IFFR Unleashed – Korte films: 2017, 2018 en 2020
Politieke shorts met experimentele vorm
door Michel Rensen
Net als tijdens het festival besteedt IFFR ook tijdens haar online viering van het 50-jarig bestaan aandacht aan korte films. In dit tweede deel van een tweeluik bespreken we drie politiek geëngageerde films die met de vorm experimenteren.
2017 – Rubber Coated Steel
Nog nooit zijn grafieken zo indringend in beeld gebracht als in Lawrence Abu Hamdans Rubber Coated Steel. De film is geconstrueerd rond een transcript van het proces van de moord op twee Palestijnse tieners door Israëlische soldaten bij protesten in mei 2014. Het geluid van de kogels die opgenomen zijn tijdens het conflict vormt het enige bewijs dat de Israëlische soldaten doelgericht met dodelijke kogels geschoten hebben.
Rubber Coated Steel verkent dit proces, dat zich volledig ontvouwt rond een onderzoek naar de verschillende geluiden die kogels maken, in volledige stilte. Volledig gefilmd in een schietbaan, waar de doelwitten vervangen zijn door de bewijsmaterialen voor de rechtszaak. Beginnend met foto’s, maar snel afgewisseld met grafieken die de geluidspatronen van verschillende kogels laten zien. Tegelijkertijd is het transcript van de rechtszaak te lezen.
Je hoort enkel het piepende geluid van de bewegende doelwitten, maar je verwacht steeds dat het geluid van de schoten ook te horen zal zijn. De keuze voor deze stilte houdt je als kijker op het puntje van de stoel, maar legt ook de nadruk op hoe Palestijnse slachtoffers van het Israëlisch kolonialisme letterlijk en figuurlijk het zwijgen wordt opgelegd.
2018 – A passagem do cometa
Een inkijkje in een illegale abortuskliniek in Brazilië in de jaren 80. We maken kennis met een jonge vrouw die een abortus zal ondergaan. Het klinische proces wordt met zeer strakke cameravoering vastgelegd en ook de uitleg van de dokter is zeer gedetailleerd. Maar onder de oppervlakte schuilt iets onheilspellend.
De narcose brengt plotseling een nieuw film tot leven, schijnbaar versterkt door de passerende komeet in de titel. Een deels geanimeerde, experimentele trip wordt vergezeld door Braziliaanse muziek uit de 80s. Dat is dan ook vrijwel de enige tekening van de historiciteit van het verhaal. De film biedt een tijdloos portret van een plaats die buiten de samenleving lijkt te staan. Een wereld op zichzelf. Op subtiele wijze poogt de film zo een kritische noot te plaatsen bij het gebrek aan vooruitgang rond abortuswetgeving in Brazilië.
2020 – Wong Ping’s Fables 2
Wie bekend is met het werk van Wong Ping weet dat hij op de meest ingenieuze wijze met een zeer absurdistische vorm van animatie de Hongkongse maatschappij de maat neemt. In Wong Ping’s Fables 2 vertelt hij twee sterk antikapitalistische fabels. In het eerste stuk is de hoofdrol weggelegd voor een voormalig activistische, vegetarische koe die per ongeluk de rijkste ‘persoon’ ter wereld wordt voor hij eenzaam sterft. In het tweede deel moet een Siamese konijnendrieling het alleen oplossen nadat hun ouders onder dwang van het kapitalisme gedwongen worden hun leven te offeren voor hun kinderen.
Wong Pings animatiestijl is moeilijk te beschrijven. Het heeft iets weg van flash-games van het vroege internettijdperk, inclusief de irritante geluidjes, maar heeft ook zonder twijfel een modern en geraffineerd tintje. Zoals de titel al impliceert, zitten de ‘fabels’ vol fantasierijke analogieën om sociaal-maatschappelijke kwesties aan de kaak te stellen. Met een sneltreinvaart dendert Wong Ping’s Fables door het verhaal, waardoor het vaak lastig is zowel de visuele rijkdom als het complexe verhaal tegelijk te volgen. Deze keuze past echter perfect bij zijn kritiek op het kapitalistisch systeem waarin genoeg nooit genoeg is, maar alles altijd méér en groter moet worden.
Deze films zijn bij het jarige IFFR online te zien tot en met 16 juni 2021.
3 mei 2021