Borgman

**

recensie  Borgman

Meer vragen dan antwoorden in pseudogriezelfilm

door Karina Meerman

Hoe ziet het kwaad eruit? Heeft het hoorns en een staart? Een warrige coupe en starende ogen? En hoe verspreidt het zich? Door aanraking? Oogcontact? Filmdoek? In Borgman wordt het nooit helemaal duidelijk.  

Het Filmfestival in Cannes onthaalde Alex van Warmerdams laatste film met loftuitingen. Een opsteker voor de Nederlandse film, zei de Nederlandse pers. Dat is fijn voor de industrie, maar om nou te zeggen dat Borgman een begrijpelijke film is – dat is kennelijk niet de maat voor succes. Tuurlijk, het is Van Warmerdam, dus filmisch is het prachtig en het acteren uitstekend, de acteurs begaan met het product. Zijn typische humor zal de liefhebber aanspreken, maar het verhaal doolt en dwaalt als de obscure hoofdpersoon en diens vage consorten.

Recensie Borgman

Villawijk
De film opent met een morsige priester en twee jagers die proberen een man (Jan Bijvoet) te spiesen die onder de grond leeft. Hij ontsnapt en waarschuwt twee andere ondergrondse mannen terwijl hij op de vlucht slaat. Als bij toverslag bevindt de vluchteling zich even later in een villawijk. Hij belt aan bij een huis en vraagt of hij een bad mag nemen, want hij is vies. Hij krijgt de deur in zijn baardige gezicht.

Bij het tweede huis vraagt hij hetzelfde. Een bad, want hij is vies. Een douche, mag ook. Hij krijgt ruzie met de man des huizes en wordt tegen de grond geslagen. De vrouw (Hadewych Minis) besluit echter later – uit schuldgevoel?; of is ze al onder zijn invloed? – zijn wonden te verzorgen. Vanaf dat moment wurmt hij zich in het leven van het echtpaar en hun kinderen. Dit leidt tot een reeks onaangename en gewelddadige gebeurtenissen.

Borgman

Het mysterie Camiel
Hoe Camiel het gezin precies in zijn macht krijgt, wordt nooit helemaal duidelijk. Het waarom blijf eveneens vaag. Misschien is kwaadaardigheid besmettelijk. Bijvoet straalt iets uit dat het filmdoek nooit echt bereikt. Ja, hij heeft iets ongrijpbaars en met zijn starende blik houdt hij het mysterie Camiel goed in stand. Maar diezelfde vaagheid maken de daden van de vrouw des huizes onbegrijpelijk. Haar bizarre gedweep met Camiel toont haar als een willoos wezen, dat kennelijk hecht aan onaangename mannen en geen eigen leven lijkt te hebben. Niet echt het soort vrouw waar je als vrouwelijke kijker graag naar kijkt.

Zin voor zin en daad voor daad brokkelt het rijke leventje van deze familie af. Camiel blijkt een kleurrijk stel kornuiten te hebben, en op ingewikkelde wijze zet hij die in om zijn plannen werkelijkheid te maken. Maar tot en met de laatste scène blijft onduidelijk waarom het allemaal op deze akelige en omslachtige manier moest.

27 augustus 2013

MEER RECENSIES