Major, The

****

recensie  The Major

De dader als held

door Cor Oliemeulen

Wat zou jij doen als jouw man een kind doodreed? Deze vraag stelt een agent aan de moeder van een zevenjarig jongetje dat is overleden nadat hij werd gegrepen door de SUV van een te hard rijdende politiemajoor. Deprimerend, maar krachtig misdaaddrama over het maken van morele keuzes.

Van de Russische nieuwkomer Yuriy Bykov hebben twee films een gelijktijdige bioscooprelease in Nederland. Zowel Durak als The Major gaan over corruptie in hedendaags Rusland. Bykov is een groot talent dat zich misschien kan optrekken aan de successen van zijn landgenoot Andrey Zvyagintsev die in 2003 debuteerde met het sterke psychologische drama Vozvrashchenie (The Return) en afgelopen jaar internationale erkenning kreeg met Leviathan, dat ook corruptie als thema heeft. Het zijn allemaal geen vrolijke verhalen, maar wel verfrissende tegengeluiden uit het Rusland onder Poetin.

Recensie The Major

Bedreigingen
In de kamer van politiecommissaris Pasha (regisseur Yuruy Bykov zelf) hangt een portret waarvan je alleen maar de onderkant ziet. Hiermee lijkt de suggestie gewekt dat de Russische president toekijkt hoe de vader van het doodgereden slachtoffertje wordt bedreigd en in elkaar geslagen als hij verhaal komt halen. Het is duidelijk dat Pasha zijn collega beschermt en de zaak zo snel mogelijk wil vergeten. Sterker nog: hij beschuldigt de moeder van het jongetje, Irina (uitstekende rol van Irina Gutorova) van nalatigheid omdat er alcohol in haar bloed is gevonden. Alcohol die haar op het plaats delict nota bene ‘ter kalmering’ was aangeboden door een politieagent nadat de majoor haar tijdelijk in zijn SUV had opgesloten en ze haar kind zag bezwijken.

Grauw, aftands, smerig, grimmig, repressief, ordeloos, chagrijnig. Zomaar wat typeringen van het politiebureau waarin de majoor zich aanvankelijk vrij beweegt, maar zich gaandeweg, realiserend wat hij heeft gedaan, liever als schuldige in een cel laat opsluiten. Ook buiten het politiebureau is de sfeer al even kleurloos. De opening doet wat denken aan het Turkse misdaaddrama Once Upon a Time in Anatolia (Nuri Bilge Ceylan, 2011) waar een kleine politiemacht onder leiding van een kuchende commissaris op de afgelegen plek des onheils arriveert, echter in The Major is de steppe verruild voor een barre sneeuwvlakte en is de stemming beduidend minder relaxed.

Recensie The Major

Boetekleed
Zoals de majoor zelf ervoor kiest het boetekleed aan te trekken, zo moeten alle personages in The Major ethische afwegingen maken. Commissaris Pasha zal niet snel inbinden omdat hij van hogerhand (is het een politicus, de lokale maffia, of een kruising hiervan?) te verstaan krijgt dat de zaak in de doofpot moet worden gestopt. Pikken de politiemannen de chantage en dreigementen van hun meerdere? Mag de vader van het dode kind wraak nemen? En hoe reageren de majoor en de moeder op elkaar als ze genoodzaakt zijn te vluchten?

Yuriy Bykov schrijft zijn films zelf en speelt in The Major niet alleen een hoofdrol, ook de montage en soundtrack zijn van zijn hand. Bykovs producties smaken naar meer, hoewel ze een weinig hoopgevend beeld van Rusland schetsen. Gelukkig ontwaren we tussen alle troosteloosheid door helden. Neem de majoor: opgewonden racet hij over de besneeuwde vlakte om zo snel mogelijk zijn pasgeboren kind in de armen te kunnen sluiten. Door zijn roekeloze tocht kost een nieuw leven een ander zijn leven. De dader wordt held en is bereid zijn verantwoordelijkheid te nemen. Maar helden kunnen jammer genoeg ook falen.

 

20 maart 2015

 

MEER RECENSIES