Filmfestival Berlijn 2020 – Deel 1:
De betere competitiefilms
door Bert Goessen
Halverwege het 70e filmfestival van Berlijn heeft de verandering van artistiek directeur nog niet geleid tot een kwalitatief beter competitieprogramma. Na 9 van de 18 competitiefilms bespreken we in dit eerste deel vier films van redelijk tot hoog niveau.
Het begon al met de openingsfilm MY SALINGER YEAR. Weliswaar een film buiten competitie, maar blijkbaar toch al een indicatie voor hetgeen we mochten gaan verwachten. De film van Philippe Falardeau is een vrij braaf, futloos, zich enigszins voortslepend drama over de jonge Joanna die begin jaren 90 vanuit een klein plaatsje nabij New York naar de grote stad verhuist met de ambitie schrijfster te worden. In New York komt ze bij een agentschap te werken waar ze de fanmail van de cultschrijver D.J. Salinger mag gaan beantwoorden. Maar Joanna blijft dromen van een eigen boek hetgeen haar uiteindelijk lijkt te gaan lukken. Een film die de nodige power mist en slechts blijft hangen in een liefdevol portret van een lang vervlogen tijd.
Las Mil Y Una
Lummelen
De openingsfilm van de Panoramasectie LAS MIL Y UNA van de Argentijnse regisseuse Clarisa Navas is ook niet van hoogstaand niveau. Een coming of agefilm over de 17-jarige Iris die in een kleine plaats ergens in Argentinië rondhangt met haar vrienden en twee neefjes. Ze verlummelen hun tijd met onzinnige bezigheden op zoek naar enige richting in hun leven. Dat verandert als Iris de zelfbewuste Renata tegenkomt. Ze flirten met elkaar en al snel hebben ze seks met elkaar. Maar Renata blijkt een duister verleden te hebben. Navas schildert een tijdsbeeld van armoede, liefde en geweld. Van een overgang tussen kind zijn en volwassen worden in zweverige bijna documentaireachtige beelden. Helaas meandert de film in een vrij traag tempo door en komt hij niet tot een dramatisch hoogtepunt.
De eerste koe
De beste film in competitie tot nu toe is zonder meer FIRST COW van Kelly Reichardt uit de USA. De eerste koe als oorzaak van alle geweld en ellende in de wereld. Dat is het originele boodschap van haar film. Twee gemeenschappen leven ergens in Amerika in de vrije natuur van de dingen die de natuur hen biedt. Champignons, kleine knaagdieren etc. Het gedonder begint als twee mannen uit de ene gemeenschap melk gaan stelen van de koe die de andere gemeenschap heeft laten overkomen uit Californië. Met de melk bakken ze koekjes die ze verkopen voor veel muntjes. Het fortuin dat ze vergaren moeten ze echter verstoppen omdat de andere gemeenschap heeft ontdekt dat ze hun melk stelen. Ze moeten vluchten voor hun achtervolgers hetgeen ze uiteindelijk moeten bekopen met de dood. Jaren later worden hun beide lichamen gevonden door een vrouw die in het bos op zoek is naar champignons. Met dat beeld opent de film. De film verdient zeker een prijs voor het origineelste scenario sinds jaren. Het geduld van de kijker wordt echter flink op de proef gesteld. Het tempo van de film is net zo traag als de champignons groeien.
Drie zielige figuren
Ook goed, maar kwalitatief een trapje lager dan FIRST COW is EFFACER L’HISTORIQUE van Benoît Delépine en Gustave Kervern. De twee Belgische regisseurs zijn min of meer gespecialiseerd in het maken van films met een milde humor, getuige films als AALTRA uit 2004, MAMMUTH uit 2012 en LE GRAND SOIR uit 2014. Ook hun nieuwe film is een vrolijke, sympathieke en niet al te scherpe satire op het telefoon- en internetgebruik van drie inwoners van een kleine provinciestad. Marie koopt alles wat los en vast zit via internet terwijl ze geen werk heeft en steeds dieper in de schulden raakt. Bertrand kan geen weerstand bieden aan allerlei aanbiedingen die hij krijgt via de telefoon en het internet terwijl zijn dochter op social media voortdurend gepest wordt. Christine is verslaafd aan series kijken en vraagt zich af waarom ze niet genoeg likes krijgt waardoor ze premium lid kan worden. Drie zielige figuren die overgeleverd zijn aan de technieken van de moderne tijd. Op komische wijze belichten de regisseurs de schaduwzijden van de verleidingen waar talloze mensen dagelijks mee geconfronteerd worden.
Overbelaste vrouw
SCHWESTERLEIN van het Zwitserse duo Stéfanie Chuat en Véronique Reymond is een gedegen melodrama over Lisa, een vrouw van middelbare leeftijd, die de zorg heeft voor haar eigenwijze moeder, haar tweelingbroer die kanker heeft, haar twee schoolgaande kinderen en een man die tegen haar wil carrière wil maken en nauwelijks rekening wil houden met haar carrière als schrijfster van toneelstukken. Al met al een druk bestaan waar menige vrouw van middelbare leeftijd zich in zal herkennen. Lisa heeft nauwelijks tijd om op adem te komen. Ze rent van hot naar her en krijgt uiteindelijk stank voor dank. Een goed gemaakte, degelijk film die de overbelasting van veel vrouwen voor het voetlicht brengt.
Undine
Spelletje
UNDINE van de Duitse regisseur Christian Petzold is een verdienstelijk liefdesdrama dat zich afspeelt in het hart van Berlijn. Logisch dus dat de film in de competitie van het filmfestival is opgenomen. Actrice Paula Beer speelt op innemende wijze de rol van de jonge vrouw Udine die in de steek wordt gelaten door haar vriend. Op de plek waar dat gebeurt, komt ze een nieuwe man tegen op wie ze smoorverliefd wordt. Na een mysterieus telefoontje van haar ex raakt Udine in totale verwarring hetgeen uiteindelijk tot een aantal opmerkelijke verwikkelingen leidt. Het eerste uur worden de personages heel nauwkeurig neergezet om tot een spannende finale te kunnen komen. In de handen van een regisseur als Michael Haneke zou de film dat ongetwijfeld doen. Bij Petzhold blijft de finale een beetje steken in een net niet spelletje ondanks de referenties naar het sprookje van de waternimf. Daar laat de regisseur de nodige kansen jammerlijk onbenut.
25 februari 2020