American Hustle

*****

recensie  American Hustle

Het onbenul van Rosalyn

door Alfred Bos 

De reacties in Amerika op deze quasi-waargebeurde oplichterstragikomedie-in-retro-stijl zijn gemengd, van zuinigjes tot jubel. Er wordt in ieder geval geweldig in geacteerd, met een bijna onherkenbare Christan Bale in de hoofdrol. 

Er staan een flink aantal Oscars op de rol voor deze bij vlagen hilarische film en één daarvan verdient Jennifer Lawrence voor haar (vrouwelijke bij)rol van Rosalyn Rosenfield, het ultieme domme blondje dat zonder enig realiteitsbesef door FBI-operaties en maffiaopzetjes blundert terwijl ze haar partner toezucht ‘Thank God for me’. Lawrence, na in 2010 te zijn doorgebroken met Winter’s Bone vorig jaar goed voor een Oscar voor haar hoofdrol in Silver Linings Playbook, is niet de enige topacteur in deze carrousel van schijn.

Recensie American Hustle

De 23-jarige actrice vertolkt de echtgenote van Irving Rosenfeld (Christian Bale), een getalenteerde oplichter die met zijn vriendin, Sydney Prosser (Amy Adams), door een manipulatieve FBI-agent, Richie DiMaso (Bradley Cooper), wordt gedwongen mee te werken aan een plan om corrupte bestuurders en maffioso ondernemers strafrechtelijk aan te klagen. Een flink deel van de cast – waaronder Robert De Niro, niet op de titelrol vermeld als de louche Victor Tellegio – werkte eerder met regisseur David O. Russell, onder meer aan een van zijn beide voorgaande films, The Fighter (2010) en het genoemde Silver Linings Playbook (2012). Bovendien is komiek Louis C.K. (Blue Jasmine) van de partij.

Bazige moeders
American Hustle  is, meer dan vergelijkbare oplichtersfilms als The Sting (1973) en The Grifters (1990), een spel met de werkelijkheid. Het verhaal, gesitueerd in 1978, wordt gepresenteerd als gedeeltelijk waar gebeurd, maar komt uit de koker van de regisseur; het logo van de distributeur is de versie die destijds werd gebruikt, net zoals de logo’s van de producenten quasi-retro zijn. In de openingsscène zien we Rosenfeld voor de spiegel bezig met zijn toupet en ook DiMaso’s kroeskop is nep; hij gebruikt haarkrullers. Alle personages wenden voor iemand anders te zijn om, naar eigen zeggen, te kunnen overleven.

In deze film speelt Christian Bale, compleet met buik en kalende schedel, een personage dat wordt geterroriseerd door vrouwen: vroeger zijn dominante moeder (leren we uit voice-overs), nu door de onmogelijke Rosalyn. Daarnaast speelt vriendin Sydney onder zijn ogen  spelletjes met de opdringerige FBI-agent. Bale heeft zich voor zijn rol zichtbaar laten inspireren door James Gandolfini’s Tony Soprano, maar dan goedzakkeriger. Ook DiMaso wordt geplaagd door een bazige moeder, zijn bravoure is een act. Alles in deze film is een act, behalve het onbenul van Rosalyn. Ze valideert het bedrog.

Recensie American Hustle

Surrealistische dialoog
Thematiek (oplichting) en toon (neiging tot uitzinnigheid) vertonen overeenkomsten met The Wolf of Wall Street, maar het scenario van American Hustle is ingenieuzer. Elk van de hoofdpersonen levert een existentiële strijd en balanceert doorlopend op het randje van hysterie, de gedreven FBI-agent niet uitgezonderd. Ver over de rand verkeert Rosenfeld’s vrouw Rosalyn, zoals een surrealistische dialoog tussen de echtelieden illustreert. In die briljante scène botsen twee overlevingsstrategieën frontaal: Rosenfelds bedrog is gebaseerd op calculatie en empathie; Rosalyn laveert impulsief, koersend op eigenwaan en tegeltjeswijsheid, door het mijnenveld. Ze leven in parallelle werelden.

Speciale vermelding verdient de voortreffelijke geluidsband en ook die truukt de kijker, want al speelt deze film in 1978, we horen hit-singles uit 1972 en 1973 van onder meer Steely Dan, Chicago, Todd Rundgren, Electric Light Orchestra, Temptations en Wings. En waar hebben ze die, perfect getimede, Arabische versie van Jefferson Airplane’s White Rabbit vandaan? Sterk scenario (inclusief geslaagde running gag), geweldige acteerprestaties en een fantastische soundtrack—American Hustle is een instant klassieker.

4 februari 2014

 

MEER RECENSIES