Maggie Lee, artistiek directeur CinemAsia (DEEL 2):
“Deze films geven heel ander beeld over Azië dan de gebruikelijke clichés”
door Alfred Bos
CinemAsia is het jaarlijkse festival rond films uit Azië. Met dertig films, waarvan acht in competitie voor de Jury Award, twee programma’s rond kortfilms en negen regisseurs (plus een aantal acteurs en producenten) te gast in Amsterdam is het affiche voller dan ooit. “Ik wil dat mensen andere ideeën krijgen over film uit Azië”, aldus Maggie Lee. Ze heeft dit jaar de artistieke leiding van CinemAsia.
CinemAsia 2018 opent en sluit af met twee publieksfilms van Chinese makelij die begin dit jaar in hun thuisland in roulatie zijn gegaan. Monster Hunt 2, van animator-regisseur Raman Hui (co-regisseur van de derde Shrek-film), is het vervolg op Hui’s in China zeer succesvolle debuut uit 2015. CinemAsia’s vertoning van A Better Tomorrow 2018, een remake door actieregisseur Ding Sheng van John Woo’s klassieker uit 1986, is de Europese première.
Maggie Lee (Foto: Golden Horse)
De keuze om het festival te omlijsten met twee kaskrakers typeert de doelstelling van CinemAsia: het publiek een brede selectie bieden van recente films uit Azië die nog niet in de Nederlandse bioscoop te zien zijn geweest. Breed betekent: van popcorn voor de massa tot arthouse voor de fijnproever, van genrefilm tot sociaal drama. “We tonen ook documentaires over Aziatische cultuur en films die het publiek mogelijk een beetje aan het denken zetten”, zegt Lee.
Stereotypen doorbreken
In Nederland wonen meer dan een miljoen mensen met een Aziatische achtergrond en CinemAsia probeert de stereotypen rond Aziaten te doorbreken. Zakelijk directeur Hui-Hui Pan: “Door middel van film willen we de diversiteit van Azië laten zien, een juiste representatie geven van de Aziaten in Nederland. Dus geen stigmatiserende stereotypen als de Chinese restauranthouder in Het Paard van Sinterklaas of de Thaise au-pair in Gooische Vrouwen.”
Pan: “Daarnaast vinden wij het belangrijk met CinemAsia FilmLAB kansen te bieden aan Nederlandse Aziaten om het Nederlandse film- en medialandschap kleurrijker te maken. Ieder jaar bieden we meerdere opkomende Nederlandse filmmakers met Aziatische roots de kans een korte film te maken over een specifiek onderwerp met een link naar Azië.”
Het thema van CinemAsia FilmLAB dit jaar is lost in translation. Nieuw is de samenwerking met Taipei Media School: twee studenten hebben een maand lang in Amsterdam meegedraaid met het FilmLAB. Daarnaast is er, aanvullend op de feature films, een programma van vijf kortfilms uit Indonesië, focusland van CinemAsia 2018 waarmee Nederland een historische band heeft. De selectie is aangeleverd door Jogja Film Academy, de filmschool van Yogyakarta.
Eigen stem
Het hart van CinemAsia Film Festival 2018 vormen de acht films in het competitieprogramma, geselecteerd door Maggie Lee. Ze ziet als programma-consultant van de filmfestivals in Tokio en Vancouver, en als criticus van filmtijdschrift Variety, jaarlijks honderden films uit Azië. Over een aantal daarvan kan ze haar enthousiasme niet voor zich houden.
The Great Buddha + (Hsin-yao Huang, Taiwan, 2017)
“Taiwan gaat, net als Indonesië, door een renaissance. Daar begint men zijn eigen stem te vinden. Ze maken films met kleine budgetten en vertellen verhalen met een nieuw vertrouwen en zelfbewustzijn. The Great Buddha + is de doorbraakfilm van een documentairemaker wiens kortfilm door Mong-Hong Chung, een van de beroemdste regisseurs en cinematografen in Taiwan, zo werd gewaardeerd dat hij er als executive producer ervoor heeft gezorgd dat de kortfilm tot feature kon worden uitgewerkt.” Mong-Hong Chung heeft als Nagao Nakashima de film tevens geschoten.
“Het is een soort eigentijdse versie van Hitchcocks Rear Window. De film is gedraaid in zwart-wit en gaat over beelden – in kleur – die de hoofdpersonen van de film eigenlijk niet hadden mogen zien. Het leven van de arme mensen is in zwart-wit, het leven van de rijken in kleur. The Great Buddha + is een politieke satire over corruptie in de provincie. De film is typerend voor de cinema van Taiwan van dit moment. Volgend jaar wil ik daar meer van laten zien.”
Miracles of the Namiya General Store (Ryuichi Hiroki, Japan, 2017)
“Deze film vertegenwoordigt het soort films dat ik naar het festival wil brengen. De regisseur, Ryuichi Hiroki, ken ik al heel lang en ik heb hem hoog zitten. Hij begon in de jaren tachtig, zoals bijna iedereen van zijn generatie, als regisseur van zogeheten pink films: erotische films die in Japan in speciale theaters werden vertoond. Daarvoor kozen de producers doorgaans de meer avontuurlijke regisseurs, dus veel pink films zijn onconventioneel qua stijl.” In Europa deed Jesús Franco iets vergelijkbaars.
“Hiroki kan dus goed vrouwen regisseren, heel sensueel. Zijn bekendste film is wellicht Vibrator, een romantisch drama. Deze film is een adaptatie van een boek van Keigo Higashino, een thrillerauteur die heel beroemd is in Japan. Dit boek is echter zijn enige niet-thriller. Het is een hartverwarmende film over een magische werkelijkheid, verteld met de trucs van een mystery writer. Het is ook een film voor een breed publiek, jong en oud, Japans en Nederlands. Precies het soort film dat ik op CinemAsia wil laten zien.”
“Ik wil meer van Hiroki’s films laten zien en hem naar Nederland brengen. Vorige maand is de Chinese remake van Miracles uitgekomen. Maar die is niet erg goed, heb ik me laten vertellen.”
Changing Partners (Dan Villegas, Filipijnen, 2017)
“Er worden veel te veel films gemaakt in de Filipijnen. Maar er komt een nieuwe generatie die niet bezig is met melig melodrama of het soort horror waar men in de Filipijnen graag naar kijkt”, zegt Lee. Ze doelt op filmmakers die de eigentijdse Filipijnse ervaring in beeld brengen. Changing Partners is de filmadaptatie van de gelijknamige musical, winnaar van de in de Filipijnen hoog aangeslagen Palanca Award. De film past in de LHBT-thematiek die door CinemAsia-oprichtster Doris Yeung vanaf de eerste editie in 2004 door het festival is geweven.
“Changing Partners gaat over twee geliefden met een groot leeftijdsverschil. En vier relaties: twee hetero, één homo en één lesbisch. In totaal acht karakters, die worden gespeeld door vier acteurs. Dat is mogelijk verwarrend voor de kijker, die rolwisselingen. De film toont dat LHBT-relaties anders zijn, maar ook de universele trekken van liefdesrelaties hebben. Het is een beetje een gok om zo’n film te programmeren, maar we willen het proberen.”
Bad Genius (Nattawut Poonpiriya, Thailand, 2017)
Heel eigentijds en heel herkenbaar is Bad Genius, de tweede speelfilm van de Thaise regisseur Nattawut Poonpiriya. Hij debuteerde in 2012 met Countdown, een horrorthriller over drie Thaise tieners in New York wier Oudejaarsavond anders verloopt dan de bedoeling was. Bad Genius gaat over studenten in Thailand die examenfraude plegen.
Lee: “De film was een groot succes in China en een Chinese remake is in de maak. Het verhaal gaat over corruptie in het schoolsysteem van Thailand. Diploma’s zijn erg belangrijk voor de latere maatschappelijke loopbaan, dus er wordt door rijke ouders onderhands betaald om hun kinderen te laten slagen. Wat weer tot gevolg heeft dat studenten lui worden, want als ze voor de examens zakken, kopen de ouders hun diploma wel. De film geeft een heel ander beeld over Azië dan de gebruikelijke clichés.”
Passage of Life (Akio Fujimoto, Japan/Myanmar (Birma), 2017)
Passage of Life is de debuutfilm van Akio Fujimoto, gemaakt voor een minimal budget over een periode van jaren. Lee: “Het is het verhaal van een Birmees gezin dat als vluchteling in Japan woont en na jaren weer terug moet naar Birma omdat hun aanvraag is afgewezen. De kinderen zijn in Japan opgegroeid en moeten opeens terug naar een land dat hen vreemd is. Ze zijn niet Birmees, ze zijn Japans.”
“Dat is een ongewoon onderwerp voor een onafhankelijke filmmaker uit Japan, want die zijn doorgaans op bijna navelstaarderige manier bezig met hun eigen kleine wereldje. Fujimoto is getrouwd met een Birmese vrouw, dus hij had makkelijk een film kunnen maken over hun leven: een egocentrisch liefdesverhaal over de superieure Japanse man die het arme Birmese meisje redt. De film draait rond het Birmese gezin. Het is fictie, maar het oogt als een documentaire. Ik garandeer je dat je de ogen niet droog houdt. De regisseur betaalt zijn bezoek aan Amsterdam uit eigen zak want daar hebben wij het geld niet voor. Hij wil zijn ervaring graag delen met het publiek.”
Ook in het competitieprogramma draait The Seen and Unseen, de tweede speelfilm van de Indonesische regisseur Kamila Andini. Het is een film – betaald met geld uit Indonesië, Nederland, Australië en Qatar – over een jong meisje dat haar eigen manier omgaat met het verlies van haar tweelingbroer. The Seen and Unseen won eind februari de grote prijs van de Generation Kplus International Jury voor beste film tijdens de Berlinale, het Berlijnse filmfestival.
Citaat uit het juryrapport: “Een poëtisch verhaal over leven in en uit balans. Het toont de gevoelvolle reis langs rouw, woede en aanvaarding. Het raakte ons allen door zijn unieke universum. Het is een film die risico, authenticiteit en het mystieke omarmt in een nauwkeurig afgestemde filmische dans.”
CinemAsia 2018 vindt plaats van dinsdag 6 maart tot en met zondag 11 maart in Kriterion en Rialto te Amsterdam.
Meer informatie – download programmaboekje, achtergronden, blokkenschema en aanvullende info – via cinemasia.nl
2 maart 2017
DEEL 1 van het interview met Maggie Lee