Filmhuis van het Verleden | Reis 10: 1979
De geboorte van een scène
door Axel F. Jomich
Het is 1979 en de beroemde Japanse filmregisseur Akira Kurosawa heft het glas met zijn al even beroemde Amerikaanse collega Francis Ford Coppola.
– Holy shit, dat spul is niet te zuipen! roept Coppola nadat hij zijn eerste slokje heeft genomen.
– Whisky drinken leer je snel, weet Kurosawa.
– Kun je niet gewoon wat thee in mijn glas doen, Akira? Je weet dat ik eigenlijk niet drink.
– Het moet wel echt lijken, hè Francis.
In het buitenhuis van Akira Kurosawa wordt een commercial van het Japanse whiskymerk Suntory opgenomen. Ik heb me naar binnen gebluft als vertegenwoordiger van een bekend magazine en mag met het productieteam meekijken, om hier zogenaamd een artikel ‘achter de schermen’ over te maken. Ik hoefde niet eens te zwaaien met een perskaart. In de jaren zeventig was men zo makkelijk, ik maak het nu in levende lijve mee.
Op dit moment is de crew die de reclame filmt druk bezig de juiste lichtsterkte voor de opnamen te vinden.
De bijzondere vriendschap tussen beide regisseurs is een van de mooie dingen die cinema heeft voortgebracht.
Akira Kurosawa groeide na Rashomon (1950) en Seven Samurai (1954) uit tot een wereldwijd gewaardeerde filmmaker. Maar na twee financiële flops kreeg hij gezondheidsklachten en probeerde zelfs een einde aan zijn leven te maken. Acht jaar later wilde Kurosawa een nieuwe historische samoeraifilm maken: Kagemusha. Hij kreeg hiervoor niet genoeg geld bij elkaar.
Francis Ford Coppola, één van Kurosawa’s grootste bewonderaars, bood zijn hulp aan en benaderde 20th Century-Fox, dat net rijk was geworden met Star Wars (1977). De studio kocht de rechten van Kagemusha. Daardoor kon Kurosawa alsnog de film maken. Coppola werd een van de uitvoerende producers van Kagemusha.
Nu, in 1979, verdient Kurosawa, tussen de filmopnamen door, goed bij met zijn Suntory-commercials. Coppola is bezig met de post-productie van zijn nieuwste film: Apocalypse Now.
Kurosawa heeft zijn whiskyglas bijgeschonken en iemand van de crew zet meteen een nieuwe fles op tafel. Coppola eet ondertussen een broodje om zijn vieze alcoholsmaak weg te werken. Ik sta onopvallend tussen de crew, de twee regisseurs zijn bijna op aanraakafstand.
– Je moest eens weten, Akira, wat een ellende die film was, dat Apocalypse Now! Als ik dat van te voren had geweten, tja, dan was ik er natuurlijk nooit aan begonnen! verzucht Coppola vermoeid.
– Ik hoorde dat een tyfoon de set had verwoest, zegt Kurosawa.
Hij neemt nog maar eens een flinke teug.
– Als dat álles was! vervolgt Coppola. Mijn hoofdrolspeler bezweek bijna door een zware hartaanval. De helft van de crew kreeg een tropische ziekte. De andere helft raakte verslaafd aan drugs en alcohol. Eleanor en ik moesten een nieuwe hypotheek op ons huis nemen. En die klotebank wilde ook nog de winst van The Godfather als onderpand.
– Tja, Francis, wie honing wil eten, moet lijden dat de bijen hem steken.
– Ik begrijp absoluut niet wat je zegt, Akira, maar ik zweer het: op een dag zette ik een pistool tegen mijn slaap, hoefde alleen nog maar de trekker over te halen…
– Francis…
– Ja?
Akira legt een hand op die van Francis.
– Alleen de moedigen trekken aan de snorharen van een tijger, zegt hij met een snik. Ik meen achter zijn zonnebril enkele tranen te zien.
De crew heeft het licht in orde gemaakt en wil verder met de whiskycommercial. Het is maar goed dat beide regisseurs slechts het glas hoeven te heffen want Kurosawa is aangeschoten en praat met dubbele tong.
Coppola roept tegen het gezelschap dat hij goed heeft opgelet bij het stoïcijnse acteren van Marlon Brando in Apocalypse Now.
– Ik doe gewoon alsof ik goddelijke Japanse thee drink, zegt hij met een bulderende lach.
Een half uur later is iedereen tevreden met het resultaat. Coppola neemt stoer nog een klein slokje.
– It’s Suntory time!
Dan huppelt er een naar schatting achtjarig meisje naar Coppola en gaat op zijn knie zitten.
– Papa, papa, ik wil ook films gaan maken!
– Ach, Sofia, ik zou er nooit aan beginnen als ik jou was.
Ik verlaat het buitenhuis van Akira Kurosawa, snuif nog eenmaal de heerlijke geur van kersenbloesem op.
Als ik naar mijn verscholen DeLorean loop, voel ik een sterk verlangen om Bill Murray te observeren tijdens filmopnamen. Wat te denken van een tijdreis naar een film die zelf vastzit op een bepaalde dag?
Bronnen en tips:
Film: Kagemusha (1980), Apocalypse Now (1979), Lost in Translation (2003).
Boek: Akira Kurosawa: Interviews (2008)
Websites: https://www.youtube.com/watch?v=v-A2EH0vyd4
http://www.openculture.com/2016/09/akira-kurosawa-francis-ford-coppola-shoot-5-japanese-whiskey-ads-in-1979.html
https://faroutmagazine.co.uk/fascinating-photos-from-behind-the-scenes-of-francis-ford-coppola-film-apocalypse-now/