Categorie: romantische film

Knight of Cups

Posted on

*****

recensie  Knight of Cups

Leve de leegte

door Alfred Bos

In de zevende film van Terrence Malick trekt een imposante groep acteurs van naam en faam over het scherm. Dat is het enige houvast dat de regisseur de kijker biedt. Die wordt ondergedompeld in een visuele maalstroom die wagenziek kan maken.

De films van Terrence Malick zijn een verworven smaak. Het zijn eerder beeldgedichten dan visuele vertellingen, collages van niet zelden verbluffend fraaie beelden waar de kijker zelf lijn of betekenis in moet aanbrengen. Alles wat men associeert met film – personages, dialogen, een verhaal – is grotendeels afwezig. Wat rest is textuur, in feite maakt de Amerikaanse regisseur ambient films. Malick, afgestudeerd op Heidegger, presenteert filosofische traktaten in een medium dat daar volkomen ongeschikt voor lijkt. Het resultaat is, zacht gezegd, ongewoon. De ene kijker ondergaat een louterende ervaring, waar een ander zucht over een zenuwtergend zoekplaatje.

Recensie Knight of Cups

Met zijn zevende werkstuk is het niet anders. Rick (Christian Bale, hij werkte eerder met Malick in The New World  uit 2005) leeft als scriptschrijver een glamoureus leven in Hollywood. Hij bezoekt feestjes in luxe landhuizen, verkeert met beeldschone vrouwen, reist de wereld over. Maar Ricks ziel is leeg, want zijn wereld is leeg (verbeeld door een verlaten filmset). In de twee uur durende film zien we Rick op zoek naar verlossing. Wat de climax zou moeten zijn, lijkt een anticlimax. Of toch niet? De leegte is niet het probleem, maar de oplossing. Het leven is een canvas, door Rick te beschilderen.

Tarotkaarten
Ricks zoektocht wordt door Malick opgedeeld in zeven fases, elk vernoemd naar een tarotkaart. De schildknaap van bekers uit de titel staat voor romantische gevoelens, sensitiviteit en intimiteit – zaken waarmee Rick worstelt. ‘Je wilt geen liefde, je wilt de liefdeservaring’, zegt Della (Imogen Poots) tegen hem in de eerste fase, The Moon (reis naar de psyche). Rick beleeft niet, want in het leven is hij een toerist. Hij is niet geëngageerd, alles blijft bij hem buitenkant. Zijn innerlijk is onbewogen.

De kaarten markeren Ricks spirituele queeste.Via The Hanged Man (vastgelopen, ommekeer gewenst), The Hermit (innerlijke inkeer), Judgement (doordacht oordeel), The Tower (traumatische verandering), The High Priestess (intuïtie, begrip) en Death (afscheid) bereikt hij in het achtste en laatste deel de vrijheid. Onderweg komt hij zijn ex, Nancy (Cate Blanchett), tegen en realiseert zich dat zij zijn ware liefde is, maar het is te laat. Een nieuwe liefde, met Elizabeth (Natalie Portman), loopt op niets uit. In een nachtclub in Las Vegas ontmoet hij bij een paaldanseres begrip en een zenmeester maant hem te stoppen met zoeken, ‘want alles is er al’. Dat is de les die Rick moet leren: het leven is een proces, geen product.

Recensie Knight of Cups

Onder water-sfeer
De visuele trip – want dat is de film –  heeft een afwezige ‘onder water’ sfeer, alsof een onzichtbaar medium Rick van de wereld afsluit. Hij is er wel, maar ook weer niet. Malick grossiert met mooifotografie in de van hem bekende stijl: associatief, intuïtief, lyrisch. Soms adembenemend, soms verwarrend. Er is geen dialoog, de hoofdpersoon van elke fase levert via voice-over commentaar op de handeling. Voor de schitterende soundtrack heeft de regisseur gekozen voor Noord-Europese componisten als Grieg, Arvo Pärt en Vaughn Willams. Diens opera The Pilgrim’s Progress fungeert als raamwerk van de geluidsband. Ook zijn er soundscapes van de Noorse producer Geir Jenssen (Biospere) te horen.

Wat te maken van Knight of Cups? Je kunt er een bespiegeling over het belang van schoonheid à la Sorrentino’s La grande bellezza in zien. Of een half geslaagd werkstuk van een buitenbeetje dat in herhaling begint te vervallen. Je kunt weglopen uit de bioscoop (zoals enkele filmscribenten tijdens de persvoorstelling deden) of uren napraten over een grandioos visueel vertoog over zaken die zich nauwelijks in beelden laten uitdrukken. Feit is het zonder script gedraaide Knight of Cups, ondanks zijn associatieve vorm, strakker gecomponeerd en beter in balans is dan ’s mans monumentale The Tree of Life. Wie van film echter bevestiging of vermaak verwacht, kan zijn tijd beter besteden.

 

15 september 2015

 

MEER RECENSIES

We Are Your Friends

Posted on

***

recensie  We Are Your Friends

Deejayen voor dummies

door Alfred Bos

Voorspelbaar verhaal over een, voor Amerika althans, nieuw fenomeen: elektronische clubmuziek. Dankzij alle raak getroffen details blijft We Are Your Friends overeind.

Vroeger wilden jongens piloot worden, of brandweerman. Tegenwoordig willen ze beroemd worden, of minstens deejay, want dat is hetzelfde, denken ze. Zo ook Cole (Zac Efron), de protagonist van We Are Your Friends. De film verhaalt over een vriendengroep uit de San Fernando Valley nabij Los Angeles en hun avonturen in clubland. Of zoals Mason, de alfa-aap van het spul, zegt: ‘99% van de mensen wil feesten, 1% is het feest.’ Het kwartet Mason, Cole, Ollie en Squirrel behoort tot de laatste categorie.

Recensie We Are Your Friends

Net als eerdere films over de clubcultuur van house en techno – 24 Hour Party People, It’s All Gone Pete Tong en recentelijk nog Eden, alle van Europese makelij – claimt ook We Are Your Friends authenticiteit. De club als vleesmarkt, de drugs, de muziek – het is allemaal naar het leven geschetst. En omdat clubmuziek in Amerika een relatief nieuw fenomeen is, wordt er in deze Amerikaanse productie van alles uitgelegd. Het is een stoomcursus ‘deejayen for dummies’, wat niet helemaal verbaast want regisseur Max Joseph maakte eerder vooral documentaires en video’s. Dit is zijn eerste feature film.

Puberale personages
Voor Cole is clubben meer dan feesten. Zijn flair voor het deejayen en het produceren valt op bij James Reed (Wes Bentley), een internationale topjock met een luxeprobleem, drank, en een luxe-vriendin, Sophie (Emily Ratajkomski, bekend van Robin Thicke’s  Blurred Lines –videoclip, in haar derde filmrol, na Gone Girl en Entourage). Detail: aan de muur van Reeds studio hangt een poster van een Amsterdamse clubavond, met onder meer Nicky Romero en Dirty South op het affiche. James helpt Cole op weg en Sophie blijft niet achter. Er is ruzie, er is overspel, er valt een drugsdode, maar Cole bereikt zijn doel. Fanfare, vuurwerk, doek.

Dat We Are Your Friends ondanks zijn voorspelbare verhaallijn en puberale personages nimmer ontaardt in een treinwrak, is te danken aan de accurate schets van het milieu. Het saaie werk in de studio met het eindeloos uitproberen van geluiden, de namen die Reed in zijn conversatie laat vallen, de valkuilen van het vak die hij Cole voorhoudt, het verschil in sfeer tussen clubs en raves, de muziek op feestjes met sterren (Foxygen!) – het is allemaal precies raak.

We Are Your Friends

Progressive trance
Reed herkent in Cole een ‘acuut gevoel voor assemblage’. Hij bedoelt dat Cole kan arrangeren en als deejay zijn publiek van emotie naar emotie kan leiden. Cole op zijn beurt laat zich niet afleiden, behalve door Sophie dan. Voor Mason, Ollie en Squirrel staat het feesten centraal, voor hem de muziek. Een aanvankelijk raadselachtige scène valt op zijn plek wanneer Cole live voor een festivalpubliek een nieuwe track uit de machines klopt: hij benut gesampled omgevingsgeluid als basisingrediënt voor een compositie. Hij gebruikt het belangrijkste gereedschap van een deejay, zijn oren.

Opvallend genoeg draait de film niet om het in de States populaire EDM (electronic dance music), maar horen we de progressive trance van Sasha en John Digweed, een genre dat tot voor kort in het door rock en hiphop gedomineerde Amerika met geen mogelijkheid mainstream kon worden genoemd. Voor de Europese clubber is het wellicht gesneden koek, maar voor het Amerikaanse publiek kan We Are Your Friends als een oog (en oor) opener fungeren. De film biedt tevens een rake moraal, verwoord door Squirrel: ‘Het is op zijn best vlak voor het los gaat.’ Nu het EDM-genre in Amerika zijn beste tijd heeft gehad en ruimte maakt voor Europese clubmuziek, draait de film daar precies op dát moment.

 

25 augustus 2015

 

MEER RECENSIES

Belle

Posted on

***

recensie  Belle

Tussen liefde en gerechtigheid

door Suzan Groothuis

Brits kostuumdrama gebaseerd op een waargebeurd verhaal, waarin een bastaarddochter in aristocratische kringen opgroeit en een belangrijke rol heeft in de toekomst van de Britse slavernij. Een mix van rechtbank- en liefdesdrama met een hoog moreel gehalte. 

Belle speelt zich af in 1769, toen Groot-Brittannië een koloniaal rijk was en in slaven handelde. We volgen de jonge Dido, bastaarddochter van een hooggeplaatste marineofficier (Matthew Goode) en een Afrikaanse slavin. Na de dood van haar moeder besluit haar vader Dido een goed leven te geven en brengt hij haar onder bij haar aristocratische oom Lord Mansfield (Tom Wilkinson), een van de hoogste rechters van het land. En zo leidt Dido Elizabeth Belle een leven tussen de lage en hoge rangen in: opgevoed als intelligente jongedame op stand, maar een diner met gasten van haar familie zit er niet in. 

Recensie Belle

Als jong meisje staat zij samen met haar nichtje Elizabeth onbezorgd in het leven, spelend op het mooie landgoed in Hampstead. Maar eenmaal verworden tot jongedames komen de onzekerheden op hun pad. Zo is Dido’s familie ervan overtuigd dat geen gentleman haar wil trouwen vanwege haar gemengde ras. Om die reden zoeken ze alleen voor Elizabeth naar een geschikte huwelijkspartner. Dido heeft dan weer als meevaller dat ze een erfenis heeft, terwijl Elizabeth geen rooie cent krijgt van haar vader.

Terug naar de roots
En dan volgt een aantal verwikkelingen: de koppeling van Elizabeth aan de onsympathieke James Ashford, terwijl zijn broer Oliver aandacht heeft voor Dido’s exotische uiterlijk en welbespraaktheid. Maar de racistische, op status gerichte Lady Ashford (Miranda Richardson) moet niets van Dido “she is a mulatto” hebben. Totdat ze erachter komt dat Dido een grote erfenis heeft, in tegenstelling tot Elizabeth. Terwijl een huwelijk tussen Dido en Oliver gearrangeerd wordt, voelt Dido steeds meer voor John Davinier, een student van haar vader. Zijn bevlogenheid en gevoel voor rechtvaardigheid wakkeren haar ware afkomst aan, temeer omdat er een omstreden zaak speelt over slavernij waarover haar oom een uitspraak moet doen. 

Belle

Degelijk maar veilig
Belle is rijk aan vele onderwerpen, waarin buitenstaanderschap, liefde en rechtvaardigheid centrale thema’s vormen. Regisseuse Amma Asante debuteerde met het rauwe lower class  drama A Way of Life (2004) en gooit het met Belle over een heel andere boeg. De film heeft een hoog Jane Austen-gehalte, waarin een bekende cast aan Britse acteurs opduikt en er veel aandacht is voor enscenering en kostuums. Da’s even iets anders dan haar kale speelfilmdebuut waarin de troosteloosheid van het bestaan onder de loep wordt gelegd.

Overeenkomstig met A Way Of Life is het vastberaden vrouwelijke personage, waarin we in Dido (een krachtige vertolking van Gugu Mbatha-Raw) een voorvechtster van mensenrechten zien. Overigens is haar personage niet gespeend van gevatte opmerkingen, zoals “It is not in my repertoire to keep company with beasts” wanneer ze zich in ongewild mannelijk gezelschap bevindt.

Inhoudelijk zal Belle niet veel stof doen opwaaien: het is een typisch geval van ‘playing it safe’, waarin toon, sfeer en drama netjes gedoseerd zijn. Laverend tussen rechtbankdrama (overigens weinig spannend) en liefdesdrama stevent de film op conventionele wijze af op de goede afloop. En laat het geen verrassing zijn dat je die al van verre ziet aankomen.

 

27 juli 2015

 

 

MEER RECENSIES

 

Alléluia

Posted on

***

recensie  Alléluia

De gladjanus en het jaloerse secreet

door Cor Oliemeulen

Fabrice du Welz staat te boek als Belgische suspense-meester. Zijn dramatische thriller Alléluia heeft weinig te maken met een lofzang aan een hogere macht – of het moet de duivel zijn.

In zijn speelfilmdebuut Calvaire (2004) vertelt de talentvolle, driftig experimenterende regisseur het horrorverhaal van een orkestbandzanger die vooral populair is bij oudere dames, na een optreden in een dorpshuis panne krijgt en belandt in een voormalig hotelletje nabij een dorpje waar sodomie en achterlijke dansjes de normaalste zaak van de wereld zijn.

Recensie Alléluia

De hoteleigenaar loopt aanvankelijk over van goede bedoelingen, maar ontwikkelt zich tot een volstrekt gestoorde malloot die de zanger aanziet voor zijn overleden vrouw en niet nalaat hem te martelen om wat respect en discipline bij te brengen. Aan iedereen in Calvaire zit minimaal een steekje los, zelfs de zanger laat zich wel heel gemakkelijk naar de slachtbank leiden. Deze lowbudgetfilm wijkt door zijn vormgeving en incidentele knipoog wel af van de gebaande suspense-paden, maar van de gepresenteerde zieke geesten en absurde voorvallen moet je wel houden.

Lonely Hearts Killers
De zanger van Calvaire (Laurent Lucas) zien we terug in Alléluia, ook geen alledaagse rolprent, maar wel gesteund door het klassieke gegeven van de lonely hearts killer : man plaatst advertentie – vrouw reageert – man pikt haar geld in en vermoordt haar. Fabrice du Welz neemt als uitgangspunt de legendarische Lonely Hearts Killers: Raymond Fernandez en Martha Beck, die in de jaren ’40 van de vorige eeuw zeventien bewezen moorden pleegden en op de elektrische stoel eindigden. In Alléluia speelt Laurent Lucas de rokkenjagende gladjanus Michel die in Gloria (Lola Dueñas: Mar adentro, Volver) zijn kompaan vindt. Het feit dat Gloria obsessief verliefd op Michel is, blijkt al snel voor- en nadelen te hebben.

Recensie Alléluia

De procedure lijkt eenvoudig. Michel verleidt een welgestelde, naar liefde en seks hunkerende, meestal oudere vrouw. Gloria is zogenaamd zijn zus, ze troggelen hun slachtoffer geld af en doden haar zo nodig. Er is echter een wezenlijk probleem: Gloria is zo intens jaloers als zij ziet hoe Michel haar concurrente verwent dat zij in acute woede ontsteekt en de betreffende vrouw in mum van tijd naar de andere wereld helpt, terwijl Michel verlamd in een hoekje het bloedbad aanschouwt. De dodelijke kilheid van Gloria wordt treffend verbeeld in een scène waarin zij onbewogen in de camera spreekt en vervolgens een voet van de vermoorde vrouw afzaagt.

Geen greintje sympathie
Alléluia gaat dus over extreme toewijding met alle afschuwelijke gevolgen van dien. Fabrice du Welz speelt goed met licht en donker, en de dans rond het vreugdevuur is artistiek in beeld gebracht, maar hij gunt je geen greintje sympathie voor het bedriegende en moordende koppel, hoe voortreffelijk vooral Lola Dueñas ook acteert. Narratief ondergeschikt aan cinematografie en soundtrack – op de grappige missionarisscène na – mag je als kijker wel iets meer diepgang en betekenis verlangen, zodat je niet zomaar als een geslagen hond het theater verlaat.

10 juli 2015

 

 

MEER RECENSIES

 

One I Love, The

Posted on

****

recensie  The One I Love

Je betere en slechtere wederhelft

door Suzan Groothuis

Debuut van de zoon van Malcolm McDowell waarin een relatiecrisis de spil vormt en leidt tot een surrealistische sci-fi comedy met een donker randje.

Het stel Ethan en Sophie verkeert in crisis. Hoe ze verliefd werden weten ze nog heel goed, maar de glans is van hun relatie af. Ofwel in Sophies woorden: “Happiness is something we have to re-create.” Maar zelfs het recreëren van mooie momenten geeft hun relatie niet de boost die zij nodig heeft.

Hun therapeut (een korte rol van Ted Danson) ziet maar één uitweg en dat is een weekend weg naar een idyllisch gelegen vakantiehuis. Een uitstapje dat hij eerder aangeraden heeft en vele stelletjes gered heeft van hun relatieproblemen.

Recensie The One I Love

Creatieve relatietherapie
Wanneer Ethan en Sophie er aankomen,  lijkt het verblijf te mooi om waar te zijn. Check die prachtige tuin en hip ingerichte woning met platenspeler! Tot hun verbazing is er ook nog een gastenverblijf, waar hun uitgedoofde romances weer opbloeien. Maar dan doen Ethan en Sophie een schokkende ontdekking, die hun romantisch bedoelde uitje op zijn kop zet.

The One I Love houdt midden tussen komedie, sciencefiction en thriller. De film bevat wat twists die je niet ziet aankomen. Debuterend regisseur Charlie McDowell (jawel, de zoon van!) en scenarioschrijver Justin Lader springen creatief om met de thematiek van een uitgebluste relatie. Wat als je partner twintig procent perfecter was? Zou dat dan tot een betere relatie leiden? Of zijn imperfecties nodig om een relatie spannend en gezond te houden?

Tijdens hun weekend weg worstelen Ethan en Sophie met het vraagstuk hoe ze hun relatie nieuw leven kunnen inblazen. Een fles wijn en wiet bieden tijdelijk uitkomst, maar wat echt pijn doet houden ze voor elkaar verborgen. Hoofdrolspelers Mark Duplass (tevens producent van de film en eerder te zien in de sci-fi comedy Safety Not Guaranteed) en Elisabeth Moss (Peggy uit de serie Mad Men), buiten de therapeut de enige twee karakters in de film, zijn goed op elkaar ingespeeld en geven hun moeizame relatie op natuurlijke wijze vorm: enerzijds zijn er de mooie herinneringen, liefde en humor, anderzijds de pijnpunten zoals vreemdgaan en niet voldoen aan elkaars verwachtingen.

Recensie The One I Love

Sci-Fi Virginia
Een “weird version of Who’s Afraid of Virginia Woolf?” noemt Ethan de vreemde situatie die zijn intrede doet tijdens hun weekendje weg. Een rake omschrijving van The One I Love, waarin herinneringen, fantasie en realiteit het beeld bepalen dat de een van de ander heeft. Gooi daar een sci-fi sausje overheen met een donker randje en je hebt een origineel, verfrissend debuut dat doet denken aan het werk van Charlie Kaufman (Adaptation., Being John Malkovich) en Michel Gondry (Eternal Sunshine of the Spotless Mind). Met de finale zal je wellicht met een andere blik naar je partner kijken. Want, zeg eens eerlijk, hoe goed ken je elkaar nou eigenlijk?

 

5 juli 2015

 

MEER RECENSIES

Age of Adaline, The

Posted on

**

recensie  The Age of Adaline

Ontsnappen aan onsterfelijkheid

door Suzan Groothuis

Na een auto-ongeluk blijft Adaline Bowman 29 jaar oud. Terwijl de tijd als een geschiedenisles vervliegt, brengt zij haar dagen eenzaam door. Tot de liefde op haar pad komt…

Een mannelijke voice-over introduceert het leven van Adaline Bowman (Blake Lively, bekend uit de serie Gossip Girl), geboren in 1908 en gezegend met een serene schoonheid en hoge intelligentie. Wanneer haar man na een incident om het leven komt, blijft Adaline achter met haar dochter Flemming. Maar het lot beslist dat Adaline na een auto-ongeluk, waarbij zij tijdens een storm door de bliksem geraakt wordt, voor eeuwig 29 jaar jong blijft. Terwijl de jaren verstrijken blijft zij haar jonge uiterlijk houden, wat argwaan wekt bij de FBI. Om zichzelf en haar dochter te beschermen besluit Adaline om de tien jaar een andere identiteit aan te nemen en haar heil elders te zoeken.

Recensie The Age of Adaline

En zo belanden we in het heden en is Adaline al flink wat jaartjes verder. In de identiteit van Jennifer Larson leidt ze een teruggetrokken leven in San Francisco. Voor de buitenwereld is ze een aantrekkelijke, gesloten jonge vrouw. Haar thuis verraadt subtiel haar werkelijke zijn: relikwieën als een oude typemachine sieren het huis en fotoalbums tonen het verloop van de jaren. Dochter Flemming is inmiddels bejaard en hondje Reese blijkt de zoveelste generatie die rondsnuffelt in huize Bowman.

Niet meer alleen
Op een oudejaarsavond krijgt het leven van Adaline een andere wending. Ze ontmoet Ellis (Michiel Huisman), een romantische filantroop die haar al snel weet te beroeren. Maar hoe kan Adaline toegeven aan een liefde, terwijl ze een leven van ontsnapping leidt?

Op die vraag bouwt The Age of Adaline voort. Terwijl haar gevoelens voor Ellis toenemen, zegt haar verstand dat ze hem moet laten gaan. De enige met wie Adaline haar verwarring kan bespreken is Flemming (Ellen Burstyn), die haar aanspoort niet langer een eenzaam leven te leiden (“You don’t have to be alone forever” ).

The Age of Adaline, van de hand van de jonge regisseur Lee Toland Krieger, doet in meerdere opzichten denken aan David Fincher’s The Curious Case of Benjamin Button (hierin wordt het titelpersonage steeds jonger). Een verhalende voice-over, niet vanzelfsprekend ouder worden en een liefde die daardoor onmogelijk is. De film is, net als in The Curious Case, dramatisch opgezet met verwijzingen naar de geschiedenis van de twintigste eeuw. Overigens doet Krieger dat met een minder groot gebaar: dat Adaline bijna de gehele twintigste eeuw heeft meegemaakt maakt zij duidelijk in een potje Trivial Pursuit.

Recensie The Age of Adaline

Kuise Huisman
De film is prachtig geschoten, maar stelt op inhoudelijk vlak teleur. Waar Blake Lively’s tijdloze schoonheid, decors en kostuums overtuigen, is het scenario zwak en voorspelbaar. Zoete en bedachte dialogen (Ellis: “Years, lovers and glasses of wine. These are things that should never be counted.” Adaline: “ You have no idea” ), voorziene plotwendingen en de onwaarschijnlijkheid van leven, dood en de krachten der natuur maken van The Age of Adaline  een misbaar sprookje. Daarbij ontbreekt de chemie die Brad Pitt en Cate Blanchett in The Curious Case of Benjamin Button wel hadden.  Lively’s spel is ondanks Adaline’s grondige verlangen lief te hebben en een normaal leven te leiden vlak; Huisman is de grote romanticus die vastbijt en niet meer loslaat. De scène dat de twee elkaar voor het eerst ontmoeten maakt opzichtig duidelijk dat ze voorbestemd zijn voor elkaar.

Om er nog wat spanning in te mengen volgt de introductie van de vader van Ellis (Harrison Ford), met wie Adaline een verleden deelt. Maar het clichématige verloop ziet de kijker al van verre aankomen. Ook Anna Kendrick (Pitch Perfect) zal teleurgesteld zijn: haar ‘hunk’ Michiel Huisman (momenteel ook te bewonderen in het vijfde seizoen van Game of Thrones) paradeert ondanks haar verzoek op Twitter om meer mannelijk naakt – “Madonna kissed Drake, Hilary’s running for president, but HBO STILL hasn’t shown this dude’s dick??”  – in The Age of Adaline slechts in ontbloot bovenlijf rond.

15 juni 2015

MEER RECENSIES

 

Open Up To Me

Posted on

**

recensie  Open Up To Me

Moraal prekende transgender

door Wouter Spillebeen

Regisseur Simo Halinen kreeg in het verleden felicitaties omdat zijn Cyclomania een goed verhaal bracht zonder veel gedoe. Open Up To Me (Kerron sinulle kaiken) gaat daar misschien te ver in. 

Een gedurfd onderwerp is het zeker: het leven van een man die zich tot vrouw laat ombouwen en probeert een normaal liefdesleven te leiden, haar carrière op poten wil zetten en vecht tegen vooroordelen. Wie kan immers oprecht zeggen te begrijpen wat in het hoofd van een transgender omgaat? De boodschap van Halinen verdient een oprechte en aangrijpende film, eentje die de massa een greintje respect kan bijbrengen voor mensen die anders zijn. Maar het is onmogelijk om alle aspecten van een complex mensenleven samen te vatten in negentig minuten, dus moest de regisseur hier en daar wel een binnenpaadje nemen.

Recensie Open Up To Me

Poetsvrouw wordt psychiater
Open Up To Me opent met transgender Maarit (Leea Klemola) die net de laatste sessie met haar psychiater afrondt. Ze vertelt dat ze stilaan haar leven op orde krijgt, dat ze er alles aan doet om “normaal” te zijn. Een passend begin, aangezien veel dialogen aanvoelen alsof ze uit het midden van een psychiatrische sessie zijn geplukt. Terwijl Maarit eigenlijk de praktijk van een zielenknijper zou moeten poetsen, komt patiënt Sami (Peter Franzén) binnen. De man heeft iemand nodig om mee te praten en Maarit, die intussen vertrouwd is met de psychiatrische methode, besluit zich voor te doen als een collega van de dokter.

Vrees niet, de plot is geen gemiddelde aflevering van Friends (of F.C. De Kampioenen voor de Vlaamse lezers), waarin een misverstand aansleept en escaleert. Het is de aanleiding voor de eerste van een lange reeks moraliserende bekentenissen, want daarmee is deze film tjokvol gestouwd. Veel personages zeggen vlakaf wat in eender welke andere film pas na een lange opbouw en dialoog aan het licht zou komen. “Ik heb ook nog gevoetbald, en o ja, ik ben een transgender”, is wat doorgaat als normale conversatie; de titel van deze film is zeker toepasselijk. Enerzijds is het verfrissend om te zien dat een scenarist de hele poeha achterwege durft laten, anderzijds voelt het aan als een goedkoop trucje om zo veel mogelijk elementen in een film te proppen.

Spanningsboog
Het grootste probleem met Open Up To Me is het gebrek aan een spanningsboog. Enkele van de verhaallijnen geven een goede reden om te blijven kijken tot het einde, maar omdat die slechts sporadisch aan bod komen, zijn die onderontwikkeld en uiteindelijk oninteressant. We willen meer weten over de jongen die Maarit ervan beschuldigt iemand verkracht te hebben! Waarom duwt het verhaal hem helemaal naar de achtergrond?

Recensie Open Up To Me

Misschien liet Halinen zich inspireren door Boys Don’t Cry, waarin een jonge vrouw door het leven wil gaan als een man. Het fantastische acteerwerk van Hilary Swank en Chloë Sevigny verheffen die film tot een klassieker. Hoewel verdienstelijk, doen de prestaties van Klemola en Franzén niet hetzelfde voor Open Up To Me. Het is moeilijk om echt emotioneel betrokken te raken bij hun affaire. Mogelijk hebben de typische Instagram-achtige filter en de vreemde cuts in de muzikale ondersteuning daar ook wat mee te maken.

Vrouwelijk
Klemola is trouwens niet de beste keuze voor de rol van Maarit. Hoewel ze met de juiste make-up vanop een afstand zou kunnen doorgaan als een man, is ze toch te vrouwelijk. Het is overduidelijk dat zij nooit een man geweest is, daarvoor zijn haar schouders te smal, haar handen te elegant en haar bewegingen te sierlijk.

Deze film is zeker geen typische Scandinavische film zoals Lindholms Kapringen of Vinterbergs Festen, die uitblinken in subtiliteit, opbouw en ongeforceerde spanning. Open Up To Me is meer een lesje moraal dan een diepgaand portret.

 

21 maart 2015

 

MEER RECENSIES

Theory of Everything, The

Posted on

***

recensie  The Theory of Everything

‘What about my brain?’

door Cor Oliemeulen

Na het zien van het romantische, biografische drama over Stephen Hawking bekruipt je de vraag wat de fameuze Engelse wis- en natuurkundige allemaal zou hebben kunnen bedenken als hij gezond was gebleven. Meer óf juist minder?

Dat hij het vroeger al meer van zijn hersens dan van zijn lichaam moest hebben, illustreert de scène waarin hij tijdens een roeiwedstrijd fungeert als stuurman. Het is 1963 en de 21-jarige Stephen Hawking (Eddy Redmayne) studeert kosmologie aan de universiteit van Cambridge. Hij is vastbesloten om een simpele verklaring voor het ontstaan van het heelal te ontdekken en zijn uitzonderlijke talent wordt snel onderkend. Zijn leraar neemt hem mee naar een ruimte waarin “J.J. Thomson het elektron ontdekte en Rutherford atomen splitste”. Stephen kijkt er rond als een kind in een snoepwinkel. Ook privé gaat het voor de wind: hij wordt stapelverliefd op de kunststudente Jane (Felicity Jones).

Recensie The Theory of Everything

Nog maar twee jaar te leven
In gedachten verzonken over een wiskundige formule en een eerste aanval van spierverslapping valt Stephen op zijn gezicht. De diagnose komt als een mokerslag: hij heeft nog meer twee jaar te leven. Stephen heeft MND: progressieve degeneratie van zenuwcellen die de spieren in staat stellen te bewegen, ademen, slikken en praten. In Amerika noemt men het Lou Gehrig’s Disease, vernoemd naar de beroemde honkballer die overleed aan de ziekte, en in onze volksmond heet het ALS.

“What about my brain?”, vraagt Stephen aan de dokter. Dat blijkt gelukkig niet aangetast. Op zijn beurt kan Stephen een vriend geruststellen: inderdaad ‘daar beneden’ zal het voorlopig ook wel blijven werken. Dat blijkt enige jaren later als Jane trots hun eerste baby in Stephens armen legt: “Look what we made.”

The Theory of Everything is een liefdesverhaal, dat 25 jaar relatie tussen Stephen en Jane omspant. De film is gebaseerd op de biografie ‘Travelling to Infinity: My Life with Stephen’ van Jane Hawking. Net als in zijn Oscar winnende documentaire Man on Wire kan regisseur James Marsh naar hartenlust de uiterste grenzen van een man tentoonspreiden. De filmmakers werkten enkele jaren samen met de Hawkings, waarbij ze moesten beloven dat ze sensatie en sentiment achterwege zouden laten en secuur zouden omgaan met de complexiteit van hun huwelijk.

Humor, toewijding en doorzettingsvermogen
Als Stephen zich eenmaal heeft neergelegd bij zijn fysieke onmogelijkheden komt zijn ware karakter bovendrijven: humor en doorzettingsvermogen. Eerst moeten ze zien om te gaan met zijn handicap, nadien met roem en publiciteit. Stephen ontvangt dankbaar de volle steun en toewijding van Jane. Zij moedigt hem aan om zijn doctoraat te halen: zijn theorie over het ontstaan van het universum. Terwijl Stephens lichamelijke beperkingen toenemen, verkent zijn geest de grenzen van de theoretische fysica.

Recensie The Theory of Everything

Doordat Stephen uiteindelijk (bijna) niet meer kan praten, dient de kijker meer te observeren. Om het verhaal extra diepte te geven is een aantal familiegebeurtenissen opgenomen in homevideo-stijl voor een persoonlijke en authentieke kijk op het leven van de Hawkings. Andere filmscènes bevatten regelmatig één hoofdkleur, bijvoorbeeld intens blauw tijdens de amoureuze ontmoeting van Stephen en Jane op het universiteitsbal, geelgroen tijdens een potje cricket op het zonovergoten gras en een mooi rood filter van het haardvuur dat Stephen ziet door zijn trui als hij die moeizaam aantrekt en dat langzaam lijkt te vervagen in een zwart gat.

Eddy Redmayne (Les Misérables) bereidde zich intensief voor op zijn rol. Met een prachtige grijns op het schuine hoofd, steeds verder in elkaar gedoken in zijn rolstoel en door subtiele aanpassingen van de grimeurafdeling lijkt hij steeds meer op de echte Stephen Hawking. The Theory of Everything is een waardig en bij vlagen ontroerend portret van de beroemdste wetenschapper van onze tijd.

 

11 januari 2015

 

MEER RECENSIES

My Old Lady

Posted on

***

recensie  My Old Lady

Drie acteerkanonnen in verfilmd toneeldrama

door Cor Oliemeulen

Dat My Old Lady ook als komedie is aangekondigd, getuigt van weinig gevoel voor humor. Het verfilmde toneelstuk van Israel Horovitz begint luchtig, maar draait uit op een serieuze beproeving, met wel een rooskleurig perspectief.

De New Yorkse schrijver Mathias Gold (Kevin Kline) erft van zijn vader een kostbaar oud pand in Parijs. Hij heeft zijn schepen al achter zich verbrand en ontdekt dat de 92-jarige Mathilde (Maggie Smith) en haar dochter Chloé (Kristin Scott Thomas) in het appartement wonen. Mathilde verkocht het 43 jaar geleden aan Mathias’ vader en verblijft er sindsdien. Volgens een Franse wet kan Mathias het huis pas verkopen nadat de oude dame is overleden. Wat doe je dan? Mathilde toont zich niet direct als een innemend persoon. Ze wil zijn horloge in ruil voor een kamer boven en eist dat Mathias ’s morgens en ’s avonds exact om acht uur acte de présence geeft aan de eettafel. ‘Precisie en wijn zijn de sleutel tot een lang leven’, voegt Mathilde hem fijntjes toe.

Recensie My Old Lady

Geen paardenmiddelen
Met zijn ongebreidelde fantasie en satirische schrijfstijl zou de Britse auteur Tom Sharpe wel raad hebben geweten met dit gegeven: kosten noch moeite noch paardenmiddelen zou hij sparen om dat oude mens kassie wijle te krijgen. Schrijver-regisseur Israel Horovitz hanteert minder platte humor en meer fijnzinnigheid: Mathias probeert de oude dame tevergeefs op het gemoed te spelen, verkoopt stiekem wat oude meubels uit zijn kamer om zijn huur te kunnen betalen en zuipt zich laveloos aan de oevers van de Seine. Ook zijn contact met de lastige Chloé wil niet zo vlotten, dus dreigt hij haar te chanteren wegens haar relatie met een getrouwde man.

Na drie scheidingen bij  blijkt Mathias vol bitterheid en is volgens zijn nieuwe huisgenoten onaangepast. Hij onderzoekt alle mogelijkheden om het huis in zijn bezit te krijgen. Te langen leste stelt hij voor om het appartement in tweeën te delen, maar Chloé weigert en doet een belachelijk laag bod, dat Mathias uiteraard niet kan accepteren. Vervolgens weet Mathias wel heel handig een gladde, hebzuchtige makelaar wat cash uit zijn zak te kloppen.

Recensie My Old Lady

Hernieuwde kennismaking met vader
Mathias is niet alleen cynisch, maar raakt ook van slag na de ontdekking van oude foto’s op de bovenetage. Het betekent een hernieuwde kennismaking met zijn vader met wie Mathias een moeilijke verhouding had. En zo slaat de aanvankelijk lichtvoetige toon van het verhaal om in een deprimerende geschiedenis, waarbij Mathias Chloé toevertrouwt dat depressie in de familie zit. Ooit zei een psychiater tegen Mathias: ‘Je moet het kind dat je was op de knie zetten van degene die je bent geworden en dan het kind geruststellen.’ Echter Mathias zegt dat hij maar blijft dromen dat het kind dat hij was nu op zijn knie zit en hij beide handen om diens keel plaatst. Zowaar geen lichte kost.

Israel Horovitz is beroemd als schrijver van tientallen toneelstukken, zoals Line (25 jaar op Broadway) en The Indian Wants The Bronx (toneeldebuut Al Pacino). Voor de verfilming van zijn recente bekroonde drama My Old Lady besloot de inmiddels 75-jarige Amerikaan zelf op de regiestoel te gaan zitten. Terwijl op het podium de gebeurtenissen zich afspelen tussen drie personen in één ruimte kon Horovitz zijn werkstuk nu voorzien van een cinematografische visie van Parijs en enkele andere personages inweven. Erg veel voegt het niet toe, omdat het stuk het vooral moet hebben van het verhaal en het acteerspel. De drie hoofdrolspelers zijn uitstekend op hun plaats, maar als film is de laatste act van The Old Lady misschien een tikkeltje te zwaar.

 

25 november 2014

 

MEER RECENSIES

Still the Water

Posted on

***

recensie  Still the Water

Het temmen van de golf

door Joan Gebraad

De Japanse film Still the Water (Futatsume no mado) is doortrokken van een lading zen. De gebeurtenissen hebben eerder de kracht van een tsunami. 

Op het subtropische Japanse eiland Amami-Oshima woont de 16-jarige Kaito (Nijirô Murakami). De tiener heeft een onverklaarde angst voor de zee. Plakkerig, dat vindt hij de onberekenbare oceaan. Wanneer hij een lijk van een vermoorde man met een drakentattoo op het strand aantreft, groeit zijn angst nog groter. Deze man heeft Kaito namelijk al eerder gezien.

Zijn intelligente en zelfverzekerde buurmeisje Kyoko (Jun Yoshinaga) begrijpt niets van Kaito’s angst. Zij omarmt de zee. Het water kalmeert haar, windt haar op, zoals seks. Ze vindt dat de knorrige Kaito zijn angst moet overwinnen. Gedurende de film blijkt dat niet zijn enige angst te zijn.

Recensie Still the Water

Beide tieners hebben een vat vol familieproblemen. Kaito’s ouders zijn gescheiden. Met zijn moeder woont hij op het eiland. Hun band is slecht. Vaak is ze aan het werk of uit met een van haar lovers, terwijl ze Kaito aan zijn lot overlaat. Hij verlangt ondertussen soms bij zijn vader te zijn, een tatoeëerder die in Tokyo woont.

Kyoko’s sjamaanmoeder (Miyuki Matsuda) is terminaal ziek en stervende. Hoewel haar ziekte niet genoemd wordt, lijdt ze hoogstwaarschijnlijk aan kanker. Na een opname in het ziekenhuis komt ze naar huis om haar laatste dagen bij haar gezin door te brengen.

Filosofische golf
Still the Water is doorspekt met talrijke aspecten van de Japanse cultuur en filosofie. Kyoko’s vader (Fujio Tokita) vertelt bijvoorbeeld over zijn surfbeleving. Als hij tijdens het surfen een golf pakt is dat een magisch moment. De golf heeft al een heel ‘leven’ achter zich; hij is stervende. Op dat hoogtepunt is de golf hoog en woest en pakt de surfer hem. Het is zijn doel om de golf te temmen tot er niets overblijft dan leegte (nothingness) en kalmte en roerloosheid (stillness). Een soort meditatieve staat van zen. De mooiste golf die hij in zijn leven is tegengekomen vindt hij Kyoko’s moeder.

Het kalmeren van de golf kan ook staan voor de relatie tussen mens en natuur. Zoals de surfer de golf probeert te temmen, probeert de mens al eeuwen heer en meester te worden over de natuur. Hoewel Kyoko’s vader kennelijk meent dat de mens dit kan, laten de gebeurtenissen in de film het tegengestelde zien. Kyoko’s moeder ondergaat behandelingen tegen haar ziekte, maar uiteindelijk heeft de natuur, niet de mens, het laatste woord. Ze sterft.

Gedurende de film hangt de dreiging van een storm boven het eiland. Een stevige storm die een grote vloedgolf teweeg brengt en Amami-Oshima overspoelt. Na afloop is er veel verwoest. Maar in stilte na de storm is er ook ruimte voor bezinning, nieuwe inzichten en een nieuw begin.

Cyclisch verloop
De hele symboliek rondom water, zee en golven benadrukt ook het cyclische verloop van het leven en alle processen en emoties die daarbij horen. Een mens kan net als de zee het ene moment kalm, het ander moment woest zijn. Het leven kan rustig, zonder al te veel drama zijn. Wanneer we te maken krijgen met tragedie, wordt de zee onstuimig, groeien de golven groter tot deze episode in ons leven voorbij gaat. Op dat moment is er stilte en leegte. Ruimte voor bezinning. Daarna keert de rust weder. Een nieuwe, kleine golf wordt geboren.

Recensie Still the Water

Mogelijk te filosofisch
Cinematografisch is Still the Water prachtig. De locatie is sprookjesachtig, de beelden van het water mysterieus, de muziek past goed bij het verhaal en de sfeer van de film. De acteurs komen geloofwaardig over en weten op sommige momenten bij velen waarschijnlijk een gevoelige snaar te raken. Zoals in de scène waar Kyoko met haar ouders op de veranda zit. Zij legt haar hoofd op haar moeders schoot. Daarna legt haar moeder haar hoofd te rusten op de schoot van haar man. Dit liefdevolle moment laat zien hoe hecht het gezin is.

Het verhaal bevat echter wat rotte plekken. Zo worden diverse verhaallijnen niet uitgewerkt, duren sommige scènes (zoals de sterfscènes van Kyoko’s moeder) wel erg lang en worden de filosofische ideeën die als een tsunami over de film uitgegoten worden vaak niet of nauwelijks uitgelegd. Heerlijk voor de geoefende diehard filosofen, maar waarschijnlijk niet voor het grote publiek, dat baat zal hebben bij enige kennis van de Japanse cultuur. Still the Water is een mooie, maar soms iets te hersen krakende film.

 

17 november 2014

 

MEER RECENSIES