Jij bent mijn vriend

***
recensie Jij bent mijn vriend

Hoe The New Kid in Town zijn plekje vindt

door Ries Jacobs

Na de succesvolle documentaire De kinderen van juf Kiet brengen documentairemakers Peter Lataster en Petra Lataster-Czisch opnieuw de klas van docente Kiet Engels in beeld. Ditmaal is de ster van de film de zesjarige Branche, die met zijn ouders vanuit Macedonië naar Nederland is verhuisd omdat zij hier een baan vonden.

Jij bent mijn vriend begint op de dag dat Branche voor het eerst naar school gaat. Hij zit in een klas in het Brabantse Hapert, speciaal voor migrantenkinderen die het Nederlands nog niet beheersen. De camera volgt de vorderingen van de jongen in dit klasje en in het reguliere basisonderwijs waar hij een half jaar later instroomt.

Jij bent mijn vriend

De jongen vindt aanvankelijk moeilijk zijn plekje in een klas vol kinderen die een andere taal spreken, maar na een tijdje vindt hij een vriend in zijn leeftijdsgenoot Ayham. Wanneer die plotseling van school gaat, begint de hele zoektocht naar een vriend opnieuw.

Sobere stijl
De kinderen van juf Kiet (2016) kreeg lovende kritieken vanwege de maatschappelijke relevantie, maar vooral vanwege de stijl. De makers schoten de beelden vanuit het gezichtspunt van een kind en voorzagen de film niet van een voice-over. Ook verschenen er geen deskundigen in beeld om de beelden te duiden. Deze niet vaak door documentairemakers gebruikte stijl werkte verfrissend omdat de kijkers nu de wereld door de ogen van de kinderen zagen en bovendien zelf conclusies konden trekken.

Ook in Jij bent mijn vriend hanteren de Latasters deze sobere stijl, maar hier werkt het minder. Omdat de camera nu maar één kind volgt, wordt de film snel eentonig. We zien Branche werkjes maken en spelen en nog meer werkjes maken en nog meer spelen. Het is teveel van hetzelfde om vijfenzeventig minuten film mee te vullen. Bovendien komen we op deze manier niets over Branche te weten. Heeft hij thuis vrienden? Wat is de achtergrond van zijn ouders?

Kenmerkend is de scène waarin Branche op de gang wordt gezet omdat hij een meisje pest. De kijker ziet de jongen minutenlang op een stoel zitten, waarbij de enige actie is dat de juf heel even met hem komt praten. Zonder voice-over of achtergrondmuziek duurt deze scène wel erg lang.

Jij bent mijn vriend

Jampotbril
De Latasters willen met de film laten zien dat iedereen behoefte heeft aan een vriend en dat het soms moeilijk is om vriendschap te sluiten. De film toon de kijker inderdaad een transformatie van een angstige jongen die niet naar school wil naar een vrolijke jongen die op het schoolplein speelt met zijn vriendjes. Overigens zien we dit proces bij bijna ieder kind dat voor het eerst naar school gaat.

De vraag is dan ook waarom de makers om dit in beeld te brengen juist Branche de hoofdrol in hun film hebben gegeven. Hadden ze deze niet beter aan een ander kind film kunnen geven, bijvoorbeeld een onzekere kleuter met een jampotbril en een overbeet? Het soort kind dat steeds buiten de groep dreigt te vallen. Dat had waarschijnlijk een interessantere film opgeleverd. Nu zien we Branche met zijn leuke koppie en goede sociale vaardigheden. Iedereen ziet vooraf al dat dit joch het, ondanks zijn taalachterstand, wel gaat redden in de wereld.

Het lijkt erop dat de Latasters nog wat materiaal overhadden van hun vorige project in het klasje in Hapert en dit, aangevuld met wat extra beelden, in een nieuwe film hebben gestopt. Zo bezien kun je Jij bent mijn vriend beschouwen als een spin-off van De kinderen van juf Kiet. Zoals zo vaak is ook in dit geval de spin-off minder geslaagd dan het origineel.

 

18 november 2018

 

ALLE RECENSIES