***
recensie Alias Maria
Voor mama en alle vrouwen die strijden
door Nanda Aris
Grauwe film over Colombiaanse (kind)soldaten die vechten in een strijd waarvan noch zij, noch wij het doel kennen. In deze film van José Luis Rugeles volgen we de dertienjarige en zwangere Maria, een strijdster in de jungle van Colombia. Ze probeert haar zwangerschap te verbergen om een abortus te voorkomen.
De tweede speelfilm van de Colombiaanse José Luis Rugeles werd, net als de laatst verschenen film An (2015), genomineerd voor de Un Certain Regard-sectie op het filmfestival van Cannes in 2015.
Realiteit
Rugeles interviewde voor de film vele ex-guerrillaleden en kwam er daardoor achter dat het verhaal wat hij zou verfilmen in feite het verhaal van vele meisjes in de Colombiaanse strijd is. Zijn film eindigt met: ‘Voor jou, mama – en alle vrouwen die strijden’.
De acteurs die in zijn films spelen zijn deels echte acteurs, en deels kinderen die gecast werden in een gebied dat veel geweld kent. Zij kregen geen script te lezen, maar na het oefenen van de scène, kregen ze de tijd om zelf een eigen, meer realistisch script te schrijven.
Het onderwerp is actueel, sinds half oktober vertoont Netflix de film Beasts of No Nation (2015), over kindsoldaten in Afrika. Over dit onderwerp verscheen in 2008 in eigen land Wit licht van Jean van de Velde, en de Franse film Johnny Mad Dog.
Missie
De film begint met een bevalling, een uitzondering in de jungle zo leren we niet veel later. Maria (Karen Torres) is ook zwanger, maar zij heeft niet het voorrecht om het kind ter wereld te brengen. Abortus is meer regel dan uitzondering. De dokter benadrukt het belang van de prikpil. “We willen geen jungle vol baby’s, hè?”, zegt hij alsof kinderen een wegwerpartikel zijn.
Maria wordt samen met haar vriend en twee andere kameraden eropuit gestuurd om de pasgeboren baby van de commandant en zijn vriendin naar een veiliger gebied te brengen. Doordat de jongste strijder Yuldor (Eric Ruiz) in slaapt valt tijdens zijn wacht, worden ze overvallen door vijandig vuur. Yuldor wordt in zijn been geschoten, waardoor ze opgehouden worden. Mauricio (Carlos Clavijo) komt erachter dat Maria zwanger is, en beveelt haar het kind weg te laten halen. Daarop besluit Maria te vluchten. Vanaf dit moment komt de grimmige sfeer beter over, de dreiging en beklemmende situaties maken dat we begrijpen dat Maria’s situatie uitzichtloos is.
Vlak
De film kent geen diepe kleuren, maar de groene en grijze kleuren van de jungle zijn van eenzelfde tint, evenals de camouflagekleding. Het sombere karakter benadrukt het uitzichtloze van de film.
We krijgen geen goed inzicht in hoe de personages terecht zijn gekomen waar ze zijn, en ook weten we niet voor welk doel ze strijden. Dit gegeven kan mooi werken wanneer het ’t uitzichtloze en nutteloze van een strijd moet weergeven, maar doordat ook de karakters weinig uitgediept worden, doet het geheel soms wat vlak aan.
Er zijn niet veel dialogen, en de camera richt zich veel op een stoïcijnse Maria. Als kijker zitten we daarom niet gelijk van het begin op het puntje van de stoel. Nadat Maria besloten heeft te vluchten, omdat ze haar kind wil houden, wordt het verhaal interessanter; de verschillen tussen de personages groter, en de situaties nijpender.
28 februari 2016