verbrandt. “It’ll all go” zijn woorden die het spook echter niet wil horen. Met zoemende elektriciteit legt hij de voorziener het zwijgen op.

A Ghost Story

Poëtisch en kosmisch
Lowery durft met A Ghost Story risico te nemen. Het trage tempo, de lange shots en de minimale dialogen vragen geduld van de kijker. Wie een horror verwacht, komt bedrogen uit. Evenmin als dat Casey Affleck in spookkostuum grappig is. A Ghost Story is een film die je moet ondergaan. De beelden zijn prachtig en doen wel denken aan films van Terrence Malick (The Tree Of Life).  Verstild, poëtisch en kosmisch. De dissonante soundtrack, met als hoogtepunt het beklemmend mooie I Get Overwhelmed van Dark Rooms, vult de sfeer van de film goed aan.

Affleck verbeeldt als spook zowel dreiging, melancholie als eenzaamheid. Het is knap hoe slechts een laken met twee gaten de angst voor vergetelheid invoelbaar maakt. Prachtig is de onverstaanbare dialoog die hij met een spook aan de overkant van zijn huis voert. I’m waiting for someone. Who? I don’t remember.

Aan de hand van sprongen in tijd – verleden, heden en toekomst – zien we hoe het spook krampachtig probeert een herinnering te zijn. Niet vergeten, maar levend. Om, uiteindelijk, los te kunnen laten. Lowery’s film resoneert na het zien ervan nog lang, als flikkeringen van licht. Cinema zoals je die weinig tegenkomt en die de kijker in verwondering achterlaat.
 

15 november 2017

 
MEER RECENSIES