***
recensie The Here After
Geen tweede kans
door Cor Oliemeulen
Iedereen verdient een tweede kans, maar de vraag is of die tweede kans moet worden benut in de omgeving waar de eerste kans is verprutst. Het Zweedse drama The Here After biedt stof tot discussie.
De Poolse cinematograaf Lukasz Zal viel enkele jaren geleden op met zijn sfeervolle zwart-witbeelden in het beklemmende drama Ida, het verhaal van een jonge non die in de jaren 60 een duister familiegeheim ontdekt. In The Here After vangt hij het weidse Zweedse landschap met ongebruikelijke 35mm widescreen lenzen in grauwe groenblauwe tinten. Debuterend speelfilmregisseur Magnus von Horn plaatst in dit decor een dorpsgemeenschap die moet zien om te gaan met de terugkomst van John, die twee jaar in een jeugdgevangenis heeft gezeten.
Weerstand
Het duurt lang voordat we weten wat John op zijn kerfstok heeft, maar dat het heftig is blijkt al snel als hij met zijn vader en broertje boodschappen doet in een supermarkt waar hij wordt aangevallen door een meisje dat hem bijna wurgt. Ook de hernieuwde kennismaking op school roept veel weerstand op, variërend van protestacties tot en met provocaties. John realiseert zich dat hij zich niet tot een reactie moet laten verleiden, maar dat verandert nadat hij in elkaar is geslagen en geschopt.
In de eerste helft van het drama heb je als kijker hoofdzakelijk sympathie voor John, zie je dat zijn vader, een boer, gezien de omstandigheden zijn best doet en dat ook zijn broertje lijdt onder de terugkomst. Nadat duidelijk wordt welk misdrijf John heeft gepleegd en hij weinig berouw lijkt te tonen, kun je pas meer begrip voor zijn omgeving opbrengen. Maar ook dat begrip kent natuurlijk grenzen, want wraak heeft een averechts effect.
Discussiestuk
Magnus von Horn, die ook het script schreef, lijkt langzaam aan te sturen op vergelding en leende het plotelement van de protagonist die gaat jagen misschien wel van het Deense meesterwerk Jagten, om met de combinatie van geweer en wraak extra spanning op te kunnen bouwen. Echter The Here After heeft een echt open einde, wat zowel het sterke als het zwakke punt van de film is. Sterk, omdat we geen voor de hand liggende climax krijgen voorgeschoteld en de kijker zelf mag invullen hoe de getergde John zal omgaan met de onhoudbare situatie. Zwak, omdat de maker kennelijk zelf niet tot een statement kon komen.
Juist omdat we blijven verstoken van een enkel detail of achtergrond van Johns daad en dus wat meer psychologische diepgang was gewenst (werd hij voordat hij zijn daad pleegde ook al geprovoceerd?; was het misschien zelfverdediging?) blijft van The Here After niet veel meer over dan een, weliswaar interessant, discussiestuk. Verdient iedereen, ongeacht zijn verleden, een tweede kans? En vooral: hoe wenselijk is het om een dader terug te laten keren in zijn oude omgeving?
25 juli 2016