August: Osage County

****

recensie  August: Osage County

Meryl Streep fabelachtig goed

door Alfred Bos 

Familie, je wordt ermee geboren en je kunt niet zonder. En dat is niet altijd een onverbloemd genoegen. Zo ook in Osage County, Oklahoma, waar de vlaktes leeg, de harten bitter en de vrouwen dominant zijn. Meryl Streep schittert als aftakelend familieloeder. 

Anders dan in Nederland, waar alle grote succesfilms van de laatste jaren als ‘vrouwenfilm’ (Gooische Vrouwen, Komt een vrouw bij de dokter ) zijn te typeren, is het ‘zwakke geslacht’ in het Amerikaanse filmvak flink ondervertegenwoordigd. Boven een zekere leeftijd zijn vrouwelijke hoofdrollen eerder uitzondering dan regel, waardoor een enorm reservoir aan talent en vooral ervaring domweg onbenut en letterlijk buiten beeld blijft. Terwijl juist de groep van vijftigplussers groeit.

Recensie August: Osage County

Ammunitie om die actuele stelling – van het Centre for the Study of Women in Television and Film – te onderbouwen vormt August: Osage County. Het is de filmversie van het gelijknamige toneelstuk (van Tracy Letts, ze leverde ook het filmscript) rond een disfunctionele familie op het platteland van Oklahoma. Terwijl de augustuszon zindert, vormt een begrafenis de aanleiding voor een familiebijeenkomst waar met veel kabaal de skeletten uit de kast komen. August: Osage County is een toneelfilm waarin een reeks acteurs en vooral actrices van naam en faam, maar boven een zekere leeftijd, de sterren uit de hemel – of liever: het vuur uit de hel – speelt.

Collectie harpijen
Het ensemble scharniert rond het loeder van de familie, Violet Weston, onwaarschijnlijk goed neergezet door Meryl Streep. Die had voor deze rol van de boosaardige mater familias zonder twijfel een vierde Oscar verdiend. De kansen waren op voorhand klein omdat August: Osage County geen ‘filmische’ film, maar een statische en grotendeels in de geblindeerde familieboerderij spelende rolprent is. Met dialogen en toneelmatige scènes weet regisseur John Wells, tevens zeer ervaren producer en scriptschrijver voor onder meer de tv-series ER  en West Wing, overigens wel raad, maar verfilmd toneel blijft het.

In het gezin Weston zijn de vrouwen dominant. Dochter Barbara (Julia Roberts) is net als haar aan pillen verslaafde moeder door alle woede in haar lijf het contact met de realiteit kwijt en kan alleen communiceren via de frontale aanval. Op dat eenzijdige repertoire varieert Barbara met vileine terzijdes en stoten onder de gordel, niet zelden bedoeld als uiting van liefde. De derde harpij is Violets zuster, Mattie Fae (Margot Martindale), getrouwd met de onverstoorbare cowboy-gentleman Charlie Aiken (Chris Cooper).

Recensie August: Osage County

Familiegeheim
Barbara’s zussen Karen (Juliette Lewis) en Ivy (Julianne Nicholson) zijn niet minder verknipt, maar hebben andere tactieken ontwikkeld om hun valse moeder van het lijf te houden. De aangetrouwde mannen en vriendjes – vertolkt door onder meer Sam Shepard, Ewan McGregor en Benedict Cumberbatch – zijn, hoe kan het anders, meegaande types dan wel watjes, murw gebeukt door de niet aflatende stroom verbale zweepslagen en mentale vernederingen. De gespannen relaties komen tijdens de bijeenkomst tot een explosie, waarbij een familiegeheim tot onvoorziene complicaties leidt.

August: Osage County valt op door zijn sterke vrouwenrollen en wie twijfelt aan het talent van Julia Roberts wordt hier terecht gewezen. Het is evenwel Meryl Streep die de film steelt. De scène waarin ze op de nachtelijke veranda tegen haar drie dochters over zichzelf en de liefde vertelt is magisch: je ziet haar in en uit een alzheimer-verwarring zweven. Ze verliest meer dan haar geestelijke faculteiten, want in haar onvermogen om warmte te uiten lukt het haar iedereen van zich te vervreemden.

 

17 maart 2014

 

MEER RECENSIES