****
recensie Personal Shopper
Modieus griezelen met Kristen Stewart in topvorm
door Wim Meijer
De nieuwste film van Olivier Assayas is zo’n film die je moet ondergaan. Laat je onderdompelen in de modieuze spookwereld die de Franse cineast creëert. En geniet van de uitstekende, verontrustende Kristen Stewart als down to earth medium.
Het duurt slechts enkele minuten voordat de paranormale Maureen (Stewart) zich ’s nachts in een verlaten huis bevindt, gekweld door haar overleden broer Lewis, ook een medium. De afspraak is dat hij haar vanuit het hiernamaals een teken zou geven, om zo leven na de dood aan te tonen. Het huis kraakt, piept en er wordt met deuren gesmeten. Op zachte toon, volledig beheerst, zegt Maureen: ‘Lewis? Lewis, is that you?’ De oplettende kijker ziet een vertroebeling in de lucht, zichtbaar door invallend licht. Een hard cut volgt. De gereserveerde Maureen vertelt de toekomstige huizenkopers dat ze een presence voelde. Maar ze wil zeker weten dat het Lewis was. Ze heeft meer tijd nodig. De kopers knikken.
Vliegtuigstand
De kille cinematografie van Yorick Le Saux en indringende strijksymfonieën dragen bij aan de naargeestige sfeer. Het contrast is enorm wanneer je Personal Shopper vergelijkt met A Bigger Splash, de hitsige zomerfilm waarvoor Le Saux afgelopen jaar de beelden schoot. Assayas knipt terwijl je midden in de spannende scène zit. Meer dan eens is de montage vlijmscherp en onverwachts, waardoor dit soort scènes de kijker overvallen. Verwarrend en effectief, al duurt de verwarring nooit lang wegens de overzichtelijke regie van de Franse cineast.
Personal Shopper houdt het midden tussen drama, thriller en horror, maar is eigenlijk niet te categoriseren met haar vreemd soort realisme en bijzonder beklemmende sfeer. YouTube blijkt de voornaamste bron van mediums. Dagenlang kijkt Maureen naar het internet, op zoek naar manieren om Lewis te vinden. De geesten – vaker niet dan wel in beeld, zoals het hoort – jagen je de stuipen op het lijf. Andere keren levert het vertederende momenten op. Dan verschijnen er ook nog vreemde berichtjes op Maureens telefoon. Afzender: Unknown. Spanning gegarandeerd. Met name wanneer de berichten in rap tempo elkaar opvolgen als Maureen haar telefoon van de vliegtuigstand haalt. Hitchcock had zijn vingers erbij afgelikt.
Lugubere modewereld
Kristen Stewart speelt een personal shopper, iemand die voor een beroemdheid shopt, omdat die daar zelf geen tijd voor heeft. Een verderfelijke wereld, zo blijkt al snel. Zo is de modewereld de laatste tijd wel vaker op lugubere manier neergezet, denk aan films met vorm over inhoud zoals The Neon Demon en Nocturnal Animals. Personal Shopper tapt uit hetzelfde fashionvaatje, maar deze tevens onconventionele film is minder pretentieus en geeft meer voldoening.
Dat komt vooral door Stewart. Maureen is gestrest, kwetsbaar, gereserveerd, introvert, gedreven, verbeten en geïrriteerd. Haar emoties zijn voelbaar en echt. Maureen is Stewart op het lijf geschreven en de actrice speelt de rol met ongekende klasse. Het Oscarseizoen gaat binnenkort beginnen en Stewart zou met deze veelzijdige vertolking hoge ogen moeten gooien. Als tenminste de Academie ook inziet dat ze ondertussen Bella al ver overstegen is.
23 januari 2017