Lorna Tee – Directeur CinemAsia
Lorna Tee volgt Doris Yeung op, die de artistieke leiding had sinds de oprichting in 2003. Tee is geboren in Maleisië en woont in Amsterdam en Berlijn. Als filmproducent produceert zij films van de nieuwe generatie Aziatische filmmakers in heel Azië. Zij werkte voor o.a. Focus Film (Hong Kong), Variety in Azië, de Asian Film Awards en Irresistible Films. Tee heeft een groot netwerk in de Aziatische en Europese filmindustrie en is adviseur bij internationale filmfestivals als Berlinale en IFFR.
Bekentenissen van een beginnend festivaldirectrice
Het begon allemaal met liefde. Laat me dat toelichten.
Afgelopen zomer had ik een afspraak met Doris Yeung, oprichter en festivaldirectrice van de afgelopen zeven edities van CinemAsia in Amsterdam. We besloten ergens een kopje koffie te drinken en ze vertelde dat ze haar liefde voor filmmaken weer wilde oppakken en vroeg mij of ik haar positie als festivaldirectrice wilde overnemen. Ze wist immers dat ik ondertussen naar Europa verhuisd was voor de liefde, wat zo’n overdracht mogelijk maakte.
Haar aanbod sprak mij meteen aan, niet in de laatste plaats omdat ik zelf een Aziaat in Europa ben. Daarnaast begrijp ik als producent als geen ander hoe weinig ruimte buitenlandse films tegenwoordig nog hebben in bioscopen én vecht ik graag voor diversiteit in cultuur en media. Ik ben een enorme filmliefhebber, die niets liever wil dan haar liefde voor het medium delen en zien groeien.
Europa en Azië verbinden door film
Ik moet toegeven dat ik aarzelde. Ik had immers al in meerdere posities gewerkt bij verscheidene filmfestivals in Azië en Europa, maar nog nooit in een leidinggevende positie. Daarnaast had ik weinig kennis van het Nederlandse filmlandschap en was mijn positie als producent (die met meerdere projecten tegelijkertijd in de weer is) al een full-time baan op zich. Desalniettemin wist Doris mij over te halen.
Nu ik begonnen ben met deze reis, moet ik leren wat CinemAsia voor Doris betekent. Maar ook wat het voor het huidige team betekent. En voor de plaatselijke en internationale industrieën, de partners van het festival en, uiteraard, het publiek dat het festival belangrijk vindt. Ik voel mezelf steeds terugkeren naar de kern van waar CinemAsia voor staat: het zijn van een platform dat Europa en Azië verbindt door middel van film. Het warme onthaal van het CinemAsia-team en hun passie om een ruimte te creëren voor Aziatische vertegenwoordiging in Nederland, was een andere factor die mij aanspoorde om buiten mijn comfort zone te handelen en deel uit te maken van de groei van CinemAsia.
Grote verschillen in Aziatische filmindustrieën
Dé Aziatische cinema bestaat eigenlijk niet, omdat er niet echt één element is dat de verschillende landen en culturen herenigt. Toch is Aziatische cinema nu op een belangrijk punt gekomen, die het ontzettend interessant maakt om te zien welke richting het Aziatische filmmaken nu precies opgaat. Zo wordt China momenteel gezien als één van de belangrijkste filmmarkten van de wereld omdat de hoeveelheid bioscopen en producties met een gigantische vaart blijft toenemen. Maar de kaskrakers weten zelden consumenten buiten China aan te bereiken. Commerciële én onafhankelijke filmmakers uit Hong Kong en Taiwan kunnen niet om de invloed van het gigantische land heen en zijn óf ontzettend aangetrokken tot de Chinese manier van filmmaken, óf worden er juist door afgestoten.
De andere Aziatische filmgigant, India, lijkt ook elk jaar meer films te produceren, maar is erg gesegregeerd door de stijlen van zijn vele regio’s. Ondertussen wordt de filmindustrie van Japan steeds meer opgesplitst in dure verfilmingen van grote televisie- en manga-franchises van de grote studio’s enerzijds en onafhankelijke lowbudgetfilms anderzijds die zelden van bioscoopdistributie worden voorzien.
Van veel van de overige landen in Zuid-Oost Azië, zoals Indonesië, Vietnam en Maleisië, weten slechts een handjevol producties in de buitenlandse markt en op festivals aandacht te krijgen. Hierdoor gaan hun filmindustrieën slechts met babystapjes vooruit, ondanks hun jaarlijkse groei in producties en filmhuizen.
De Zuid-Koreaanse filmindustrie is overduidelijk nog altijd de meest levendige van het continent en is niet alleen uiterst lucratief, maar weet ook grenzen en culturen te ontstijgen en wereldwijd filmkijkers te boeien. De Koreaanse new wave regisseurs hebben hun stempel zowel op Zuid-Korea als de rest van de wereld achtergelaten.
Programmering CinemAsia
Wat de programmering van dit jaar betreft ben ik méér dan tevreden. We hebben 27 speelfilms en 10 korte films op het programma staan, verdeeld in vier secties: competitie, officiële selectie, Koreaanse Focus en FilmLAB. We hebben het aantal films relatief laag gehouden zodat we onze tijd goed konden spenderen aan het promoten van elke film. We hebben een zeer gelimiteerd budget, wat inhoudt dat we zeer secuur te werk moeten gaan bij het selecteren van de films. Uiteindelijk hebben we met z’n allen honderden films gekeken tot we uiteindelijk de juiste titels hebben gevonden die dit jaar centraal zullen staan tijdens ons festival.
De openingsfilm wordt het nieuwste epos van Jean Jacques-Annaud: The Last Wolf (de verfilming van het één na bestverkochte boek in heel China, Wolf Totem). De rest van het programma is online te vinden op www.cinemasia.nl. Het was geen simpele taak om de juiste programmering rond te krijgen – iets waar de vele intense discussies met de mensen van het programmeringsteam bewijs van zijn – maar ik kan nu met een glimlach en vol zelfvertrouwen zeggen dat we een uiterst aantrekkelijke line-up hebben.
Het was voor ons allen belangrijk dat we dit jaar een zeer nadrukkelijk programma zouden hebben: één die een brede doelgroep weet aan te spreken (en niet alleen zeer specifieke gemeenschappen) zonder de kwaliteit en doelstellingen te verliezen waar CinemAsia voor staat. Tenslotte hebben we ons ingezet om van CinemAsia niet alleen een platform voor het exotische en het oosterse te maken. De films en evenementen van het filmfestival van dit jaar zijn immers niet alleen gefocust op Aziatische cultuur, maar op universele waardes die alle wereldburgers herenigen.
Plezier, pijn, genot, bevrediging en liefde voor film
Met nog een paar weken te gaan voordat het festival van start gaat, begin ik de zenuwen en de stress goed te voelen. We hebben immers nog best een lange weg te gaan en de handen zullen zeker uit de mouwen gestoken moeten worden alvorens het CinemAsia Film Festival 2015 een feit is. Toch is het nu al ontzettend bevredigend om te realiseren hoeveel liefde er is voor CinemAsia.
Dit is bijvoorbeeld zichtbaar in de steun en liefde die de internationale filmfamilie heeft getoond door uitmuntende films met ons te delen, waardoor wij nu meer internationale premières en primeurs hebben dan ooit tevoren. Om nog maar te zwijgen over de partners in de Nederlandse filmgemeenschap die mij wederom hebben bewezen dat liefde voor film, de mensheid en het leven werkelijk geen grenzen kent. Het is een liefde die cultuur, geografische lijnen en andere verdelende elementen ontstijgt.
En na jarenlang deel te hebben uitgemaakt van de internationale filmgemeenschap, hebben films van elk mogelijke vorm mij niet alleen plezier, pijn, genot en bevrediging gegeven, maar ook een ingang naar een wereld die zowel vreemd als vertrouwd is. Deze liefde, voor film en gemeenschap, is wat CinemAsia in mij heeft weten te vernieuwen.
10 maart 2015