De artistieke grenzen van het HAFF
door Ralph Evers
Het HAFF heeft een reputatie hoog te houden wanneer het op lange animatiefilms, features genaamd, aankomt. Eerdere edities wisten te overtuigen met een keur aan internationale animatiepracht en zeer goede films. In 2012 Le Tableau en Alois Nebel, in 2013 Uma História de Amor e Fúria en O Ápostolo en dit jaar Minuscule en The Congress.
Citroen Lisa verzamelt zingende zeeschelpen en verlangt ooit de ware te ontmoeten. Mandarijn Maroc is zijn moederland ontvlucht voor een nieuw bestaan in een betere wereld. Zijn schip vergaat en als enige overlevende spoelt hij aan op het strand. Al gauw valt hij ten prooi aan slavernij, het lot van iedere mandarijn. Het is de zingende zeeschelp van Maroc die hem en Lisa bij elkaar brengt. Niet zonder de nodige avonturen overigens.
Estse mafkezerij
Lisa Limone and Maroc Orange: A Rapid Lovestory is onvervalste Estse mafkezerij. Estland grossiert in vervreemdende en eigenzinnige animatiefilms. In de jaren van het IJzeren Gordijn wist Priit Pärn met zijn symbolische films zowel humor als maatschappijkritiek op intelligente wijze te combineren. Om zijn films goed te doorgronden is wel de nodige cultuurkennis nodig. We leven nu in andere tijden, met andere problemen.
Na het IJzeren Gordijn valt een film als Frank & Wendy uit 2004 op. Een absurd detectiveverhaal over twee special agents die in Estland, het land van alle kwaad en verdorvenheid, een poging doen de wereld te redden van het kwaad. In dezelfde categorie valt Lisa Limone and Maroc Orange. Een moderne variant van Romeo en Julia omgevormd tot een geanimeerde musical met als achtergrond de toestroom immigranten van Afrika naar Europa.
Bonte kleurenpracht
E Menino e o Mundo (The Boy and the World) is een lieflijk en ingenieus gemaakte animatiefilm. Hij vertelt het avontuur van een jongen die opgroeit in een liefdevol gezinnetje en op zoek gaat naar zijn vader, wanneer deze naar de grote stad is vertrokken om geld te verdienen. Ondertussen stipt de film grote hedendaagse thema’s aan als armoede, vergaande industrialisering en consumentisme. Thema’s die in het huidige Brazilië, waar deze film vandaan komt, actueel zijn. De regisseur weet deze contrasten overtuigend te brengen, door effectief gebruik van kleur, muziek en uiteindelijk beelden van massavernietiging en vervuiling. E Menino e o Mundo blinkt uit in originaliteit. De muziek valt samen met de beelden en de personages kennen hun eigen geluid en vreemde achterstevoren taal.
The Grand Finale
Zondag is altijd een gezellige dag op het HAFF. Films gericht op een breder publiek, zodat naast alle artistieke experimenten, die niet voor iedereen zijn weggelegd, ruimte is voor toegankelijkere films. Minuscule, een film over rivaliserende mierenkolonies, is zo’n film waar jong en oud van geniet.
The Congress is een film voor de avontuurlijke kijker, gezien de intellectuele uitdaging die hij biedt. Je wordt dan wel beloond met een prachtige psychedelische animatietrip, die de hamvraag stelt: wat is nu de waarheid? Dat contrast toont The Congress uiterst grimmig, van kleurrijke geanimeerde avatars tot grauwe en versleten ontheemden in de ‘echte’ wereld. We zitten dan al wel ver in de toekomst.
Voor het zover is volgen we de uit de gratie geraakte actrice Robin Wright, die haar identiteit verkoopt aan haar productiemaatschappij. Als tegenprestatie blijft Robin ‘eeuwig’ jong. Wanneer ze uitgenodigd wordt voor het Futurologische Congres, twintig jaar later, blijkt voor veel meer mensen de mogelijkheid te bestaan om een zorgeloos ‘eeuwig’ leven te genieten. De vraag is echter, wanneer we met onze geest kunnen kiezen, in welke realiteit we leven, wanneer we dan wakker zijn, of wanneer we dromen.
24 maart 2014
Deel 1: Experimentele opening HAFF 2014