Film Fest Gent 2016
Deel 1
door Wim Meijer
Gent, de vierde stad van België, is nummer een wanneer het aankomt op gezelligheid, ook al refereert de zuiderbuur liever aan termen als ‘goesting’. Naast Het Lam Gods zijn er deze dagen ook prachtige andere prenten te zien. Het Film Fest Gent is namelijk begonnen, met een aantal interessante concoursen. Zo is er aandacht voor internationale arthouse, Japanse en Koreaanse cinema en ook Scandinavië komt aan bod middels het thema Nordic Cinema. Indebioscoop reist af naar het land van de fijnste goudgele pretcilinders ter wereld en doet verslag.
In deel een van Film Fest Gent een ijzersterke koddige animatiefilm met serieuze ondertoon, een langdradig liefdesdrama van de regisseur van The Place Beyond the Pines, een Roemeens protest tegen de corruptie die het land teistert en een Vlaams portret over een prostituee die haar dochter probeert op te voeden terwijl ze het bordeel draaiende houdt.
Ma vie de Courgette
Het leven als een courgette is niet makkelijk. Icare, negen jaar oud, wil ‘Courgette’ genoemd worden. Zijn oude leven heeft hij achter zich gelaten, net als zijn alcoholverslaafde moeder. Hem wacht het weeshuis. Courgette is introvert en verlegen. Pestkop Simon ziet hem meteen als pispaaltje. Lang duurt het echter niet voordat de weeskinderen goed met elkaar overweg kunnen, mede door de mooie sfeer die heerst in het weeshuis. Geen Matilda-praktijken, maar een beschermde omgeving voor kinderen die het moeilijk hebben.
De kleipoppetjes – Tim Burton had ze kunnen maken – doen koddig aan in deze stop-motion animatiefilm, maar de film kent een serieuze ondertoon en lijkt in dat opzicht meer op Coraline. Thema’s als seksueel misbruik, terrorisme, verslaving en nalatigheid komen aan bod. Sterk hierbij is dat de film alles verfilmt vanuit het oogpunt van de negenjarige Courgette. Het geeft de film iets onschuldigs. Tegelijkertijd overvalt je een gevoel van machteloosheid als de kids luchtig spreken over wat hen is overkomen. Wanneer de kinderen op wintersport gaan zijn ze niet het meest onder de indruk van de Franse Alpen, maar van een moeder die haar zoontje troost. Een mooi debuut van Claude Baras.
The Light Between Oceans
De Eerste Wereldoorlog is afgelopen. Michael Fassbender speelt Tom Sherbourne, een man die zoveel dood en ellende zag dat hij emotioneel is afgestompt en een baan accepteert op het verlaten eiland Janus. Even bezinnen. Het eilandje ligt tussen de Grote en Atlantische oceaan en er staat een vuurtoren op – vandaar de titel. Aan Sherbourne de taak om de vuurtoren up en running te houden, terwijl hij peinst en tuurt op het desolate, eenzame eiland.
Alicia Vikanders personage Isabel Graysmark brengt licht in het leven van Sherbourne. Een mooie romance bloeit op, gesterkt door een aanstekelijke chemie tussen de protagonisten. Gestileerde shots en mooi gecomponeerde muziek voeren de kijker mee in het zoetsappige plot. The Light Between Oceans kent prachtig acteerwerk. Alicia Vikander als wanhopige moeder toont een heel ander personage dan de gewetenloze, berekenende AI uit Ex Machina. Fassbender is top als vader die in gewetensnood komt.
Janus staat niet alleen voor een geografische locatie, maar ook voor de Romeinse god met de twee gezichten. Die twee gezichten komen op allerlei manieren terug in de film. Fassbender kijkt terug naar de oorlog en vooruit naar de toekomst, terug op de dood en vooruit naar het leven. Ook zijn vrouw wil nieuw leven creëren, maar op natuurlijke wijze lukt dat niet. Na twee miskramen spoelt een baby aan, die het echtpaar besluit te houden. Er ontstaan wederom twee gezichten, want de buitenwereld mag van niets weten.
Waar Derek Cianfrance’s The Place Beyond the Pines meer ruimte liet voor interpretatie, met een introverte Ryan Gosling, gooit de regisseur hier alle registers open. Het maakt de boekverfilming van M.L. Stedman sentimenteel en dramatisch. Met name de uiteindelijk flashforward van 1922 naar 1950 voelt geforceerd aan, vertraagt onnodig en doet de film geen recht. Fassbender en Vikander redden het geheel enigszins.
Bacalaureat
De titel beschrijft het felbegeerde papiertje waarmee de Roemeense Eliza internationaal kan gaan studeren. Het is haar uitweg uit Roemenië, het land dat haar vader Romeo zo haat. Hij gaat tot het uiterste om zijn dochter te laten slagen en gebruikt methoden waar hij normaliter tegen ageert. Magda, zijn depressieve vrouw, bekritiseert haar man en verwijt hem zelfverloochening. Bacalaureat is hierdoor een indringend familieportret over foute keuzes, machteloosheid en liefde.
Wat begint als iets onschuldigs, is uiteindelijk onhoudbaar. Corruptie is geen probleem, het is een omgangsvorm. Regisseur Cristian Mungiu (4 Months, 3 Weeks and 2 Days) is een meester in het verfilmen van de interne rot die het land teistert. Makkelijk identificeer je je met de vader en zijn keuzes. Want wie wil niet het beste voor z’n kinderen? Met trage scènes, mooie dialogen, ingetogen karakters en sombere beelden zet Mungiu Roemenië op realistische wijze neer. Hij veroordeelt niet, maar protesteert.
La Ciel Flamand
Regisseur Peter Monsaert (Offline) belicht het leven van de prostituee Sylvie (Sara Vertongen) die haar bordeel draaiende probeert te houden terwijl ze haar dochtertje opvoedt. Constant zit de kleine, blonde Eline van amper zes jaar oud te wachten in de auto tot haar moeder klaar is met werken. Af en toe gaat ze naar haar oom – de lieve, sullige Dirk (Wim Wellaert). Ze stelt lastige vragen aan Sylvie. ‘Wat doe je, mama?’ ‘Waarom geef je mensen knuffels?’ Eline’s nieuwsgierigheid leidt haar op een dag het hoerenkot in, waar het noodlot toeslaat en ze wordt verkracht. Vanaf dat moment is het stil.
La Ciel Flammand (de Vlaamse hemel) is een mooi Vlaams stukje cinema over schuld, moraal en wraak. Vertongen speelt Sylvie met pit, venijn en weinig emotie. Dirk is haar evenknie op emotioneel vlak. Hij probeert te redden wat er te redden valt, op zijn eigen vertederende manier. Het levert een bijzonder naturel portret op, met intense vertolkingen en subtiel acteerwerk. Sylvie vreet zichzelf op van binnen wegens een schuldgevoel, maar uiterlijk vertoon blijft veelal achterwege. De politieagent die het onderzoek naar het voorval leidt, smeert het er nog maar eens in: ‘Vindt u een bar een geschikte plek voor een zesjarige?’
La Ciel Flammand hoort thuis in het rijtje van The Broken Circle Breakdown en Het Vonnis: intens Vlaams familiedrama op prachtige wijze verfilmd. Monsaert gebruikt net als in zijn vorige film Offline de prostitutie om een neerslachtige sfeer te scheppen. De kwaliteit zit hem in de details en de dingen die Monsaert niet toont. Zo speelt hij met de gedachten van het publiek. Bijvoorbeeld wanneer Dirk een strop lijkt te maken, wat enkele seconden later een schommel blijkt te zijn. Eline heeft dan al meerdere malen geschommeld in de achtergrond.
12 oktober 2016