10 fantastische kerstfilms

Tien fantastische kerstfilms

Tien fantastische kerstfilms

Geen White Christmas, Home Alone, Scrooge of voor de zoveelste keer It´s a Wonderful Life deze kerst. Hier volgt een overzicht van tien minder voor de hand liggende kerstfilms waarin de kerstballen niet zozeer om je oren vliegen, maar die wel een inspirerende of troostende boodschap hebben.

door Cor Oliemeulen

1. – The Thin Man (1934, W. S. Van Dyke)

Kerstmis betekent niet altijd vrede op aarde. De klassieke misdaadkomedie The Thin Man bewijst dat het oplossen van een verdwijning annex moordzaak zeker ook een aangenaam tijdverdrijf kan zijn. William Powell en Myrna Loy vormen een onweerstaanbaar koppel in de filmgeschiedenis. Als beroemde detective en welgestelde echtgenote storten ze zich vol overgave in een gecompliceerde whodunit, waarbij de ontmaskering geschiedt aan een volle dinertafel met alle potentiële daders. De naam van Maureen O’Sullivan (Jane in Tarzan) staat groot op het affiche, echter Powell en Loy stelen de show. Hun charme, humor en verliefdheid spatten van het scherm, terwijl hij zich staande probeert te houden met alle alcoholische versnaperingen binnen handbereik en zij zich hult in prachtige outfits. Er verschenen nog twee mooie vervolgfilms over het detectivepaar. Tijdloos vermaak.

2. – Remember the Night (1940, Mitchell Leisen)

Preston Sturges is een belangrijke regisseur van de vroegere romantische komedie. Sullivan’s Travels (1941), The Lady Eve (1941) en The Palm Beach Story (1942) zijn klassiekers waarin de ‘battle of the sexes’ geldt als luchtig antwoord op de Grote Depressie. Net zoveel gewaardeerd werd Sturges als toonaangevende schrijver van vrolijke filmscenario’s, vaak met een boodschap. Remember the Night is niet zozeer een screwball comedy, maar eerder een romantisch kerstdrama over de relatie tussen openbaar aanklager John (Fred MacMurray) en winkeldievegge Lee (Barbara Stanwyck). Het is kerstavond en John krijgt medelijden omdat Lee waarschijnlijk de cel in moet. Hij verzint een smoes bij de rechter, krijgt uitstel, betaalt Lee’s borg en neemt haar mee naar zijn ouderlijke huis om kerst en nieuwjaar te vieren. De twee worden verliefd en staan voor een moeilijke keuze: boeten of trouwen?

3. – The Miracle of Morgan’s Creek (1944, Preston Sturges)

Voor The Miracle of Morgan’s Creek nam Preston Sturges weer zelf de regie op zich. Het werd een onvervalste komedie van eigen hand met in de hoofdrol Betty Hutton, die hierna ook nog zou schitteren als revolverheldin in Annie Get Your Gun (1950). Hutton speelt de vrolijke en naïeve Trudy Kockenlocker, die na een uitzwaaifeest voor Amerikaanse militairen ’s morgens constateert dat ze is getrouwd en maanden later ontdekt dat ze zwanger is. Ze heeft geen idee wie de vader is. Aldus wordt haar zenuwachtige vriendje Noval Jones (Eddie “Owl Face” Bracken) verzocht de rol van wettige echtgenoot op zich te nemen. Veel geharrewar en misverstanden leiden tot een fantastische finale met een opzienbarend wereldwonder, waardoor zelfs Adolf Hitler van slag raakt.

4. – The Shop Around the Corner (1940, Ernst Lubitsch)

Anders dan in de kerstfilm der kerstfilms It’s a Wonderful Life (Frank Capra, 1946) is de sympathieke James Stewart in The Shop Around the Corner geen suïcidale gezinsman maar topverkoper in een cadeauwinkel. Het verhaal van de Hongaarse schrijver Miklós László speelt zich af in Budapest. Stewart vertolkt de rol van Alfred Kralik die correspondeert met iemand die hij binnenkort zal ontmoeten. Ook zijn nieuwe vrouwelijke collega, Klara Novak (Margaret Sullavan), correspondeert met iemand op wie ze verliefd is geworden. Al snel blijkt dat ze met elkáár corresponderen. Klara behandelt Alfred als een hond, maar in plaats van dat hij haar hand likt, blaft hij naar haar. De vraag is of ze op kerstavond de hond in de pot vinden. De aanloop naar de apotheose is bijzonder geestig. In 1998 verscheen de beduidend minder sterke remake You’ve Got Mail met Tom Hanks en Meg Ryan.

5. – We’re No Angels (1955, Michael Curtiz)

Een jaar nadat Michael Curtiz White Christmas maakte, kwam hij met een verrassende kerstfilm op de proppen. We’re No Angels is een bewerking van het toneelstuk La Cuisine de Anges van Albert Husson dat een groot succes op Broadway was. In de bonte Technicolor-film spelen Peter Ustinov, Aldo Ray en Humphrey Bogart drie gevangenen die in 1895 ontsnappen van Duivelseiland en zich op kerstavond mengen onder de bevolking van een kuststadje in Frans-Guyana. Ze zijn van plan om een winkel te beroven, maar ontdekken dat de eigenaar moeilijk de eindjes aan elkaar kan knopen en een lieve vrouw en dochter heeft. Het trio nodigt zichzelf uit voor het kerstdiner en toont pas criminele streken als een tirannieke rijke neef op bezoek komt. Kostelijke komedie met een uitmuntende Bogart die dertien jaar na Casablanca  (ook van Michael Curtiz) bewijst veel meer te kunnen dan romantische en avontuurlijke rollen.

6. – The Hudsucker Proxy (1994, Joel & Ethan Coen)

In de trant van Frank Capra brengen de filmbroers Coen het verhaal van een simpele ziel die wordt uitgelachen, maar toch tot grote hoogte weet te stijgen. Norville Barnes (Tim Robbins) werkt als postbesteller in de kelder van het succesvolle Hudsucker Industries en belandt als directeur op de bovenste verdieping waar zijn voorganger een ‘fusie met het oneindige is aangegaan’. De naïeve Norville is daar neergezet door tweede topman Sidney Mussberger (Paul Newman) omdat die denkt dat wanneer een sukkel het bedrijf leidt de aandelen zullen dalen en hij en zijn vrienden Hudsucker goedkoop in handen zullen krijgen. Niets is minder waar: Norville ontketent een hype met zijn zelf ontworpen cirkel. Absurde humor en vormgeving doen soms denken aan het vroege werk van Terry Gilliam (Brazil). Jennifer Jason Leigh speelt de journaliste die Norville in haar krant als een idioot afschildert en spijt krijgt, Charles Durning speelt de sigaar rokende kerstengel.

7. – Tokyo Godfathers (2003, Satoshi Kon)

Japanse anime  centreert zich rond drie daklozen in Tokio die op kerstavond een vondeling tussen het afval vinden. Het jonge meisje Miyuki dat haar mannetje staat, de alcoholistische veertiger Gin en de onknappe homoseksuele travestiet Hana, die zijn/haar moederinstinct direct voelt aanwakkeren als hij/zij de baby tegen de borst drukt. In hun zoektocht naar de biologische moeder beleeft het niet-alledaagse trio tal van avonturen: ze redden een maffiabaas die bijna door zijn eigen auto wordt overreden, Miyuki wordt ontvoerd door een schone Latino, Hana hoest bloed op en Gin wordt bijna dood geslagen door een groepje jongens. Zowaar geen kerstfilm voor de hele familie dus. Wel een mooie animatiestijl met sprekende karakters en soms stekelige humor. Tijdens de zoektocht leren we hoe de drie Tokyo Godfathers op straat zijn beland. Door toevallige ontmoetingen moeten ze zien af te rekenen met hun verleden om door hun naasten liefdevol in de armen gesloten te kunnen worden.

8. – Joyeux Noël (2005, Christian Carion)

Op kerstavond precies honderd jaar geleden gebeurde er op het slagveld van de Eerste Wereldoorlog iets wonderbaarlijks. Schotse, Franse en Duitse soldaten staan elkaar naar het leven in hun loopgraven op zo’n honderd meter van elkaar, totdat de Schotten met doedelzakken kerstliedjes ten gehore brengen. Op afstand zingen Duitse en Franse soldaten mee. De drie strijdende partijen – Duitsland aan de ene kant, de Fransen en de Schotten aan de andere kant – besluiten tot een spontane wapenstilstand. Het optreden van de beroemde Duitse tenor en sopraan in niemandsland ziet er absurd en ongelooflijk uit. Een Schotse priester verzorgt een kerkdienst op het terrein waar nog tientallen gesneuvelden liggen. Er worden zelfs schoorvoetend adressen uitgewisseld. Het bizarre is dat dit tijdelijke staakt-het-vuren in de bloedigste oorlog ooit werkelijk is gebeurd. Soldaten, van welke nationaliteit dan ook, zijn uiteindelijk ook mensen met een familie die thuis op hen wacht. Een kerstfilm die je moet zien om het te geloven.

9. – Un conte de Noël (2008, Arnaud Desplechin)

Joyeux Noël is een Europese coproductie, Un conte de Noël is een echte Franse film. Hoofdpersoon is Junon Vuillard (Catherine Deneuve), de cynische, afstandelijke en kettingrokende moeder van drie kinderen die door omstandigheden uit het verleden niet zo lekker in hun vel zitten. Haar dochter heeft het voor elkaar gekregen dat één van haar broers jaren geleden uit de familie is verbannen, maar nu op kerstavond keert hij terug, met een vriendin die zich zichtbaar amuseert door alle familieperikelen. Confrontaties leiden tot een onvervalst kerstdiner waar de vonken vanaf vliegen, ook omdat is gebleken dat Junon leukemie heeft en een beenmergdonor in de familie nodig heeft. Heerlijk psychologisch gezinsdrama met scherpe humor en dubbele lagen. Goed spel van alle acteurs in een onderschat kerstverhaal dat is verstoken van enig vals sentiment.

10. – Rare Exports (2010, Jalmari Helander)

Tot besluit een wel heel aparte kerstfilm. Onder een berg in het noorden van Finland huist de Kerstman. Althans volgens deze komische horrorfilm, die zich minder bloederig ontwikkelt als het aanvankelijk lijkt. Kleine Onni leest in een oud boek met enge plaatjes dat de Kerstman helemaal niet zo aardig is als iedereen denkt. Het is een vreselijke naarling die kinderen levend kookt in een grote pot. Wanneer er inderdaad kinderen verdwijnen en een kudde rendieren op vreselijke wijze wordt afgeslacht, begrijpt ook Onni’s vader dat er iets serieus aan de hand is. Ze vangen een engerd, waarvan ze denken dat hij de boze Kerstman is, maar niets is minder waar. Kijk en huiver hoe ze afrekenen met de Kerstman, hoe geestig zijn elfjes manieren wordt bijgebracht en hoe de redders van Kerstmis zichzelf rijkelijk belonen.

22 december 2014

 

Alle leuke filmlijstjes