**
recensie Ma Ma
Een nieuwe tepel in een doosje
door Cor Oliemeulen
Het zal je maar gebeuren. Je hebt borstkanker en je dokter laat zijn emoties de vrije loop en zingt een zwijmellied als je op de operatietafel ligt. Je nieuwe geliefde is impotent en toch word je zwanger, maar je weet niet precies van wie. Bouquetreeks? Nee, de nieuwe film Ma Ma van Julio Medem.
Het was een tijdje stil rond de Spaanse regisseur Julio Medem, die in eigen land en daarbuiten grote populariteit genoot na zijn romantische kaskraker Los amantes del Círculo Polar (1998). Poëtisch, dramatisch, mooie mensen, zelfgeschreven plot met mysterieuze wendingen, originele cameraperspectieven en soms een weergaloze montage. Aangevuld met een vleugje psychologie en een portie lust bediende de eigenzinnige Medem zijn fans vervolgens met Lucía y el sexo (Luciá en seks, 2001), Caótica Ana (Chaotische Ana, 2007) en Habitación en Roma (Kamer in Rome, 2010). In het laatstgenoemde romantische drama sprongen vooral de twee naakte hoofdpersonages in het oog en vrolijk rond in een hotelkamer. De niet eerder vertoonde combinatie van lesbische seks en een ontdekkingstocht naar de vrouwenziel was een typisch gevalletje van tussen kunst en kitsch.
Bloedserieus
Wat kunnen we dan verwachten van Medems jongste film, Ma Ma? In interviews laat Penélope Cruz weten dat ze het script in één adem had uitgelezen en dat ze onmiddellijk verliefd werd op de rol van de baanloze lerares Magda die borstkanker krijgt, het contact met haar zoontje probeert te behouden, verliefd wordt op een man die zojuist zijn vrouw en dochtertje bij een ongeluk heeft verloren (en als voetbalscout het zoontje een gouden toekomst bij Real Madrid voorspelt) én prompt zwanger blijkt na een multi-orgastisch uitstapje in een seksclub, waarin ze in een opwelling samen met haar zingende, biseksuele gynaecoloog was beland. Pardon? Het script is alleszins bloedserieus en opnieuw ontsproten aan het brein van Julio Medem, die eerst psychiatrie heeft gestudeerd voordat hij films ging maken.
Dat brengt ons bij het grote manco van Ma Ma. Medems navigatie leidt je over zoveel onverharde zijpaden dat je bijkans om je eigen moeder schreeuwt na de mededeling ‘bestemming bereikt’. Omkeren waar mogelijk is kansloos als je ook nog de rode draad van het blonde Siberische meisje wilt ontrafelen: aanvankelijk zou zij door de gynaecoloog worden geadopteerd en uiteindelijk fungeert zij als Magda’s wensdroom – in een scène weliswaar sfeervol van bovenaf gefilmd als het meisje in zee om Magda heen zwemt, terwijl de dokter haar zwangere buik inspecteert. Al met al biedt het script van Ma Ma meer dan voldoende inspiratie voor soapschrijvers.
Foute boel
Het moet gezegd: Julio Medem is creatief, vindingrijk en durft het fenomeen kanker in een weinig voor de hand liggend perspectief te plaatsen. Ma Ma begint misschien wat ongemakkelijk, als we zien hoe iemand uitgebreid Penélope’s borsten aan het betasten is, maar dan zien we gelukkig een witte jas voor de lens verschijnen. Magda schrikt zich natuurlijk wezenloos als ze hoort dat er twee knobbeltjes in haar rechterborst zitten, waarna een scan uitsluitsel brengt: foute boel. Chemo en dan een operatie. Niemand hoeft het voorlopig te weten, zeker haar zoontje en zijn rondscharrelende vader niet. Magda gaat met opgeheven hoofd de strijd aan en vindt steun bij de rouwende Arturo (Luis Tosar), die zij eerst zelf heeft getroost.
Een ongeneeslijke ziekte leent zich voor een respectvolle behandeling, ook in een film. Het is weinigen gegeven om met zoveel ontroerende expressie en overtuiging als de immer beminnelijke Penélope Cruz (die we ook haar weelderige haardos zien afscheren) een dergelijke rol neer te zetten. Ma Ma is zonder twijfel herkenbaar voor lotgenoten, maar faalt vooral door een groteske driehoeksverhouding, terwijl het portretteren van Magda’s persoonlijke gedachten en omstandigheden meer dan eens doorslaan.
De schokkerige beelden bij het slechte nieuws zijn functioneel, het in het lichaam inzoomen op het hart na een kus is bedenkelijk. Net als Magda’s droom waarin Arturo haar als cadeautje een nieuwe tepel in een doosje aanbiedt. En wat is er zo geheim aan die ‘geheime parenclub’ als de gynaecoloog in gezelschap tegen Arturo zegt dat hij hem daarvan kent? Goedbedoeld onderzoekt Ma Ma de ziel van een ongeneeslijk zieke vrouw, maar het drama van Julio Medem is in feite een mislukt filmexperiment.
11 september 2016