Afstandelijk en neurotisch of goede film?

Ondertussen, op de redactie:

Afstandelijk en neurotisch of één van de beste films van het jaar?

COR:

Wat ik al bevroedde: bijna de ganse pers is laaiend enthousiast over La región salvaje.

Wat een prijs op een groot filmfestival en een persmap met een opsomming van ‘interessantheden’ allemaal teweeg kunnen brengen…

Na even zoeken, vond ik ‘gelukkig’ een criticus die deze film nog bedenkelijker vindt: https://outnow.ch/Movies/2016/RegionSalvaje/Review/

Ik kan me voorstellen dat mensen de film goed en origineel vinden, maar ik persoonlijk vond hem vaag, vrij nietszeggend en vooral (te) nihilistisch.

Misschien had het gescheeld als ik op een groter scherm en met beter geluid meer sfeer had ervaren.

Ik ben dus benieuwd wat jullie van La región salvaje vinden.

Kan zomaar zijn dat ik mijn dag niet had.

 

La región salvaje

 

ALFRED:

Ik ben gisteren naar La región salvaje wezen kijken en had een verloren avond. Suffe film. Vol pretenties en neuroses, maar schijnbaar ongeïnteresseerd en welzeker oninteressant gebracht. Wie hier door wordt geprikkeld, heeft de ziel van een dovenetel.

Om te beginnen is het allemaal verre van origineel. Veelarmig ruimtemonster met, jawel, buitenaards libido? Possession (Andrzej Zulawski, 1981), check. Dodelijke seks met alien? Under the Skin (Jonathan Glazer, 2013), check. Verontrustende soundtrack met avant-garde trekjes? Opnieuw Under The Skin, check. Gestileerde arthouse-porno? Nymphomaniac (Lars von Trier, 2013), check. Dan lopen er ook nog lijntjes naar Nicolas Winding Refn, het nihilisme bijvoorbeeld, maar het is wel goed zo.

Is je opgevallen dat in de eerste dertig minuten werkelijk elke scène over seks gaat, in daad of woord? Regisseur Amat Escalante heeft kennelijk een obsesssie met genitalieën, want na de pik in fik uit zijn vorige film Heli krijgen we nu in close-up een verzopen kut voorgeschoteld. Voer voor psychologen. Ralph, kun je hier jouw licht over laten schijnen? Vulvavrees?

De neurose en de zelfhaat laten zich van het filmdoek scheppen. De mannen zijn afwezig: homofiele broer Fabian ligt in coma in het ziekenhuis en echtgenoot Angel, een heimelijke homo, zit in de bak. De vrouwen, Alejandra en Verónica, komen veel tekort. Het is allemaal in grove streken neergezet, elliptisch verteld. Het suggereert veel, maar blijft afstandelijk. Wel kijken, niet doen.

Fabian is feminiem, want liefdevol en verzorgend van natuur, dus homo volgens het cliché en derhalve gedoodverfd slachtoffer. Angel is een bundel neuroses, wiens machismo een gedeukte kinderziel én een latente voorkeur voor herenliefde moet maskeren. Wat wil je, met zo’n bazige beschermende moeder en een pa die je eerst slaat en vervolgens knuffelt. Double bind, anyone? Angel is schizofreen, Ralph zal het beamen. En ook slachtoffer, van zijn opvoeding, van de Mexicaanse machocultuur, van de omstandigheden die de film toont.

La región salvaje is ook een heel katholieke film. Wie zich bezondigt aan seks, wordt met de dood bestraft. Die knotsgekke scène met groepsgewijs copulerende dieren – die uit het niets komt en niet in het filmverhaal is geïntegreerd – speelt zich, lees ik in jouw recesie, af in een krater. Ik zie er een evocatie van de hel in, het derde paneel van Hieronymus Bosch’s drieluik Tuin der lusten.

Regisseur Amat Escalante doet zich stoer voor, maar is in feite een preuts jankertje, de Mexicaanse tegenhanger van de zwaar gereformeerde Lars von Trier. Iemand die wegloopt als het echt spannend wordt en inderdaad, net als de film na 100 minuten interessant dreigt te worden, gaat het scherm op zwart. Buh.

Beetje interessant doen door lekker vaag te blijven, het is les één uit het handboek Arthouse voor Poseurs. Je had geen slechte dag, Cor, toen je La región salvaje twee sterren gaf. Je had het goed gezien.

Ben benieuwd wat Ralph over de psychologie van deze Mexicaans-Deense coproductie heeft te melden. Calvinist ontmoet katholieke ketter in onmogelijke mix? Of gewoon ordinair voyeurisme?

 

La región salvaje

 

RALPH:

Nou, film gezien. Wazige shit. Had de vergelijking met Tarkovski en Kubrick ook niet gemaakt, veel te veel eer. Possession van Zulawski moet ik nog steeds zien (hoe lang die al wel niet op m’n watchlist staat…).

Enfin, ik vond het tweede deel wel beter dan het eerste deel van de film. Het einde is me te arthouse, te l’art pour l’art en eens met de te nihilistische insteek van de film. Het mooiste shot vond ik met al die copulerende dieren, hilarisch, grotesk en zeker ook erg artistiek.

Ik moest een aantal keer lachen, waar de rest van de bioscoopzaal het zwijgen ertoe deed (zoals dat moment met z’n pistool in de keuken: wat een pipo!). Ik moest inderdaad wel denken aan Under the Skin, maar daar vond ik ook al weinig aan en da’s ook zo’n film die gelauwerd werd (volgens mij omdat al die geile filmrecensenten – toch meestal mannen – eindelijk hun cet obscur objet du désir eens naakt konden zien).

Wat ik meer irritant vind is dat ik begrijp dat deze film erg veel aandacht krijgt, terwijl een Risttuules, toch echt een kwalitatief – zeker voor arthouse begrippen – hoogstaandere en interessantere film dan deze het kan shaken.

@Alfred:

Dat van dat begin dat elke scène rond seks draait heb ik dan denk ik gemist, Alfred, maar ik herinner me nog dat m’n aandacht erg verslapte. Ik werd er weinig opgewonden van. De film deed me wat betreft mensbeeld denken aan Turist van Ruben Östlund: een film met een cynische ondertoon waarin de regisseur niet van plan is zijn personages tot echte mensen te maken, maar ze als het ware uitbuit om te laten zien hoe slecht en vooringenomen ze zijn.

Turist

De vraag of Angel ook schizofreen zou zijn is een typisch overblijfsel uit de oude psychoanalyse. Daarin werd homoseksualiteit vaker in verband gebracht met schizofrenie, omdat de voorkeursseksualiteit op hetero lag. Bij homofilie moest dus iets mis zijn. Dan werd niet zelden schizofrenie of verslavingsproblematiek van stal gehaald. Ook delinquent gedrag werd er nog wel eens bij betrokken. Op zich niet eens zo gek als je weet dat in de hoogtij dagen van de psychoanalyse homoseksualiteit als misdrijf, zonde of taboe gold. Tegenwoordig zijn we gelukkig ‘ontwaakt’ wat dat betreft en zien we, mede dankzij de neurologie en de biologie een stuk minder bevooroordeeld op deze seksuele geaardheid toe.

Over de ontwikkelingsgeschiedenis: Heftige ervaringen vanuit de kindertijd kunnen zeer lang door-echoën in ons verdere leven. Of een diepe indruk achterlaten. Van James Ensor is het bekend dat hij tussen de groteske maskers opgroeide en dit heeft hem niet onberoerd gelaten. In veel van zijn schilderijen zijn maskers en groteske voorstellingen te zien. Eenzelfde verband kun je leggen met Escalante.

Ik heb zijn interview met de Filmkrant gelezen: vanuit de informatie die ik daar uit haal zou deze film heel best een aanval op de gevestigde orde kunnen zijn, waarbij hij dezelfde taal gebruikt als de drugskartels die via de tabloids met gruwelijkheden communiceren. Daarbij vind ik dat hij eenzelfde nihilisme tentoonspreidt, waardoor hij mij niet meer bij zijn boodschap betrekt. Misschien ben ik meer gewend, maar ik verras me er wel over dat veel andere critici, waarschijnlijk juist door zijn expliciete beelden, de film hierom gaan waarderen. Zo van: “Nou eh, die Escalante, die durft wel he, ja nou. Wat een blasfemie en dat nog wel in Mexico. Nou die lef is wel wat extra punten waard”, of zoiets. Mogelijk voelt Escalante zich niet voldoende gehoord en grijpt hij naar zulke expliciete beelden.

Tsja en dat monster, een soort kosmische octopus met meerdere piemels, of ja tentakels, maar goed Freud, hè, en dan weet je het wel. Dus je verpakt homoseksualiteit en de ontembare vrouw in een beest. Laten we het beest noemen, want ons seksleven leeft in ons driftleven, daar waar we meest dierlijk zijn.

 

COR:

Dank voor jullie reacties.

Mag ik concluderen dat wij alle drie niet erg onder de indruk van La región salvaje zijn en dat deze film een tikkeltje overgewaardeerd is?

@Vincent: Heb jij deze film al gezien? Zo ja, wat vond jij ervan?

 

VINCENT:

Neen, niet gezien. Ik hoorde er zo veel (licht) negatieve verhalen over van mensen wiens mening ik hoog heb zitten dat ik ‘m overgeslagen heb. Terecht dus blijkt hier maar weer :)

 

6 juli 2017

 

Meer ‘Ondertussen, op de redactie’