Amerikaanse tv-serie Feud toont roemruchte vete rond klassieker
What Ever Happened to Bette and Joan?
door Cor Oliemeulen
Actrices boven de vijftig hebben het moeilijk in Hollywood. Dat was in 1962 niet anders toen eeuwige rivalen Bette Davis en Joan Crawford tot elkaar waren veroordeeld om voor het eerst samen in een film te spelen. What Ever Happened to Baby Jane? werd een groot succes – juist omdat deze twee bijna vergeten filmsterren elkaars bloed wel konden drinken. In het eerste seizoen van de Amerikaanse tv-serie Feud ontdekken we waarom.
Het is geen slecht idee om eerst het spraakmakende horrordrama What Ever Happened to Baby Jane? van regisseur Robert Aldrich te kijken alvorens je te storten op de achtdelige reeks Feud: Bette and Joan, dat 5 maart in première ging en wekelijks is te zien op het Amerikaanse tv-station FX. Je ervaart dan hoe realistisch de sets zijn, hoe het leven achter de schermen de gebeurtenissen op het witte doek beïnvloeden, en vooral hoe treffend en grandioos beide kemphanen zijn neergezet: Susan Sarandon als Bette Davis en Jessica Lange als Joan Crawford. Twee actrices die zelf ook wel weer een succesje kunnen gebruiken.
Vete
In de eerste twee afleveringen van Feud wordt nog niet duidelijk hoe de vete tussen Bette Davis en Joan Crawford begon. Daarom een stukje geschiedenis vooraf. Davis stond onder contract bij Warner Bros. en moest jarenlang knokken om in de wat betere drama’s te kunnen spelen, terwijl danseres Crawford zonder bovenmatige acteerinspanningen uitgroeide tot de glamour girl van MGM. Vooral Crawford stond bekend als mannenverslindster, terwijl Davis waarschijnlijk ‘pas’ voor het eerst in 1935, tijdens de opnames van Dangerous, in een buitenechtelijke verhouding belandde met haar tegenspeler Franchot Tone. Inderdaad, de toenmalige verloofde van Joan Crawford.
Desondanks had Crawford bewondering voor haar rivale, vanwege haar talent en krachtige karakters, maar smeekte ze bijna om Davis’ respect. Het is dan ook Crawford die het initiatief neemt om samen met Davis in een film te spelen. Davis moet tot haar afgrijzen zien rond te komen van bijrollen op Broadway (eigenzinnig als ze is weet ze op het toneel toch altijd de aandacht te trekken), terwijl Crawford weliswaar in een riant onderkomen leeft, maar blijkt te zijn opgezadeld met de schulden van haar ex-man, de inmiddels overleden CEO van Pepsi Cola.
In Feud stapt Joan Crawford met het boek ‘What Ever Happened to Baby Jane?’ onder de arm de kleedkamer van Bette Davis binnen en probeert haar duidelijk te maken dat ze elkaar nodig hebben, want in Hollywood is alleen nog maar plaats voor ‘vrouwen met grote borsten en een klein brein’.
Horror
Ambitieus als ze zijn gebleven, snakken de twee grote filmsterren van weleer naar nieuw succes. Beiden maakten op latere leeftijd een grandioze comeback: Joan Crawford won een Oscar in en als Mildred Pierce (1945), Bette Davis had gekroond moeten worden als beste actrice voor All About Eve (1950). Maar ook regisseur Robert Aldrich (Alfred Molina), die het tijdens de opnames van Autumn Leaves (1956) op de set (en kennelijk ook in bed) uitstekend met Joan Crawford kon vinden, is weer toe aan een geslaagde film. Hij is ervan overtuigd dat horror – na Hitchcock’s mokerslag Psycho (1960) – de toekomst is. Aldrich klopt met What Ever Happened to Baby Jane? tevergeefs aan bij de baas van Warner Bros., Jack Warner (Stanley Tucci). Die flipt: “Het was een levende hel toen die twee voor mij werkten. Ik heb er een maagzweer en aambeien aan overgehouden, wil je ze zien?”
Met een financiering van een kleine producent en een tweede hypotheek op zijn huis kan Robert Aldrich dan eindelijk met de opnames beginnen. Al op de eerste dag begint het gedonder en getreiter, maar Davis en Crawford zijn wel zo slim dat ze soms samen optrekken tegen Aldrich. Zo moet het sexy buurmeisje uit de film vertrekken en bespelen ze voortdurend de regisseur om hun zin door te drijven. Daarentegen verdenken ze elkaar ervan met Aldrich de koffer in te duiken, immers alles lijkt geoorloofd om de meeste tekst, de beste belichting en de meeste vertroeteling te krijgen. De vete wordt versterkt door Hedda Hopper (Judy Davis), dé roddeljournalist van Hollywood. Nog meer sappige details over Bette Davis en Joan Crawford krijgen we te horen in een interview met actrices Olivia de Havilland (Catherine Zeta-Jones) en Joan Blondell (Kathy Bates).
Verbluffend
Voor de kijker die What Ever Happened to Baby Jane? niet heeft gezien. De film begint met het zingende en dansende kindsterretje Baby Jane Hudson. Zij is zo beroemd dat levensechte poppen van haar als zoetje broodjes over de toonbank gaan. Maar van die lieflijke uitstraling blijft naast het podium weinig over: de achtjarige Jane is een verwend nest. Haar zusje Blanche voelt zich achtergesteld. Nadat de jeugdige magie bij Jane is verdwenen, maakt Blanche furore als actrice. We ontmoeten beide zussen enkele tientallen jaren later in hun familiehuis. Jane (Bette Davis) is een verbitterde alcoholist, terwijl zij de aan een rolstoel gekluisterde Blanche (Joan Crawford) van de buitenwereld heeft afgesloten.
De vertolkingen van Susan Sarandon en Jessica Lange zijn verbluffend. Een voorbeeld. In die Hollywood-jaren verzorgden de filmsterren nog vaak hun eigen kleding en make-up. In de eerste aflevering van Feud zien we de scène waarin Davis tot aanvankelijke verbijstering van allen de set op loopt met een blonde pruik, een wit geschminkt gezicht, zwaar opgemaakte ogen, vuurrode lippen en op haar wang een moedervlek in de vorm van een hartje. Nadat Robert Aldrich luid begint te applaudisseren, veroorlooft Bette Davis zich een sneer naar Joan Crawford. Bette hoeft het immers niet alleen van haar uiterlijk te hebben, maar van haar acteren.
We zien uit naar de volgende afleveringen van Feud met de scène waarin Davis iets harder tegen Crawford schopt dan in het script staat en Crawfords wraakactie, een kilo’s zware riem onder haar jurk, op het moment dat Davis haar helemaal door de kamer moet slepen.
Charles en Diana
De maker van Feud: Bette and Joan, Ryan Murphy (American Horror Story, Glee), heeft het voordeel dat de legendarische vete tussen Bette Davis en Joan Crawford al bij voorbaat garant staat voor vuurwerk. Twee vrouwen die elkaar, mede door de opportunistische wereld van Hollywood, hardvochtig haten. Een gegeven dat van What Ever Happened to Baby Jane? een weergaloze film en van de tv-serie een waardige making of maakt. Dat brengt ons bij de vraag of het tweede seizoen van Feud – over de relatie tussen Charles en Diana – de klasse van Bette and Joan weet te benaderen.
20 maart 2017