Filmhuis van het Verleden | Reis 7: 1964
Het geluid van ossenwagens
door Axel F. Jomich
Het is 30 juni 1964 en Julie Andrews spuugt een hap zand en gras uit. Door het geluid van de helikopter kunnen we niet horen wat ze schreeuwt, maar aan haar driftige stampvoeten te zien, is dat misschien maar goed ook. De heli met de heldhaftige cameraman moet nu eenmaal rakelings langs haar vliegen voor de mooiste plaatjes. Ik heb haar al drie keer zien vallen door de luchtverplaatsing van de rotorbladen. Best koddig eigenlijk.
De actrice had het al bij aankomst zwaar. Terwijl ik mijn DeLorean verderop in een jong berkenbosje parkeerde, konden Andrews en de crewleden deze idyllische alpenwei in het Duitse Beieren slechts met ossenwagens bereiken. Ook regisseur Robert Wise. Hij denkt dat ik in het naburige bergdorpje woon en klaagt ook. Hij loopt op me af en begint te foeteren. Hij wil weten welke boerenpummel net het gras heeft gemaaid. Dit levert volgens hem niet het gewenste beeld van ongerepte natuur op.
– En als mrs. Andrews steeds blijft vallen, blijft er sowieso weinig gras meer over, zegt de filmmaker op een toon waaruit zowel sarcasme als ergernis klinkt.
– Het wordt tijd dat iemand een op afstand bestuurbaar vliegmachientje met een camera uitvindt, opper ik met een glimlach.
Wise kijkt me aan alsof ik ze (al) zie vliegen, waarna hij naar Andrews loopt.
– Ik heb het koud, Robert, ik wil terug naar het hotel, snikt ze.
– OK, morgen is er weer een dag, sust Wise. Hij legt een hand op haar schouder.
Welke filmset ik ook bezoek als tijdreiziger, ik ben altijd onder de indruk. Als je de hartverwarmende openingsscène van The Sound of Music ziet, heb je geen idee met hoeveel pijn en moeite die tot stand is gekomen. Het hoofdpersonage – dat het in deze musical zal schoppen tot gouvernante van de zeven kinderen van kapitein Von Trapp – danst met een gelukzalige glimlach pirouettes in de ‘Oostenrijkse’ bergen. Als de camera vanuit de lucht zo dichtbij mogelijk komt, begint ze prachtig te zingen. Het ziet er zo eenvoudig uit, maar de werkelijkheid is anders.
De crew begint de set af te breken.
Iemand van de opnameleiding ziet in mij een mooi excuus om zich te drukken.
– Heb je hem gezien, de beek die we daarginds hebben aangelegd? vraagt hij aan mij.
Hij wijst in de richting van het dorpje.
Ik schud mijn hoofd.
– Hij is tientallen meters lang en helemaal van plastic gemaakt.
– Van plastic?
– Je hebt geen idee hoeveel water er inging!
De man vertelt het op een manier alsof hij wekenlang in zijn eentje met emmers water de berg op en af heeft moeten kuieren. Voordat ik hem kan vragen hoe ze dat uit de kluiten gewassen decorstuk in godsnaam hebben gevuld, zegt hij dat de kunstbeek een geschenk aan het dorpje is. Ze zijn natuurlijk niet gek om dat ding ook nog eens af te breken.
Dan wijst hij in een andere richting.
– Zie je dat leuke berkenbosje?
– Komt me bekend voor.
– Hebben wij speciaal voor het openingslied geplant. Hopelijk heeft daar nu niet een of andere boer zijn kar geparkeerd, zal je altijd zien.
De opnameleider keert zich naar zijn twee collega’s en maant hen om wat meer tempo te maken met het inladen van de spullen op de ossenwagens. Zelf steekt hij in alle rust een sigaretje op en biedt mij er ook een aan, maar ik sla af, in de toekomst zijn we immers wat zuiniger op onze gezondheid .
Na het werpen van een blik op zijn horloge, begint hij over zijn zieke moeder te oreren, maar als hij het woord ‘slapen’ laat vallen, maak ik snel een bruggetje naar het heden, althans, dit heden.
– Volgens de tabloids Ligt Christopher Plummer ook vaak te slapen… van de drank, zeg ik.
– Ja, kijk, hij verveelt zich stierlijk. Noemt The Sound of Music: S&M. Zo flauw en onprofessioneel! En werken met Julie Andrews noemt hij ‘alsof hij voortdurend met een Valentijnskaart op zijn kop wordt geslagen ’. Zei hij gisteren nog tijdens het eten. Waar ze bij was.
Mijn gesprekspartner plukt aan zijn snor en rept dan over maandenlange vertragingen van de filmopnamen vanwege het slechte weer.
– Plummer zette het op een vreten, zijn kleren voor de film pasten niet meer. O ja, ook een paar kleine Von Trappjes groeiden in de tussentijd. Eentje wisselde net zijn tanden. Moest een prothese en liet die natuurlijk weer kapot vallen…
Hij kan zijn zin niet afmaken, want we horen de paniekerige stem van Robert Wise.
– Jongens, snel weg hier! Daar heb je dat mens weer!
We zien hoe een ossenwagen nadert. Naast de voerman zit een bebrilde vrouw met krullen die uitbundig zwaait en ‘Joehoe!’ roept.
– O nee, Agathe von Trapp, kermt de opnameleider, die taart bemoeit zich werkelijk overal mee…
Hij plet zijn peuk en voordat ik afscheid kan nemen, denderen twee ossenwagens met de filmcrew de berg af, op de voet gevolgd door de kar met de echte mevrouw Von Trapp. Het lijkt de wagenrace van Ben-Hur wel! De helikopter, met de roekeloos filmende cameraman, scheert laag over richting het onwerkelijke tafereel. Ik besluit om snel terug te lopen naar het berkenbosje.
The Hills are Alive with the Sound of Music, neurie ik als ik met mijn DeLorean een gat in de tijd rijd.
In de achteruitkijkspiegel zie ik dat ik twee sporen van verbrand gras achterlaat. Oeps. Dat zal wel weer iets zijn voor Robert Wise om over te klagen morgen.
Bronnen en tips:
Film: The Sound of Music (1965)
Websites: https://www.sound-of-music.com/sound-of-music/the-making-of/
https://abcnews.go.com/Entertainment/journey-meadow-filmed-opening-scene-sound-music/story?id=29698288
https://www.movie-locations.com/movies/s/Sound-Of-Music.php
https://www.mentalfloss.com/article/61706/14-things-you-might-not-know-about-sound-music