AFFR Preview: Films over gebouwen
door Bob van der Sterre
Er is tegenwoordig bijna voor iedere liefhebber van iets wel een filmfestival. Dat is een geweldig gegeven van onze moderne tijd. Het Architecture Film Festival Rotterdam (AFFR) begeeft zich diep in een van de meest obscure filmniches: films over architectuur.
We zien op het AFFR vooral films die de laatste drie jaar zijn uitgekomen. Een interessant filmfestival – dat je eens laat geven om gebouwen, niet om mensen. Vroeger waren er ook diverse speelfilms geprogrammeerd, die zijn er nu bijna niet meer. Misschien jammer, wel begrijpelijk.
Het festival duurt van 4 tot en met 8 oktober en vindt plaats in Lantaarn-Venster in Rotterdam. Naast de films zijn er nog talloze events, debatten, enz. maar in deze preview richten we ons puur op het programma. De meeste films vallen in drie categorieën te stoppen: films over steden, films over architecten (en andere beroemdheden) en films over bijzondere plaatsen.
Films over steden
Addis-Abeba – Chinese New Flower (30 min.)
Hoofdstad van Ethiopië. Een proces van verandering aldaar in dertig minuten geschetst. Dat klinkt als een uitdaging.
City for sale (82 min.)
Wie wel eens Berlijn heeft bezocht – en de gekte van de Amsterdamse huizenmarkt kent – raakt best bezorgd wanneer die gekte in de leukste stad van Europa gaat toeslaan. Kennelijk is dat moment aangebroken. Een andere Berlijn-film op dit festival is Whose City.
The Road (95 min.)
Hunan, China. Zo wordt in China een weg gebouwd. Nietsontziend. Tips & Trucs voor hoe het niet moet. Klinkt als een boeiend relaas, mooie cinema. Over modern China gaan ook de films Green Island en Dream Empire.
The Novgorod Spaceship (46 min.)
Cultuur moest er komen in de jaren zestig, in Novgorod. Toen kwam dit enorme, kolossale Dostojewski-theater. Een extreem gewaagde vorm van architectuur. De bewoners snappen er nog steeds niet veel van.
Istanbul Echoes (100 min.)
Istanbuls eigenheid staat onder druk. Wie Ekümenopolis heeft gezien, kent dit thema. Dat benadrukte de dichtslibbende aderen van de stad. Dit gaat over de traditionele straatverkopers, die nu met de grootschalige verbouwingen geen kant op kunnen.
El Cholet (64 min.)
Een film om een goed humeur van te krijgen. In Bolivia volgen we in El Alto selfmade-architect Freddy Mamani met zijn uitzinnige, naar kitsch neigende gebouwen. Toch is het ook iets nieuws en dat is altijd iets om te koesteren. El Cholet is de openingsfilms van het AFFR 2017.
Wild Plants (108 min.)
Detroit. Guerilla tuinbouwers. Aparte mensen. Dat moet een leuke, inspirerende docu opleveren.
What We Have Made (71 min.)
Frankrijk. Een film die eens gaat over de andere kant van het bouwen: de bouwvakkers en hun beroep. Stilistische film, belooft vooral veel werk.
Sea Tomorrow (82 min.)
Het Aralmeer. Dat is de plek waar ooit een meer was en dorpen en steden aan dat meer. Maar zonder meer slaan de dorpen en steden nergens meer op. Of toch wel? Schrijnende docu over de achterblijvers.
Films over architecten en andere beroemdheden
Eero Saarinen: The architect who saw the future (60 min.)
Architect van veel van de ‘optimistische’ architectuur uit de VS. Zijn zoon gaat op onderzoek uit.
Five seasons: the gardens of Piet Oudolf (75 min.)
Beroemd Nederlands architect legt zijn stijl en werk uit. Docu oogt enigszins traag op basis van de trailer maar goed voer voor mensen die houden van mensen die terugblikken.
Troublemakers: The story of Land Art (72 min.)
De makers van Land Art & landschapsarchitectuur werden troublemakers genoemd. Dat alleen al is voldoende om ze lief te hebben. Wie houdt van Land Art, kan deze documentaire niet overslaan.
Citizen Jane: Battle for the city (92 min.)
Deze dame ageerde tegen Robert Moses, toen hij New York ‘sloopte’. Ze vond dat de opbouw en dynamiek van de stad anders benaderd moest worden. Niet werkelijk toen, maar misschien wel toepasbaar, nu.
Life & Death of an architect (52 min.)
José Ferragut, beroemd architect in Mallorca, wordt in 1968 gedood. Was er sprake van een of ander complot? Miguel Eek zoekt het uit.
Lutah: A passion for architecture: a life in design (65 min.)
Lutah Maria Riggs was een van de weinige vrouwelijke architecten in de jaren veertig en vijftig. Ze werkte in Californië.
Roger Dastous (103 min.)
Een van de belangrijkste architecten die Quebec heeft voortgebracht. Een onvervalste biopic waar je mogelijk wel het een en ander van het mysterieuze Quebec kunt opsteken.
It’s All A Plan (74 min.)
Paolo Mendes da Rocha. Grote naam in de architectuur in Brazilië. Zijn dochter neemt hem op stap langs een aantal van zijn werken. Familie, Brazilië en kunst: klinkt als een entertainend uurtje en nog wat minuten.
Samurai Architect: Tadao Ando (74 min.)
Tadao Ando is al decennia een van de toparchitecten ter wereld. Deze documentaire beschrijft zijn leven en ideeën. Voor de mensen die graag de vedette aan het woord horen.
Mundo Salamone. The Pampa reinvented (80 min.)
Wat als je als architect samenwerkte met fascistische regimes? Lastig uit moreel oogpunt. Salamone liet wel een bijzonder erfgoed na: enigszins bombastische, maar wel unieke architectuur, waar nu steeds meer waardering voor komt.
L’Amatore (90 min.)
Film die ook al draaide op IDFA over de Italiaanse architect Piero Portaluppi, die net carrière begon te maken toen het fascisme opkwam. Belooft een mooie geschiedenisles en biopic ineen te zijn aangezien hij zelf veel films over zijn eigen leven schoot.
The Man Who Build Cambodia (38 min.)
Portret van de Cambodjaanse architect Van Molyvann, die zijn oude meesterwerken van voor 1970 bezoekt (daarna moest hij vluchten).
Films over bijzondere plaatsen
Bath People (85 min.)
Laatste badhuis van Turijn. Portret van de vaste bezoekers. Klinkt veelbelovend.
Bloki (57 min.)
Interessante Poolse docu die eens de makers van de communistische blokkenbouw aan het woord laat. Hoe ging dat er eigenlijk aan toe, in die tijd?
The Hotel (82 min.)
Interessant gegeven voor filmliefhebbers en architectuurliefhebbers ineen: deze Zweedse film schetst de hotels die diverse films inspireerden.
Relics of the future (62 min.)
Documentaire over fotograaf Toni Hafkenscheid die de bizarre architectuur van de toekomst van gisteren fotografeert.
The art of recovery (85 min.)
De stad Christchurch in Nieuw-Zeeland had zes jaar geleden te maken met een aardbeving. Nu wordt de stad zachtjes aan opgebouwd. Dat ongeluk biedt ook ruimte voor creativiteit. Een softe, uplifting docu, met uitspraken als ‘People create the community’.
The Pier (45 min.)
Er is natuurlijk maar een echte pier. Die van Scheveningen. Maar het is al jaren zieltogend. Planken liggen los, commercie is niet je van het en ja, staat het eigenlijk niet in de weg? Zo was het niet bedoeld. Wereldpremière (let op: zonder Engels ondertiteling).
Togliattigrad (96 min.)
Een van de meest mysterieuze docu’s van het festival. Een bizarre samenwerking tussen Italië en de Sovjet-Unie bracht eind jaren zestig een enorme fabriek naar Siberië. Spannend verhaal. Stad werd naar goed communistisch gebruik genoemd naar Italiaanse communistenleider Togliatti, dus Togliattigrad.
Slumbering Concrete (50 min.)
Nog zo’n raar verlaten oord. De uit de grond getrokken betonnen vakantieoorden in Kroatië, voor het toerisme van de jaren zestig en zeventig, die nu zieltogend en verlaten zijn. Boeiend filmmateriaal.
En last but not least: op dit festival is ook de klassieker Koyaanisqatsi te zien.
Voor wie meer inspiratie en meer titels wil, hier staan de vorige edities van AFFR beschreven.
4 oktober 2017