***
recensie Disconnect
De donkere kant van internet
door Alfred Bos
In de genetwerkte samenleving leven mensen langs elkaar heen, tot ze elkaar online tegenkomen. En dan gebeuren er rare dingen. Disconnect is een sociaal drama dat toont hoe een muisklik tot diepe ellende kan leiden.
Het was niet zo bedoeld, maar Disconnect is griezelig actueel. Terwijl de kranten berichten dat Amerikaanse overheidsdiensten iedereen, waar ook ter wereld, bespioneren via internet, draait in de bioscoop een film die op pijnlijke wijze de risico’s van digitale communicatie zichtbaar en invoelbaar maakt. Disconnect is geen pompeus superheldenepos noch een paranoïde actiethriller, maar een sociaal drama over gewone mensen. De slachtoffers zijn er niet minder slachtoffer om. Integendeel, het brengt het digitale monster akelig dichtbij.
Sterker, dat monster staat in ons huis of zit in onze zak: de computer/smartphone/iPad met internetlink. Daar kun je zo ongeveer alles mee, maar als je niet goed nadenkt over wat je online de wereld instuurt of binnenhaalt, kan een achteloze muisklik je leven vernietigen. Disconnect toont de donkere kant van het digitale wonder: webcamsex met minderjarigen, pesten via Facebook en diefstal van bankgegevens en identiteit.
Verknoopte verhaallijnen
Disconnect, de eerste film van documentairemaker en reclamefilmer Henry-Alex Rubin, speelt in een niet nader bepaalde stad in Amerika en toont drie verhaallijnen die meer verknoopt blijken dan aanvankelijk lijkt. De verslaggeefster van een lokaal tv-station maakt een reportage over tieners die zichzelf online prostitueren. Twee puberende etterbakjes belagen via Facebook een kunstzinnige klasgenoot met een poster van Sufjan Stevens aan de muur. Een jong stel dat zojuist hun baby heeft verloren, komt erachter dat hun bankrekening is geplunderd.
Personages uit de ene verhaallijn duiken op in een andere. Zo blijkt in Disconnect dat het digitale web levens samenbrengt, maar niet op de manier die je zou willen. Het bestolen stel huurt een specialist in cybercrime in, die de vader van een van de etterbakjes blijkt te zijn. De vader van de via Facebook belaagde tiener is de jurist van de tv-maatschappij die de reportage over de webcamsexende tieners uitzendt. Veel liefde is er niet in de wereld van Disconnect. Facebook, webcam en chatroom moeten uitkomst bieden. Met dramatische gevolgen.
Moderne vervreemding
Niets is wat het lijkt in de online wereld. De rouwende moeder denkt in de chatroom een begrijpende ziel te hebben gevonden; is het een oplichter de haar bankgegevens steelt. De eenzame leerling meent dat hij op Facebook een vriendin heeft gevonden; blijkt zijn liefje de avatar van twee egoïstische nitwits. Weggelopen tieners schuilen in het huis van een oudere man met een groot hart, die in werkelijkheid een viezerik is die hen via internet uithoert.
Disconnect toont overtuigend de vervreemding van het moderne, door digitale media gedomineerde leven. De situaties zijn herkenbaar, de personages geloofwaardig. Maar deze ensemblefilm blijft ook een beetje flets. Aan het slot is alleen de jurist, de vader van de gepeste scholier, tot inzicht gekomen: hij moet meer tijd aan zijn kinderen besteden. Disconnect past in een trend, want in augustus gaat The Bling Ring, de nieuwe film van Sofia Coppola, in roulatie en ook daarin speelt digitale communicatie een cruciale en weinig positieve rol. Zo bezien is Disconnect een aansporing om de smartphone uit te zetten.
15 juni 2013