***
recensie Genius
Structuur ontbreekt in film over geniale redacteur
door Wim Meijer
Hoewel Genius de auteur-redacteur relatie treffend verfilmt, is het allerminst geniaal te noemen. De film had beter het advies van de protagonist op kunnen volgen: ‘Just stick to the story.’
De excentrieke Thomas Wolfe (Jude Law) levert een manuscript van duizenden pagina’s aan. Iedere uitgeverij wijst hem af, totdat hij oog in oog staat met Maxwell Perkins (Colin Firth), redacteur van Ernest Hemingway en F. Scott Fitzgerald. Wolfe steekt met veel bravoure een verhaal af gevuld met metaforen en proza. Hij snapt dat Perkins hem afwijst. Immers, alle anderen deden het ook. Maar Perkins kijkt verder en ziet de schoonheid in Wolfe’s werk, dat dan nog is doorspekt met overbodige beschrijvingen en ellenlange verhalen. Hij besluit Wolfe een kans te geven.
Professionele strijd
Het contrast tussen Perkins en Wolfe kan niet groter zijn. Perkins is gedecideerd, gecontroleerd, stabiel in elk opzicht en zal nooit of te nimmer uit de bocht vliegen. Wolfe is onbehouwen, theatraal, heeft een tumultueuze relatie met de getrouwde kostuumdesigner Aline Bernstein (Nicole Kidman) en verliest zich in drugs, drank en seks. De basis van Genius is de hechte band tussen de twee mannen. Eerst op professioneel vlak, waarbij het duo een hevige strijd aangaat om elke alinea, elke letter. Wolfe ziet elke regel als expressie van zijn identiteit. Voor Perkins zijn ze overbodig.
Al snel leren de protagonisten elkaar ook op persoonlijk vlak kennen, hetgeen tot bijna net zoveel botsingen leidt. Zelfs een uitje naar een jazzclub, een ogenschijnlijk onschuldige tijdsbesteding, verloopt niet zonder slag of stoot.
Jude Law worstelt met zijn personage. Het dikke Amerikaanse accent en de overdreven manier van acteren kosten hem zichtbaar moeite. Wolfe weet als geniale schrijver nooit echt te overtuigen, waardoor ook de persoonlijke vetes geforceerd aanvoelen. Perkins is saai, voorspelbaar en hanteert droge humor. Firth kan dit als geen ander, maar het komt het toch al trage Genius niet ten goede.
Schrappen
Regisseur Michael Grandage filmt Genius in noir-stijl. De donkere kantoren, idem kostuums en onderbelichte scènes vol rokende mensen passen fraai bij het New York van de jaren dertig. Grandage debuteert met een film die talloze uitstapjes maakt en richting mist. Dat de vrouwen in de levens van Perkins en Wolfe een prominente rol innemen met talloze scènes waarin wordt gekibbeld over hoe lang de mannen werken, valt de film nog wel te vergeven, ook al voegen de scènes in essentie weinig toe.
De uitgebreide fragmenten met Scott Fitzgerald en Ernest Hemingway zijn een hoofdstuk waar Perkins een rode streep doorheen zou hebben gezet. Schrappen die handel. Ze leiden af van waar het om gaat en wat de kracht is van Genius: de relatie tussen Perkins en Wolfe.
Juist deze relatie verdient de volle aandacht. Perkins is als een vader, een mentor en ook een psycholoog voor Wolfe. De eloquente schrijver brengt op zijn beurt kleur in het statische leven van Perkins zich die urenlang een weg door onleesbare manuscripten baant. Juist dat is het verhaal dat Grandage had moeten uitdiepen.
17 oktober 2016