Seksfilms die geen seksfilms zijn… of toch wel?
door Bob van der Sterre
Le journal intime d’une nymphomane ♦ Misty ♦ Thundercrack
Het is een curieus genre: de artistiek bedoelde seksfilm. Zijn het films die met veel bloot een menselijk verhaal vertellen, of toch een excuus voor pornografie? Drie films die dat raadsel niet oplossen.
In Le journal intime d’une nymphomane uit 1973 is Linda Vargas stripper. Ze laat zich na haar werk trakteren door ene Ortiz. Hij valt in slaap, zij belt de politie dat er een meisje dood is aangetroffen. En snijdt vervolgens haar eigen keel door.
Een dode nymfomane
Mevrouw Ortiz gelooft in zijn onschuld. Ze bezoekt een hertogin die Linda goed kende. Linda zou nymfomane zijn geweest. Alles staat in een dagboek. Dat ligt bij een vriendin – eentje die vaker naakt rondloopt dan gekleed – en die maakt mevrouw Ortiz duidelijk dat Linda Vargas een hels leven heeft geleid. Dat kan haar daad verklaren.
De kenner van ‘eurotika’ heeft al door wie de regisseur van deze film was: de zes jaar geleden overleden Jess Franco. De man die zo’n 180 films maakte – gemiddeld zes per jaar – en ook materiaal van de ene film in de andere gebruikte.
Oftewel: een (ranzige) Ed Wood van de jaren zestig en zeventig. Dus… camera (per ongeluk?) achter een glas. Mensen die in de camera staren (en zwaaien). Linda staat achter een raam, loopt naar voren, vervolgens staat ze weer achter het raam. Monserrat Prous moet een meisje spelen (draagt paardenstaarten) maar is een volwassen vrouw. Zinnen als: ‘Wanneer ik depressief ben, denk ik aan een enorme erectie.’
Is de film dan misschien wel een geslaagde studie van een nymfomane? Je leert er niets van. Een erotisch meesterwerk? Ook niet. Wat je wel ziet, is niet erotisch. Zelden zag je een regisseur met minder talent voor een genre consequent films blijven maken in dat genre.
Toch is de film ook op een bepaalde manier grandioos. Franco wist knappe vrouwen als Montserrat Prous, Jacqueline Laurent en Anne Libert aan zich te binden. De muziek is ook aantrekkelijk. Vladimir Cosma en Jean-Bernard Raiteux verspilden hun talenten aan deze film. En Gérard Brisseau biedt als cinematograaf af en toe best leuke shots. Zoals de close-up van de hertogin met haar zonnebril op en de scène in een reuzenrad met zicht op een Spaans betonnen dorp.
Een zwervende dame
Misty uit 1976 biedt een heel ander soort verhaal. Misty is een zwervende dame die op een dag komt binnenlopen in een soort commune. Ze is op zoek haar moeder die daar ooit woonde. Die is er niet maar een boel andere mensen wel.
Ze krijgt contact met een van de bewoners: een biseksuele kunstenaar. Daarna met haar vriend. En daarna met haar vriendin. En dan met nog meer mensen. Kortom: Misty maakt wat los bij mensen.
De acteurs zijn redelijk beperkt en het verhaaltje is simpel – toch is Misty bijna een hoogvlieger in het seksfilmsgenre. Dit is namelijk een film met een hart: lieve mensen en hun gevoelens. Mary Mendum speelt ook prima als Misty, zoals ze ook deed in The Image van Ralph Metzger een jaar later. Geen wonder: ze was ooit theateractrice. Frappant dat dit praktisch haar laatste rol was – kennelijk vond ze het wel genoeg.
En ja, af en toe hebben de acteurs (echt) seks met elkaar. Maar dan zonder smerige details. Een soort pornografie zonder de verplichte figuren. Bovendien heeft Misty ook van-mens-tot-mens-gesprekken en zie je karakters met passies voor kunst en religie.
Typisch een film van Joseph W. Sarno – een van de weinige seksfilmregisseurs die aandacht van critici kreeg (net als Randy Metzger trouwens). Sin in the Suburbs (1964) en Confessions of a Young American Housewife (1974) zijn een paar klassiekers van zijn hand. Zou het karakter Harvey Wasserman in de serie The Deuce op hem zijn gebaseerd?
Zes mensen op de prairie
Van het lieve Misty naar de gekte van Thundercrack! (1975). Een film die soms in de bakken van de arthouse terecht komt, soms in die van de pornografie. De kenners zijn het er nog steeds niet over eens.
Een zestal mensen is gestrand in een huis in de prairie. Ze zoeken dekking voor een wilde gorilla. Een dame, type (bijna) knettergek, belooft eten klaar te maken voor de gestrande mensen. Na een onderonsje in de huiskamer willen ze zich opfrissen in de badkamer. De een na de ander gaat tekeer op deze badkamer. Daarna vertellen ze over hun levens en gaan ze op andere plaatsen ook weer tekeer met elkaar.
Thundercrack! is soms best grappig (de over de top dialogen) en soms het materiaal van nachtmerries. Dat laatste komt door de ranzige inhoud, de immens slechte kwaliteit en de griezelige vrouw des huizes (actrice Marion Eaton met rare wenkbrauwen). Voeg daar heftig besnorde jaren zeventig mannen aan toe, een claustrofobisch gevoel, experimentele ‘muziek’, parodieën op psychologische trauma’s en je nachtmerrie is daar. Had je het zo willen maken, zou het je nooit lukken.
Het zou aanvankelijk alleen maar een korte pornofilm worden. Dat veranderde na de komst van schrijver/pornoregisseur George Kuchar. Die schreef een soort pornohorrorkomedie van bijna drie uur. Een one of a kind – vooral omdat het nauwelijks na te doen is. Neem de maffe dialogen: “What have you got against beatniks?” “Well, for one thing, their bongo drums.” / “My son… OUR son no longer exists.” “Oh, I’m really sorry. I didn’t realize that tragedy had struck you twice. Is he dead, then?” ”No. He does not exist.”
En daarnaast dus ook de combinatie van hardcore pornografie – de hele film door – met karakters die zich ontwikkelen als mensen. De Time Out noemde het treffend ‘a very horny soap’.
Een legendarische film. De regisseur, Curt McDowell, werd conciërge in een bioscoop waar zijn eigen film werd gedraaid. Een van de actrices is spoorloos sinds de jaren zeventig. Een script dat een notitieblok was van 192 handgeschreven bladzijden (in een jeugdherberg). Ga zo maar door.
Toch: de acteurs zien er gelukkig uit in deze films. En ook daar gaat het om, in de grote filmfamilie. Die wijst namelijk niemand af. Hoe bizar de smaak ook is.
13 december 2019