***
recensie The Man With The Iron Fists
Aziatische kung fu zwaardfilm uit Hollywood
door Alfred Bos
Rapper, producer en liefhebber van Aziatische knokfilms RZA waagt zich met de zegen van Quentin Tarantino aan… een Aziatische knokfilm, maar dan uit Hollywood. Over zijn regiedebuut zijn de meningen sterk verdeeld.
Wie de loopbaan van RZA (Robert Diggs) de afgelopen twintig jaar, sinds Enter The Wu-Tang (36 Chambers) , het debuutalbum van het Newyorkse rap collectief Wu-Tang Clan uit 1993, een beetje heeft gevolgd, zal het niet verbazen dat de rapper, producer en acteur plaatsneemt op de regisseursstoel om zijn eigen, zelfgeschreven kung fu zwaardfilm naar het filmdoek te brengen. Over het resultaat kun je twisten, RZA’s liefde voor het genre is boven alle twijfel verheven.
Al is Iron Fists zijn eerste werkstuk als regisseur, cinema is voor RZA geen onbekend terrein. Voor zijn debuut als acteur, in Ghost Dog: The Way Of The Samurai (1999) van Jim Jarmusch, bleef hij dicht bij zijn belangstelling. Bevriend met Jarmusch en Tarantino leverde RZA muziek aan voor filmsoundtracks van beide regisseurs. En de lijst films en tv-producties waarin hij acteerde heeft inmiddels de lengte van een (getatoueerde) arm overschreden. Je zou kunnen denken: de man is klaar voor het grote werk.
Filmische ‘exotica’
The Man With The Iron Fists is een krankzinnige film, of eigenlijk, een curiosum. Het genre van de kung fu zwaardfilm, wuxia in jargon, is een exclusief Aziatische bijdrage aan de wereldcinema. Dat een Afro-Amerikaan vanuit Hollywood zich nu aan het genre waagt, is op zijn minst opmerkelijk; de filmische pendant van wat in de populaire muziek ‘exotica’ wordt genoemd. Vergelijk het met de Duitse Winnetou-films van begin jaren ’60, waarmee regisseur Harald Reinl de rage van de Europese (spaghetti)western in gang zette. Of Iron Fists een vergelijkbaar succes wordt, is twijfelachtig. RZA heeft in ieder geval twee nieuwe films in voorbereiding.
Liefhebbers van wuxia zullen zich met The Man With The Iron Fists niet vervelen. Het verhaal stelt, geheel in de traditie van het genre, niet veel voor. De plot ontbeert iedere logica. Personages zijn vleesgeworden clichés. Halverwege is er een film-in-een-film waarin de achtergrond van de hoofdpersoon nader uit de doeken wordt gedaan (want wat doet een Afro-Amerikaan in China?). Het is onduidelijk wie tegen wie vecht, want iedereen vecht tegen iedereen. En voor een beetje dialoog kun je beter naar Gooische Vrouwen kijken.
Aziatische superheldenfilm
En ondanks al die bezwaren is The Man With The Iron Fists kostelijk vermaak. Visueel staat RZA’s regiedebuut als een (film)huis, de decors zijn rijk aan detail en de knokscènes vol acrobatiek. Voor nuchtere westerlingen zijn de bovennatuurlijke elementen wellicht ongeloofwaardig, maar wuxia is het Aziatische equivalent van de Amerikaanse superheldenfilm. Vervang technologie door magie en er is geen verschil tussen, zeg: The Avengers en Crouching Tiger, Hidden Dragon. Zo bekeken is de titelheld van The Man With The Iron Fists, gespeeld door RZA zelf, een soort kung fu Ironman.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat niet iedereen ter redactie van Indebioscoop drie sterren voor deze film over heeft. Sommige filmliefhebbers grijpen naar een teiltje wanneer Iron Fists ter sprake komt. Anderen, onder wie deze kijker, kunnen er de lol wel van inzien. Maar verwacht geen Kung Fu Panda. O ja, Russell Crowe en Lucy Liu doen ook mee.
2 februari 2013