**
recensie Woman in Gold
Eén dame, twee partijen en één gelijk
door Joris van Huët
Het goud schittert het meest waar de deugd niet meer blinkt. Een strijd om het bezit van een gouden dame. Een dame met een indrukwekkend achtergrondverhaal: gestolen door nazi’s, geclaimd door een staat en nagestreefd door een 80-jarige politieke vluchteling. Haar spectaculaire verhaal verbloemt de saaie zit in de rechtszaal.
Woman in Gold opent met een korte scène over de Oostenrijkse schilder Gustav Klimt, gespeeld door de Duitse acteur Moritz Bleibtreu met Rasputin-achtige baard. Hij landt zijn laatste penseelstreken op het doek van zijn meesterwerk in 1907: Portret van Adèle Bloch-Bauer I. Hierna maken we kennis met Maria Altmann (gespeeld door Helen Mirren), een Weens geboren inwoner, die is geëmigreerd naar Los Angeles. Dit waargebeurde verhaal betreft haar acht jaar durende rechtszaak tegen de Oostenrijkse autoriteiten om het bezit van Klimts schilderij, dat haar joodse familie ontnomen werd door de nazi’s zestig jaar geleden. De advocaat die haar helpt is de kleinzoon van de componist Arnold Schönberg: Randol Schönberg (Ryan Reynolds).
Kristallnacht
Een sluier duisternis overdekt de koude winternacht in Wenen. De stad wordt het podium voor de eerste grote aanval op de joodse gemeenschap door nazi-Duitsland. Joseph Goebbels geeft het bevel en het gevolg is georganiseerd geweld tegen joden, hun huizen, bedrijven en synagogen. De twee dagen van rellen die volgen, staan bekend als de Kristallnacht, het begin van de Holocaust.
Een van de getroffen huishoudens is dat van Maria Altmann’s rijke familie. Haar kostbare schilderijen, sieraden, en andere eigendommen van onbetaalbare waarde worden geplunderd door de troepen van Adolf Hitler. Het meest waardevolle bezit is het Portret van Adèle Bloch-Bauer 1 (Woman in Gold) van Gustav Klimt, die vaak echt goud in zijn schilderen verwerkte. Dit schitterende werk kwam na de oorlog in de Weense Galerie Belvedere te hangen en werd later het duurste schilderij ooit. De persoonlijke waarde voor de familie is onschatbaar.
Slap
In George Clooney’s The Monuments Men (2014) riskeert een groep Amerikaanse soldaten hun levens om beroemde kunstwerken die waren gestolen door de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog te heroveren. Het is niet bepaald een grootse film maar hij tekent wel het plaatje van de waarde die we hechten aan historische kunst in de huidige maatschappij.
Woman in Gold belicht dit vanuit het perspectief van een individu. De emotionele contouren van Maria Altmanns leven vormen de rode draad in deze film. Een politieke vluchteling die dagelijks herinneringen heeft van de wreedheden uit de Tweede Wereldoorlog. Na zestig jaar keert zij terug naar haar moederland om het schilderij van haar familie terug te winnen. Het doet enorm denken aan Stephen Frears’ Philomena ( 2013), waarin een oudere dame na een lang leven terug reist naar haar roots om iets persoonlijks te vinden. Alleen Philomena is een stuk beter.
Dialoogbombardement
Regisseur Simon Curtis is succesvoller met zijn flashbacks dan met de met dialoog gebombardeerde rechtszaalscènes. Die lijken bevlekt door het slapste koffiemerk dat er is, genaamd Cliché – terwijl juist een sterk bakje pleur wenselijk is bij de slaapwekkende zittingen. De spanning van Woman in Gold is terug te vinden tijdens Maria’s ontsnapping uit het door de nazi’s bezet Wenen. Een paar ontroerende optredens van Tatiana Maslany als de jonge Maria redden de film.
Alom een saai drama met teveel mager uitgewerkte concepten en voorgekauwd sentiment. De Oostenrijkse staatslieden zijn dusdanig in uniform, dat zij een nazi-vibe met zich meebrengen. Het is bijna beledigend aan de kijkers de mate waarin Curtis de good guy – bad guy verhoudingen er zo dik bovenop legt. Daarnaast is de interactie tussen onze hoofdrolspeelster en haar advocaat bijzonder ongeloofwaardig. Dat maakt van Woman in Gold een film met weinig uitdaging. Jammer, er zit veel meer potentie in het waargebeurde verhaal.
24 mei 2015