***
recensie Kill Your Darlings
Ontregel de zintuigen
door Alfred Bos
De Beat-dichters – Allen Ginsberg, William Burroughs, Jack Kerouac – figureren in Kill Your Darlings als zichzelf in een waar gebeurd verhaal over rebellie, drugs, geestesziekte en moord in het New York van de jaren veertig.
Kill Your Darlings is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal, waarin jeugdige rebellie, literaire ambitie en seksuele obsessie mengen tot een dodelijke cocktail. Het belicht een scandaleuze episode uit de jeugdjaren van de Beat Poets, de schrijvers die in de jaren vijftig de Amerikaanse literatuur opschudden en de weg bereidden voor de culturele revolutie van de jaren zestig. Centraal daarin staat Lucien Carr, de man die Allen Ginsberg, Jack Kerouac en William Burroughs bijeen bracht.
Ze treffen elkaar in 1943 op en om de Columbia-universiteit, waar traditie en het literaire establishment machtig en de vrouwelijke studenten gewillig zijn. De hoogbegaafde, maar getroebleerde Carr (Dane DeHaan) wordt gestalkt door een veertien jaar oudere docent Engels, David Kammerer (Michael C. Hall), die homo-erotische affectie voor de briljante jongeling koestert. Hij is de oorzaak van de twijfelachtige geestesgesteldheid van Carr, die zich uiteindelijk aan Kammerers verstikkende belangstelling ontworstelt door hem te doden. We verklappen niets, want de film opent met de daad.
Schaar als wapen
Kill Your Darlings, de eerste feature film van John Krokidas die tevens het scenario schreef, toont de pioniers van een nieuwe mentaliteit in hun leerjaren: Allen Ginsberg (Daniel Radcliffe), Jack Kerouac (Jack Huston) en de man met de stem als een vleesrasp, William Burroughs (Ben Foster). Met Rimbaud en Dada als voorbeeld gaan de jonge estheten in hun streven een nieuwe cultuur te initiëren de symbolen van de gevestigde (literaire) orde letterlijk te lijf. Hun wapen is niet de pen, maar de schaar: Burroughs’ beroemd geworden cut-up techniek is geboren. David Bowie zou er jaren later dankbaar gebruik van maken.
We zien ‘the Libertarian Circle’ (in de woorden van Ginsberg) worstelen met de leegte van het bestaan; die willen ze vullen met taal. Burroughs ontregelt de zintuigen met farmaceutica. Voor Ginsberg, zoon van een dichtende vader en een gestoorde moeder, is al dan niet gespeelde gekte een manier om de realiteit te ondermijnen. Kerouac heeft zoveel energie en bravoure dat hij de werkelijkheid simpelweg negeert. Carr daarentegen, de katalysator die de Beats uit hun ‘gevangenis’ (citaat Carr) leidt, eindigt achter tralies. Dat is de onverschilligheid van het universum ten voeten uit.
Rake soundtrack
Regisseur Krokidas heeft dit verhaal, een Griekse tragedie waardig, met veel respect en aandacht voor authenticiteit verfilmd. Je ruikt bijna de bierlucht in de rokerige jazzkelders van New York in de jaren veertig en we zien de geboorte van het moderne, naoorlogse levensgevoel. Pluim ook voor de soundtrack, met veel Brahms (Ginsbergs favoriet) en enkele raak gekozen eenentwintigste-eeuwse tracks (Wolf Like Me van TV On The Radio lijkt voor deze film geschreven). Foutje: in 1943 bestonden er nog geen 7 inch 45 RPM plaatjes, de zogeheten single. Die kwam pas in 1949.
Na de verfilming van Kerouacs roman On The Road (2012) belicht Kill Your Darlings een ander aspect van de Beat-dichters. En net als Inside Llewyn Davis schetst de film met veel aandacht voor sfeer en authenticiteit een sleutelmoment uit de naoorlogse cultuurgeschiedenis, maar op een totaal andere wijze dan de fictieve rolprent van de Coen-broers: rauw, intens, gebaseerd op feiten. En daar hoef je helemaal niets van af te weten om deze film te kunnen waarderen, want drama is drama, ook als het echt gebeurd is.
25 maart 2014