Thekla Reuten, hoofdrolspeelster Marionette:
“Ik ben aan het leren om goed kwaad te worden”
door Alfred Bos
Thekla Reuten speelt de hoofdrol in Marionette, een Nederlandse thriller van internationale allure. Afwisselend gesitueerd in Schotland en Amerika, pelt de film laag voor laag de zekerheden af van wat we als de werkelijkheid ervaren. Hoe (on)betrouwbaar is de verteller? “Ik had het gevoel van een mindfuck.”
Thekla Reuten doet een reeks telefonische interviews. Aanleiding: Marionette, de nieuwe speelfilm van regisseur Elbert van Strien. Daarin speelt Reuten een psycholoog die een tienjarige jongen met stoornis behandelt. De film speelt in Schotland, met flashbacks naar Amerika. Daar was de psychologe zelf betrokken bij een traumatisch voorval. Maar wie is de patiënt en wie de gids? Marionette is een psychologische thriller à la Hitchcock.
“Oei”, zegt Reuten. Dat is haar reactie – zo blijkt tijdens het gesprek – op onverwachte vragen. Zoals: was ze snel gewend aan het feit dat men in Schotland links rijdt? In verschillende scènes zit ze letterlijk achter het stuur. (In andere scènes juist niet, letterlijk én figuurlijk gesproken.) “Ik deed alsof ik er aan gewend was. Gelukkig bleef het filmautorijden, er waren geen onverwachte tegenliggers. Maar het is niet makkelijk, inderdaad.”
Filosofische laag
Thekla Reuten (Bussum, 1975) behoort tot de selecte kring van Nederlandse acteurs die met enige regelmaat is te zien in buitenlandse producties met gekende namen. George Clooney was haar tegenspeler in The American van Anton Corbijn. In de actiethriller Red Sparrow, met onder meer Jennifer Lawrence, Joel Edgerton en Charlotte Rampling, speelt Reuten een spion en ze vertolkt een prominente rol in de succesvolle tv-serie Warrior Nun.
Is er veel verschil tussen een filmset in Hollywood en een filmset in Nederland?
“Voor mij is de overeenkomst het belangrijkste. De filmset is mijn werkterrein. Of je nu op een grote set in Hollywood komt of de set van een arthousefilm in the middle of nowhere, de basisdingen zijn hetzelfde. Je zoekt naar de acteurs met wie je moet werken. En de regisseur, die je al goed kent of nog helemaal niet. Je bent allemaal op zoek om contact te maken en te kijken of je een klik hebt en of je dezelfde ideeën hebt. Dat is het werk van een acteur. Of je een eigen camper hebt of ik me omkleed achter een boom, voor mijn werk maakt dat uiteindelijk niet zoveel uit. Er zijn in Nederland ook grotere films. Het is gelijkmatiger dan mensen soms denken.”
Wat viel je op toen je het script van Marionette voor het eerst onder ogen kreeg?
“Ik vond het een ongelooflijke pageturner. Ik heb het in één ruk gelezen en toen ik het uit had, ben ik opnieuw begonnen. Ik was erdoor gegrepen. En ik had ook het gevoel van een mindfuck. Het werkte voor mij op het niveau van een spannende psychologische thriller. Maar er zit ook een filosofische laag onder. Die wilde ik bij de tweede lezing meer proberen te grijpen; en begrijpen. Elbert heeft meegeschreven aan het script en dat universum zit in zijn hoofd, dus hij kon me er meer over vertellen. Het is bijna een soort Escher-schilderij. Elke kijker zal zijn eigen uitleg hebben bij die filosofische onderlaag.”
Wordt er aan het slot niet net iets teveel uitgelegd? Is het niet beter om de kijker enigszins in verwarring achter te laten?
“Er wordt het een en ander uitgelegd, maar het is niet zo klaar als een klontje wanneer je uit de bioscoop stapt. Er valt nog steeds veel te interpreteren. Ik heb de vergelijking met The Sixth Sense wel voorbij zien komen, maar voor mij gaat dat niet op. Daar is het een soort trucje en dat is het dan.”
Ik hoorde onlangs een podcast van David Tennant, waarin hij met collega-acteur Olivia Colman praat over hun vak. Colman merkt op dat ze op straat regelmatig wordt aangesproken of gefilmd door totale vreemden. Maak jij dat ook mee?
“Goddank niet. Colman heeft behoorlijk abrupt bekendheid vergaard, van gevierde maar relatief onbekende theateractrice naar wereldpodium. Dat is ongetwijfeld heel heftig. Ze is ook heel herkenbaar. Ik heb me vanaf het begin van mijn carrière ervoor ingezet om mijn privacy te beschermen. Ik ben er nooit op uit geweest om beroemd te worden en heb ook doelbewust niet alle recepties en feestjes afgelopen. Dat trok en trekt me helemaal niet. Daarnaast heb ik het geluk dat mensen me vaak niet herkennen, ook al hebben ze een film gezien waar ik in zit.”
Word je wel eens kwaad op een filmset?
“Oei. Ik ben in mijn leven überhaupt aan het leren om echt goed kwaad te worden. Maar als iets te ver gaat of ik zie onrecht, dan kan ik me zeker stevig uitspreken. Maar ik moet even nadenken of ik dat wel eens op een set heb gedaan. Wacht even . Ja… jeetje. Dit vind ik moeilijk om te bedenken in hele korte tijd.”
Ik kan me voorstellen dat acteurs zich inhouden, ook al staat iets hen totaal niet aan, omdat ze bang zijn niet meer te worden gevraagd.
“Ik heb me weleens laten horen toen een filmploeg teveel werd uitgewoond, als je het zo kunt noemen. Maar doorgaan en doorgaan, te lange uren maken. Ik ben me er erg van bewust dat ik zonder die crew helemaal niets ben. Je innerlijke kompas en jouw ethiek maakt dat je komt waar je je prettig voelt. En als mensen dat niet aanstaat, hoef ik ook niet met hen te werken.”
“Ik bevind me in een luxe positie. Sinds de toneelschool heb ik dit vak mogen doen en kan ik mijn geld ermee verdienen. Dat is een ongelooflijk voorrecht. In die positie voel ik ook verantwoordelijkheid om me uit te spreken. Als je net begint, ben je misschien voorzichtiger.”
Jij zegt niet altijd ja.
“Nee.”
Precies!
“Hahaha.”
Dat is het enige goede antwoord.
“Ja.”
Hahaha.
“Dit is een hele leuke dialoog.”
Driemanschap
De werkrelatie met collega-acteurs, maar vooral met de regisseur want die is de baas op de set, is gebaseerd op vertrouwen. Toen Reuten aan Marionette begon, wist ze dat het wat dat betreft goed zat met Elbert van Strien?
Thekla Reuten: “Nadat ik het script had gelezen, hebben we in een café bijna drie uur zitten praten. Dat ging over Marionette, maar ook over film in het algemeen. Over film in Nederland, ons werk. Toen we ging draaien, wist ik heel goed welke film Elbert wilde maken. Voor mijn gevoel was het alsof we in één hoofd zaten. Met Guido van Gennep, de cameraman, waren we een soort driemanschap. Bezig om de trein hetzelfde spoor op te duwen.”
Psychologische thrillers van internationale allure worden er in Nederland niet zo krankzinnig veel gemaakt. Ik moet denken aan De vierde man en dan ben ik wel klaar. Heb je een idee hoe deze on-Nederlandse film in Nederland zal worden ontvangen?
“Het Nederlandse publiek houdt ook heel erg van on-Nederlandse films. Er is weinig Nederlands aan deze film. Ik heb er wel vertrouwen in dat de mensen erdoor geboeid zullen zijn.”
Daags voor het gesprek stond Thekla Reuten voor het eerst dit jaar weer op een filmset, van een Nederlandse productie. Staat ze met alle maatregelen rond corona anders op de set?
“Ik denk dat elke acteur besluit of de omstandigheden kloppen of niet”, zegt ze. “En als het niet klopt, moet je het niet doen. De acteurs zijn onderling totaal niet bezig met afstand houden. We zijn getest en we weten dat je op dat moment niet ziek bent. Dus kun je gewoon je werk doen. Als je moet gaan spelen met behoud van anderhalve meter wordt het een hele nare film. Dus ik neem aan dat de maatregelen onze acteerprestaties niet beïnvloeden.”
We zitten in de tweede golf. Is er na corona nog een filmindustrie?
Reuten zucht. “Echt een moeilijke vraag. Een deel in mij zegt ja, omdat ik denk dat film en in breder verband kunst een grote rol vervult in ons leven. Misschien wel belangrijker dan veel mensen soms denken. Verhalen vertellen is zo oud als de weg naar Rome en dat zullen we blijven doen. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Het succes van streamingdiensten als Netflix maakt duidelijk dat de mensen zich graag laten inspireren dan wel afleiden door film en tv. Van beide kanten, makers en kijkers, is er een grote drijfveer om dat te blijven doen. In welke vorm, dat weet ik ook niet.”
“De andere kant in mij zegt dat we er als mensheid zo’n ongelooflijke puinhoop van hebben gemaakt, op zo ongeveer alle gebieden. Die stem zegt: laten we, op de vitale dingen na, alles uit onze handen vallen en ons erop richten hoe we de wereld kunnen herstellen. Alles wat je kunt laten, moet je laten.”
Marionette draait vanaf 1 oktober in deze bioscopen.
26 september 2020
Lees hier ons interview met Elbert van Strien, de regisseur van Marionette.