***
recensie The Invisible Woman
Mooi beeld van frustrerende tijden
door Karina Meerman
De hoofdpersoon in De Onzichtbare Vrouw is juist erg zichtbaar in deze oogstrelende film, die licht werpt op voorbijgaande tijden. De moderne vrouw fronst haar wenkbrauwen en dankt de hemel voor emancipatie.
Stel je voor: je bent een vrijgezelle vrouw, maar je mag niet zomaar met mannen omgaan en je bent ook niet vrij om het werk te doen dat je wilt. Beschaafde beroepen zoals lerares of gouvernante zijn wel acceptabel, maar op al het andere wordt neergekeken. Echte dames werken al helemaal niet. Je belangrijkste taak is om een echtgenoot te zoeken, zodat je een inkomen hebt en een maatschappelijke status.
Een man mag een minnares hebben, maar niet openlijk. Een vrouw mag geen minnaar hebben, want dan is ze verknoeid voor het huwelijk. Mocht je dus je hart verliezen aan een getrouwde man, dan eindig je ergens in een huisje achteraf, waar je bordurend wacht tot je geliefde een keer tijd voor je heeft. Je bent een onzichtbare vrouw.
Charles Dickens
Dat is de plek waar de jonge Nelly Ternan (Felicity Jones) uiteindelijk belandt tijdens het leven van schrijver en acteur Charles Dickens (Ralph Fiennes), maar dit is niet waar de film begint (of eindigt). The Invisible Woman opent met het beeld van Nelly die, gekleed in zwart, met ferme pas op over het strand loopt. Er zijn duivels te verdrijven, dat is duidelijk. Dickens is overleden. Nelly is getrouwd en werkt als lerares. De mensen om haar heen weten dat zij Dickens vaag kende, maar verder zwijgt zij over haar verleden. Alleen dominee William Benham (John Kavanagh) voelt dat er veer meer aan de hand is.
Flashback naar de eerste ontmoeting tussen Dickens en Ternan. Zij is een van de drie dochters van actrice Frances Terman (Kristin Scott Thomas). Hij is op het hoogtepunt van zijn carrière. Zijn boeklezingen en theatervoorstellingen worden drukbezocht; hij is een superster, die overal wordt herkend. Wanneer de getrouwde Dickens de twintig jaar jongere Nelly voor het eerst ziet, is direct duidelijk dat hij haar bijzonder interessant vindt. Zij heeft vooralsnog niets in de gaten. Hun vriendschap ontwikkelt zich tot een romance, maar in Victoriaanse tijden gaat dat traag en voorzichtig.
Mannen regeren
Wat The Invisible Woman vooral laat zien, is dat die wereld werd geregeerd door mannen. Dickens’ vrouw Catherine (Joanna Scanlon) moet lijdzaam toezien hoe haar man uit haar leven verdwijnt. Zij blijft achter in het ‘country house’ met de kinderschaar. De 18-jarige Nelly kan kiezen voor een half leven, onderhouden door een man, zonder hoop op een echt huwelijk. De moderne vrouw wil beide dames bij de schouders grijpen en ze ferm door elkaar rammelen. Ze toeschreeuwen dat ze iets moeten zeggen, iets moeten doen, hun leven in eigen handen moeten nemen. Maar zo werkte dat toen niet.
Dat maakt The Invisible Woman soms een frustrerende kijkervaring. Wie die ongelijkheid kan loslaten, kijkt naar een onderhoudende film met mooi spel en authentiek ogende decors en kostuums. Regisseur Ralph Fiennes heeft duidelijk veel plezier gehad met deze productie. Zijn Dickens is een extroverte kunstenaar, die een manier zoekt om al zijn ambities te kunnen verwezenlijken. Hij wel.
23 maart 2014