***
recensie The Railway Man
Een leger van geesten
door Cor Oliemeulen
De Engelse ex-officier Eric Lomax weet wat lijden is. Zijn levensverhaal mondt uit in een confrontatie met de hoofdschuldige. The Railway Man is de verfilming van Lomax’ autobiografie. Tijdens de montage overlijdt hij. Opdracht volbracht.
“We leven niet, we kunnen niet liefhebben, we kunnen niet slapen, we zijn een leger van geesten”, zegt Finlay (Stellan Skarsgård) tegen Patti (Nicole Kidman), de vrouw van Eric Lomax (Colin Firth) met wie hij in een Jappenkamp zat. Even later stelt Finlay een onomkeerbare daad om zijn oude kameraad duidelijk te maken dat hij moet afrekenen met het verleden.
Birma-spoorlijn
In 1942 geven de Engelsen zich in Singapore over aan het Japanse militarisme. De meeste krijgsgevangenen worden in Thailand tewerkgesteld om een 415 kilometer lange spoorlijn door de jungle naar Birma aan te leggen. In deze hel vinden meer dan 80.000 mensen de dood waaronder ruim 6.000 Britten. De 21-jarige Eric Lomax (Jeremy Irvine) heeft het geluk dat hij zich nuttig mag maken als technicus, maar de pech dat hij wordt betrapt nadat hij een radiozender in elkaar heeft geknutseld. De martelingen zullen de rest van zijn leven beheersen.
Ook nog als hij in 1980 verliefd wordt op Patti, die hij ontmoet in een trein. Eric weet alles van treinen en imponeert haar met zijn vakkennis en lichte onbeholpenheid. Ze trouwen, maar al snel weet Patti zich geconfronteerd met zijn nachtmerries en posttraumatische stress. Beetje bij beetje ontdekt zij Erics verschrikkelijke verleden en dringt zij aan om stoom af te blazen. Een confrontatie met de man die verantwoordelijk is voor al het leed, is bittere noodzaak. Eric reist naar Thailand en ontdekt dat zijn persoonlijke vijand westerse toeristen rondleidt in het kamp waar hij gruwelijk is mishandeld.
Wraak of verzoening?
Hier zien we de grote acteur Colin Firth die zijn beul (Hiroyuki Sanada) ontmoet, worstelt met zijn diepste gevoelens en heen en weer wordt geslingerd tussen wraak en vergeving, haat en verzoening. Hij zwaait met een mes, sluit de Japanner op in een kooitje waarin hij zelf gevangen zat en betreedt de ruimte waarin hij destijds heel hard om zijn moeder riep.
Hoe verbazingwekkend, hoopgevend en inspirerend de finale ook is, The Railway Man blijft een beetje vlak. De personages zijn ingetogen en blijven teveel op afstand, het ontbreekt aan voldoende emotionele betrokkenheid. De regie van Jonathan Teplitzky is zwaar en zuigt je niet in het verhaal, er is geen kwinkslag en nauwelijks een lachje. Hoe dan ook heeft de film een krachtige boodschap en overstijgt het nut van welke Waarheidscommissie dan ook.
26 april 2014