Tips voor IDFA 2014
door Bob van der Sterre
Helemaal in de documentairestemming én van plan om naar Amsterdam te gaan? Dan volgt de kluif van het doorspitten van het IDFA-programma met ruim driehonderd films. Je kunt altijd at random een keuze maken, maar Indebioscoop maakt het iets makkelijker. Achttien tips op de komende IDFA die passen bij een bepaalde stemming. Hier staat het hele programma.
Feel good
Meer feel good dan de Nieuw-Zeelandse film Hip hop-eration kan het nauwelijks worden. In deze film gaan bejaarden leren dansen op hiphopmuziek. Waarom? Omdat het leuk en gek is natuurlijk nietwaar, als oudjes van tachtig proberen Eminem na te doen. ‘Ik wilde altijd al dansend sterven.’ Gegarandeerd positieve film, behalve voor mensen die snel last hebben van plaatsvervangende schaamte. Waar en hoe laat?
Regisseur Alex de la Iglesia, bekend van El dia de la Bestia, maakt een documentaire over voetballer Lionel Messi? Dat moeten we zien. Interviews, fictie, non-fictie: alles swingt zoals de beroemde voetballer op het veld mannetjes passeert. Waar en hoe laat?
Niet zo luchtig maar wel flink op het gemoed inwerkend: Virunga. We zijn getuige van vier dappere personen die er alles aan doen om het Congolese natuurpark Virunga, en zijn gorilla’s, te beschermen tegen oliemultinationals en een burgeroorlog. Typisch voorbeeld van wat ze ‘motivational stories’ noemen. Waar en hoe laat?
Spannend
In The Green Prince zien we in een reconstructie hoe een Palestijn door de Israëlische geheime dienst in een spion werd veranderd. Het doel: infiltreren bij Al Qaida. Een moeilijk leven van schaamte en overleven volgt voor hem. ‘Ik besefte opeens dat er mensen stierven door dit leven van mij.’ Waar en hoe laat?
Hoe is het leven op acht kilometer hoogte op de berg Cho Oyu? Het stormt, sneeuwt, hagelt. Uit nota bene het laagst gelegen land ter wereld (dus ons land) komt het bergsportdrama Killer Slope. In de film volgen we Nederlandse bergsportfanaten die antwoord geven waarom je als mens met gezond verstand zoveel ontberingen opzoekt. Waar en hoe laat?
In 1990 wordt een man neergeschoten. Zijn vrouw, Pamela Smart, staat terecht voor de moord. Haar rechtszaak wordt live op televisie uitgezonden (als eerste rechtszaak ooit). In Captivated: the trials of Pamela Smart zien we een terugblik op deze mediahype van toen en een interview met Pamela Smart, in het heden. Waar en hoe laat?
Tranentrekkend
Charlotte, een Australische, wordt in Kenia verkracht door een groep mannen. Maar haar motto is I Will Not Be Silenced. Ze doet iets wat in Kenia erg ongewoon is: ze begint een rechtszaak tegen de verkrachters. Ook gaat ze voorlichting en zelfverdedigingslessen aan Keniaanse vrouwen geven. ‘Ik heb nog nooit zo hard voor iets geknokt in mijn leven.’ Waar en hoe laat?
The look of Silence is het vervolg op de veelgeroemde documentaire The Act of Killing. Wederom de regie van Oppenheimer, wederom de genocide in Indonesië als onderwerp. ‘Wat zou je hebben gedaan als ik toentertijd met dit verhaal naar je toe kwam?’ ‘Je hebt er geen idee van wat je zou zijn overkomen.’ Waar en hoe laat?
Bij Nathan – free as a bird kan men vermoedelijk de ogen ook niet drooghouden. Hoe zielig is het wel als je niet gelukkig kunt worden als vrouw, vervolgens ook niet als man, en dan maar besluit een einde aan je leven te maken? In dit geval met afscheid vooraf. Waar en hoe laat?
Auteurs
In India heb je een toelatingskans van 0,1 % om op een bepaalde medische school te komen. In Placebo zien we een portret van deze 0,1 % Indiase studenten. Ze zijn vaak in de war en soms gewelddadig. Geen standaard drama-aanpak maar een mysterieuze film. Waar en hoe laat?
Nick Broomfield heeft zo zijn eigen stijl van filmen. Hij zoekt taboerijke onderwerpen op, neemt zijn camera op de schouder en stelt iedereen bijdehante vragen. Een beetje zoals Frans Bromet dat deed bij de Vpro. Broomfield gaat in Tales of the Grim Sleeper naar South Central (Los Angeles) om uit te zoeken hoe een seriemoordenaar zo lang zijn gang kon gaan. Waar en hoe laat?
In Vast kijken we naar de close-up van een vacht. Is het een varken? Aha, nee dus, een paard. Zo gaat Vast de hele film door: geen commentaar, geen mening, geen journalistiek. Dit is natuur van La Pampa, prachtig esthetisch gefilmd. Waar en hoe laat?
Maatschappijkritisch
Het thema komt vaker langs in documentaires (Taste the waste bijvoorbeeld), maar in Just eat it, a food waste story is het onderwerp grondiger aangepakt. Veertig procent van het geproduceerde eten van het land belandt in de afvalbakken, voor de productie, dan wel na een bezoek aan de koelkast. Maar dat is nog best eetbaar. Waar en hoe laat?
Schaliegas, ook zo’n thema dat regelmatig langskomt in moderne documentaires. In Unearthed gaat Jolynn Minnaar naar aanleiding van boringen in de Karoo, Zuid-Afrika, op onderzoek uit. Is het nu goed zoals de overheid zegt of slecht zoals de demonstranten roepen. Ze wil argumenten horen van beide partijen. Maar haar project loopt snel uit de hand. De wereld van schaliegas is geheimzinniger dan je denkt. Waar en hoe laat?
Wie echt houdt van het menselijke verhaal achter de feiten, mag Citizenfour niet missen. Hierin beschrijft Laura Poitras hoe ze Edward Snowden ontmoette. Zij was degene die hem in contact bracht met journalist Glenn Greenwald. Wie wil niet weten hoe hij zijn vlucht van de Amerikaanse overheid regelde? Verwant aan het onderwerp is Killswitch. Diverse vrijheidsgoeroes leggen uit waarom de overheden niet krampachtig zouden moeten zijn als het om internet gaat. En ook kun je Silenced: the war on whistleblowers eigenlijk niet missen. In plaats van te luisteren naar deze klokkenluiders worden ze aangevallen met dure rechtszaken. Waar en hoe laat Citizenfour?
Muziek
Heaven Adores You oogt als een quasidocumentaire, eentje die bijna te gefantaseerd klinkt om waar te zijn. Maar het is waar: een jongen met gitaar en fijngevoelige stem wordt beroemd, leidt het leven van een rockster, en amper 34 jaar oud wordt hij dood aangetroffen op een mansion in Los Angeles. Het verhaal van Elliott Smith, de muzikant die beroemd werd met zijn muziek voor de film Good Will Hunting. Waar en hoe laat?
Fela Kuti mag in het westen niet al te bekend zijn, maar in Afrika is hij niet minder dan een levende legende, misschien wel de beroemdste en meest vernieuwende muzikant die het continent heeft gekend. In Finding Fela zien we alle kanten van zijn karakter, en krijgt hij respect van de allergrootste popartiesten. Waar en hoe laat?
Nas (Nas: Time is Illmatic), de man van het klassieke hiphopalbum Illmatic uit 1994, bezoekt opnieuw de wijk waar hij vandaan kwam, Queensbridge. Ooit een enorm misdadige wijk in New York. Hij was toen 21, nu 41, en blikt terug op zijn jeugd. Waar en hoe laat?
17 november 2014