Aus dem Nichts

****

recensie Aus dem Nichts

Een oog om een oog, een tand om een tand?

door Ries Jacobs

‘Living well is the best revenge.’ Deze uitspraak van de zestiende-eeuwse Welshman George Herbert is nog steeds actueel. Maar kun je nog wel goed leven als je echtgenoot en zoon door een aanslag om het leven komen? Regisseur Fatih Akin brengt dit drama in beeld. 

Katja verliest haar man Nuri en zoon Rocco bij een aanslag. De twee racistisch gemotiveerde verdachten hebben het gemunt op Nuri, een Duitser van Koerdische afkomst. Ze worden opgepakt en het proces gaat van start, maar de weg naar gerechtigheid blijkt lang en zwaar.

Aus dem Nichts

Spijkerbom
De film volgt Katja die het wegvallen van haar gezin een plaats probeert te geven. Volgens Akin wilde de in Duitsland geboren Hollywoodster Diane Kruger, bekend van onder andere Troy en Inglourious Basterds, dolgraag een keer met hem samenwerken. De samenwerking pakt goed uit. Krugers vertolking van Katja is intens, maar geloofwaardig.  Een even indrukwekkende rol zet de Oostenrijker Johannes Krisch neer. Hij speelt Haberbeck, de geslepen advocaat die de verdediging van de verdachten op zich neemt.

Haberbeck zaait twijfel en weet zo het proces naar zijn hand te zetten. In de garage van één van de verdachten heeft de politie alle ingrediënten voor een spijkerbom gevonden. De doortrapte jurist stelt dat meerdere mensen wellicht toegang tot de garage hebben, want onder een steen bij de ingang van de garage heeft de verdachte een sleutel verstopt. ‘Also draußen vor der Tür’, verduidelijk de advocaat.

Deze referentie aan het gelijknamige toneelstuk van Wolfgang Borchert is treffend. Net als  hoofdpersoon Beckmann in ‘Draußen vor der Tür’ staat Katja buiten de samenleving. Haar gezin is dood, haar schoonouders nemen haar de dood van hun kleinzoon kwalijk en Katja raakt steeds meer vervreemd van haar ouders en haar beste vriendin. Niemand kan Katja helpen om de leegte in haar leven een plaats te geven.

Anders Breivik
Racisme, onrecht en de positie van Turkse migranten in de Duitse samenleving zijn de centrale thema’s in Aus dem Nichts. Deze onderwerpen komen vaak terug in de films van Akin (o.a. Gegen die Wand en Soul Kitchen). De in Hamburg geboren regisseur schrijft het script voor zijn films vaak zelf en blijft hierbij meestal dicht bij zijn Turkse wortels.

Ook voor deze film schreef Akin het script, een verhaal dat als je er over nadenkt verontrustend realistisch is. Op 22 juli 2016, precies vijf jaar na de terreurdaad van Anders Breivik in Noorwegen, schoot een tiener met nazisympathieën in München negen mensen dood. We verwachten terreur vaak vanuit een andere hoek, maar ook een rechts-extremistische aanslag ligt altijd op de loer.

Onverwacht slotstuk
Hoever wil je gaan in je queeste naar rechtvaardigheid? In ruim anderhalf uur worden de aanslag, het rouwproces en de rechtszaak erdoorheen gejaagd om uit te monden in een onverwacht slotstuk. Akin houdt de vaart in de film waardoor deze geen moment verveelt. Niet voor niets won hij dit jaar de Golden Globe en was het de afvaardiging van Duitsland voor de Oscars. Met een soms kil aandoend realisme brengt Aus dem Nichts een van de problemen van de westerse samenleving in beeld.
 

25 maart 2018

 
MEER RECENSIES