****
recensie It Follows
Angst in onbestemd universum
door Suzan Groothuis
It Follows is een tienerhorror die doet denken aan het vroege werk van John Carpenter en het eerste deel van A Nightmare on Elmstreet. Regisseur David Robert Mitchell geeft een eigen draai aan het tienerhorrorgenre door creatief om te springen met tienerseks, een onbestemd tijdsbeeld en diep gegronde angst.
Tiener Jay (Maika Monroe, eveneens te zien in het recente The Guest) is nog maagd. Wanneer ze nieuwkomer Hugh ontmoet, heeft ze al snel seks met hem. Maar Hugh heeft allesbehalve romantische bedoelingen: door seks te hebben komt hij van zijn dodelijke stalker af. En de stalker? Die wordt doorgegeven aan Jay, die op haar beurt weer van het mysterieuze wezen af moet zien te komen.
In veel tienerhorrors wordt seks genadeloos afgestraft. Stelletjes belanden vaak als eerste in de moordende handen van de genadeloze killer. Regisseur David Robert Mitchell springt creatief met het gegeven om door seks als middel in te zetten om van het gevaar af te komen. Het gevaar is in zijn film overigens geen psychopathische moordenaar met een duister verleden, maar een onbestemd wezen dat verschillende vormen aan kan nemen. Het kan zomaar je beste vriendin of je moeder zijn. Maar er zijn twee herkenningspunten: het loopt altijd recht op je af en niemand anders dan jij kan het zien.
Onbestemd kwaad en tijdsbeeld
Net zo onbestemd als het mysterieuze wezen is het tijdsbeeld waarin It Follows is gevangen. Zo zien we ouderwetse tv’s, retro kleedjes en tegelijkertijd iets wat op een e-reader lijkt. En er zijn onmiskenbaar referenties naar horrorklassiekers uit de 80’s, zoals het eerste deel van A Nightmare on Elmstreet en de vroege films van John Carpenter. Zo doet It Follows qua sfeer erg aan Carpenter denken, met zijn spanningsvolle, opbouwende soundtrack en plots ingezette geluidseffecten. Ook het wezen dat vastberaden in rechte lijn op zijn slachtoffer afloopt, doet denken aan scènes waarin een onverwoestbare Michael Myers de hoofdpersoon achtervolgt.
Van A Nightmare on Elmstreet zien we weer het tienerkliekje terug, waar de jongeren steun zoeken bij elkaar om het kwaad uit te roeien. Dat daarbij de nodige overtuiging gevraagd wordt, is ook in It Follows het geval: hoe leg je je vrienden uit dat je nagejaagd wordt door een voor hen onzichtbaar schepsel?
Nieuwe horrorsensatie
Wat de nare, creepy sfeer nog extra versterkt is het beeld van een vervallen Detroit. De dichtgetimmerde en verloederde huizen geven een extra dimensie aan de angstfactor. Ook word je als kijker regelmatig op het verkeerde been gezet: net als je ervan overtuigd bent dat Jay gevolgd wordt door het wezen blijkt het om een toevallige passant te gaan. Waarmee je als kijker net zo verward raakt als de tieners en constant op je hoede moet zijn. De cinematografie speelt hier goed op in: de weidse shots tonen op subtiele wijze mogelijk dreigend gevaar op de achtergrond.
Tel daarbij op een zinderende finale in een verlaten zwembad, waarmee It Follows de kijker definitief naar de strot grijpt. Tienerhorror op zijn best: enger dan deze zullen ze dit jaar niet meer gemaakt worden.
21 april 2015