Miriam van den Brink – jurylid VPRO Big Screen Award
Al jarenlang ben ik vrijwilligster bij de filmkeuzecommissie van de Filmliga Oss, de laatste 10 jaar als voorzitter. Ik zie gemiddeld 130 films per jaar in de regionale filmhuizen en de behoefte om mij te verdiepen in de filmkunde neemt alleen maar toe. Dit jaar ben ik voor het IFFR uit 120 gegadigden geselecteerd om deel uit te maken van de vijfkoppige VPRO Big Screen Award-jury. In deze gastblog bespreek ik de selectie van acht films.
De acht films van de Big Screen Award
De VPRO Big Screen Award is een uitbreiding van de jarenlange samenwerking tussen IFFR (International Film Festival Rotterdam) en de VPRO. Deze competitie telt acht nieuwe films die hun première beleven tijdens het IFFR. De winnende film wordt in de Nederlandse bioscopen uitgebracht en uitgezonden op NPO2. Daarnaast is aan de award een geldprijs van € 30.000 verbonden.
1 – An impossible small object (David Verbeek)
Een Nederlandse fotograaf (gespeeld door David Verbeek zelf – ook een getalenteerde fotograaf in het echte leven) maakt een foto van een meisje op een parkeerplaats in het nachtelijke Taipei terwijl ze met haar vlieger speelt. De foto vervoert ons naar haar leven. Ze is acht jaar oud en staat op het punt haar beste vriend, een jongen uit een rijke familie die naar Amerika verhuist, te verliezen. Terug in Nederland wordt de fotograaf geconfronteerd met zijn eigen constante eenzaamheid. De foto van het meisje roept herinneringen op aan zijn eigen jeugd, toen hij zich nog ergens thuis voelde.
David Verbeek maakt graag trage films over Chinezen. Slow cinema, zoals hij het zelf noemt. Lange, serene shots en weinig tot geen narratief. David filmt beschouwelijk, ook vrij filosofisch. Hij wil de kijker een ongedwongen filmervaring bieden en niet bepalen wat de kijker moet denken of voelen door snel naar een close-up te gaan of met filmmuziek het drama door de strot te duwen.
Een mysterieuze fragmentarische bij momenten humorvolle film met bijzondere geluidseffecten en cameravoering.
2 – Tiempo Compartido (Sebastián Hofmann)
Een leuke vakantie, denken vakantiegangers Pedro en Eva. All inclusive vakantieparadijs Vistamar heeft prachtige zwembaden en golflinks. Het nieuwe management biedt gastvrouw Gloria ook geweldige carrièremogelijkheden. Maar terwijl ze een promotie krijgt, is haar man Andres er niet zo zeker van. Typisch Sebastián Hofmann: meer scheuren verschijnen binnenkort in het paradijs.
Helaas is het luxe appartement van Pedro en Eva dubbel geboekt. Eva besluit dat er niets anders te doen is dan haar kamers delen met de uitbundige zonverbrande familie die plotseling voor de deur staat. Maar Pedro is op zoek naar compensatie en raakt steeds meer verstrikt in de onvergelijkbare retoriek van de opgewekte staf. Op zijn oorlogspad ontmoet hij de gefrustreerde Andres. Hun gezamenlijke paranoia, gericht op de klauwen van het sinistere conglomeraat, neemt verontrustende proporties aan.
Een Mexicaanse film met veel Amerikaanse surrealistische humoristische elementen. Geeft veel informatie over timesharing.
3 – Nina (Olga Chajdas)
Na twintig jaar zit het huwelijk van Nina en Wojtek op een dood spoor, deels omdat ze geen kinderen kunnen krijgen. Als ze een jonge vrouw, Magda, leren kennen, proberen ze haar over te halen draagmoeder van hun kind te worden, maar de situatie wordt ingewikkeld als Nina zich plotseling tot Magda voelt aangetrokken.
Dit talentvolle debuut is een gevoelig portret van een sterke, maar verwarde vrouw die vastzit in haar rol als echtgenote en dochter – Nina’s dominante moeder is ook nog eens de directeur van de school waar zij werkt. De energieke, schijnbaar zorgeloze Magda fungeert voor haar als breekijzer. De camera zit constant dicht op de drie hoofdpersonen, vrijwel zonder establishing shots, en creëert zo een zintuiglijke, levendige sfeer. Maar er is wel één locatie die een belangrijke rol speelt: Natalia Bażowska’s kunstwerk Birth Place, dat een baarmoeder voorstelt waar je in kunt liggen en die voor de personages de enige veilige plek is waar hun liefde, vrijheid en identiteiten niet aan conventies gebonden zijn.
Een universeel verhaal over liefde, identiteit en hoop. Het behandelt het internaliseren van sociale verwachtingen en het losbreken daarvan om uiteindelijk je ware zelf te vinden. Het verhaal vermijdt makkelijke oplossingen en stereotype worstelingen en geeft ons een geïdealiseerd beeld van de wereld, waarmee het een persoonlijke ervaring wordt. Visueel sterke film met slepende en intieme shots en de hoofdrollen worden uitstekend vertolkt.
4 – An Evening with Beverly Luff Linn (Jim Hosking)
Lulu Dangers huwelijk met Shane is al een tijdje uitgeblust. Het gaat er niet op vooruit wanneer ze de mysterieuze man, Beverly Luff Linn, uit haar verleden tegen het lijf loopt op een evenement. Hij treedt er voor een enkele avond op in haar dorp. Een kleurrijke absurdistische humorvolle film.
5 – Vader van Zoon (van Pao-Te) (Hsiao Ya-chuan)
Verhalen uit het verleden verbergen zich in de toekomst. Of misschien ligt de toekomst eigenlijk in het verleden. De Taiwanese regisseur Hsiao Ya-chuan schetst een cirkel van evolutie en ontwikkeling, met Van Pao-te als het centrale personage. De geschiedenis herhaalt zich.
Op zijn 60ste verjaardag krijgt Van te horen dat hij ernstig ziek is. Maar in plaats van naar Taipei te gaan voor behandeling, leidt zijn ziekte hem naar Japan. Samen met zijn zoon gaat hij op zoek naar de vader die hem 50 jaar geleden in de steek liet. Tegelijkertijd reist een jonge man met een mysterieuze connectie met Van’s verleden van Hong Kong naar Taiwan.
Een intrigerende Chinese film. Gezien de ingewikkelde verhaallijn en de, voor mij onbekende, Chinese symbolen en soms ook nog Japans gesproken, zorgt ervoor dat deze film minder toegankelijk is voor, denk ik, een groot publiek. Voor de geïnteresseerden in verleden en heden en Chinese cultuur beslist een aanrader.
6 – Pity (Babis Makridis)
Het leven van een bemiddelde advocaat wordt beheerst door zijn comateuze vrouw. Mensen vragen voortdurend naar haar welbevinden, en overladen hem met troostende blikken en omhelzingen. Als zij onverwachts ontwaakt, komt daaraan een einde.
Onverdraaglijk voor deze naamloze man. Hij ontleent juist zijn identiteit aan die ellende, zonder medelijden voelt hij zich leeg. Van buiten blijft hij beschaafd, maar zijn gemanipuleer om weer zielig gevonden te worden neemt ziekelijke vormen aan. Steeds als hij medelijden krijgt, zwelt dramatische muziek aan; hij is eraan verslaafd geraakt. Interessant gegeven.
Bijzondere Griekse/Poolse productie. De muziek is in deze film is geweldig evenals het acteertalent van de hoofdrolspeler.
7 – The Guilty (Gustav Möller)
Een meldkamer, ergens in Denemarken. Politieofficier Asger Holm neemt vanavond de binnenkomende 112-telefoontjes aan. Zijn dienst zit er bijna op. Hij doet dit werk niet dagelijks, zo blijkt al gauw; in afwachting van een rechtszaak is hij er tot zijn chagrijn toe veroordeeld. Met hoorbare desinteresse handelt hij de meldingen af, totdat hij wordt gebeld door Iben. De jonge vrouw is in paniek. Ze wordt gekidnapt.
De thriller The Guilty staat in een goede traditie van films die zijn opgebouwd rondom een of meerdere telefoongesprekken, maar het is de vraag of een daarvan ooit zo zenuwslopend spannend was als het speelfilmdebuut van Gustav Möller, dat zich in real-time afspeelt. Een paar acteurs, één ruimte, een uitgekiend scenario: Möller springt slim en efficiënt om met schaarse middelen. Asger Holm is een man die snel conclusies trekt en daar ook naar handelt. Maar of dat zo verstandig is?
Een grootse film die op de huid gefilmd is met simpele middelen in één ruimte met een klein budget en dertien opnamedagen. De spanning blijft constant voelbaar van het begin tot het eind. De hoofdrolspeler acteert zijn rol vol verve, evenals de stemmen van Iben, Michael en Mathilde die je hoort.
Gustav Möller is uitgeroepen tot grote favoriet van het IFFR 2018. De 29-jarige debutant ontving zowel de publieksprijs als de prijs van de jongerenjury.
8 – Night Comes On (Jordana Spiro)
Ange LaMere is vrijgelaten uit de jeugddetentie aan de vooravond van haar 18e verjaardag. Achtervolgd door het verleden begint ze aan een reis met haar 10-jarige zus die hun toekomst zou kunnen vernietigen. Een dramatische film waarvan er velen worden gemaakt.
De jury heeft unaniem besloten dat Nina de winnaar van de VPRO Big Screen Award is.
12 februari 2018