Top 5 films + Miskleun van 2015

Negen recensenten van Indebioscoop bespreken hun vijf favoriete films die dit jaar in Nederland in première gingen. Traditioneel kiest iedereen ook de Miskleun van het Jaar én een film die zij helaas misten in de bioscoop. Tot en met Oudejaarsdag lees je hier elke dag een persoonlijke terugblik op het filmjaar 2015.

 DEEL 4: Bob van der Sterre

Dit lijkt het jaar te zijn geweest van films met merkwaardig specifieke, historische onderwerpen. Een film over de nadagen van de oorlog in Joegoslavië, twintig jaar na dato (A Perfect Day). Een oorlog tussen New Yorkse verhuisbedrijven in 1981 (A Most Violent Year). De man die heen en weer liep op een koord tussen de Twin Towers in 1974 (The Walk). Een groepje bergbeklimmers dat in de jaren negentig de Mount Everest ging beklimmen tijdens een storm (Everest ). En tot slot een schaker die zijn finest hour beleefde in 1972 (Pawn Sacrifice). En natuurlijk de bekende berg actiefilms, superheldenfilms, romcoms en animaties. Maar om het leven van 2015 ergens terug te vinden, moet je denk ik documentaires aan zetten. Gelukkig hadden we dit jaar ook wel wat zeldzame, gekke, rare, originele producties. Deze vijf haalden de top, met eervolle vermeldingen voor The Lobster  en Lost River.

 

5. – O APÓSTOLO

Eigenlijk een beetje een valsspeler, want al af in 2012, maar pas uitgebracht in 2015. De logica hierachter? Moeilijk te zeggen. Maar het is een prachtige stop-motionfilm over Galiciaanse folklore (Santa Compaña) en religie. Gotisch, griezelig en sfeervol. De gezichten van de karakters zijn schitterend uit klei gehakt. Bovendien doet filmlegende Paul Naschy ook een stem (de aartsbisschop), hoewel hij al in 2009 is overleden, en dat zegt wel iets over hoe lang er aan deze film is gewerkt.

4. – INHERENT VICE

Er gebeurt te veel om op te noemen, maar het is vermakelijk en totaal onvoorspelbaar, heeft prima evenwicht tussen humor en ontroering, clichés krijgen geen vat op het verhaal en je ziet Joaquin Phoenix perfect zijn weg wetend tussen het serieuze en komische. Hij duurt lang maar het is de moeite waard.

3. – A PIGEON SAT ON A BRANCH REFLECTING ON EXISTENCE

Roy Anderssons eerste speelfilm dateert uit 1969, zijn laatste is bovengenoemde uit afgelopen jaar. Nooit dus te oud om meesterwerkjes te maken. Net als in zijn voorgaande films zie je korte, surrealistische verhaaltjes samengesmolten in een lange film, met vaste cameraperspectieven, kurkdroge humor en veel aandacht voor taal en ritme. Jiskefet meets Van Warmerdam, zoiets? Geen close-up, geen montagecut. Acteurs zijn onderdeel van cinematografische schilderijtjes. De man die gestorven is voor de kantine is mijn favoriet. ‘Wat moet ik nu met de maaltijd? Er is al voor betaald.’

2. – BIRDMAN or (The Unexpected Virtue of Ignorance)

Satire, speelfilm, fantasie, theater: het loopt virtuoos in elkaar over in deze film. Het gebeurt maar zelden dat ik een echt oorspronkelijke film zie, die net zo gedurfd is als geestig. Dit was er een.

1. – RÉALITÉ

Quentin Dupieux’ (alias Mr. Oizo voor de danceliefhebbers) films zijn zo vreemd dat je je er ongemakkelijk door gaat voelen. Neem Rubber  of Wrong. Maar ik hou van dit soort scripts met hun eigen logica. Réalité  is alsof je Inception  kruist met Mulholland Drive  en het script ervoor laat schrijven door surrealist Raymond Queneau. Een satire op de filmindustrie (‘een satire in  een satire’ schreef iemand treffend). De kritiek gaat over de ongelooflijke wendingen die de filmindustrie misbruikt om de leegte van de inhoud te verhullen. Gewaagd, gedurfd, interessant; het soort filmervaring waar je van op je achterhoofd gaat krabben. Menigeen zal de film frustrerend vinden en niet  snappen, maar over het snappen van films gaat de film nou eenmaal.

Miskleun van 2015:

HOMIES

Waar hebben we het toch aan verdiend, deze ‘vaderlandse’ cinema die het al decennia presteert om niets  met enig talent van doen te hebben? Ze jatten alles bij elkaar op een slechte manier, streven naar 0,0 % originaliteit, en willen wanhopig graag ‘trendy’ en ‘edgy’ zijn maar lopen ondertussen jaren achter. Onder het hart, Popoz, Fashion Chicks, Ja, ik wil!, Homies, Boy 7, SpangaS in actie. De ergste is denk ik Homies, een genadeloze rip-off van Amerikaanse misdaadfilms die zelf al gedateerd waren toen ze in 1995 aan de lopende band verschenen. En alles nog steeds met een soort Nederlands dat niemand echt  spreekt. ‘Ik kan je hulp goed gebruiken om te barricaderen, kom mee!’ Heinrich Heine zei al dat in Holland alles vijftig jaar later gebeurde dan in de rest van de wereld.

Gemist in de bios in 2015:

ME AND EARL AND THE DYING GIRL

Zoveel waardeloze films die in release gaan, en dan niet Me and Earl and the Dying Girl. Daar snap ik nou weinig van. Dit is nou wel een film waar een breed publiek op af had kunnen komen. Grappig, ontroerend, goed geacteerd, volop leuke details, originele vondsten. Een prima film om een loze avond aan te besteden.

26 december 2015

 

 

Alle terugblikken op 2015 (klik op de naam):
Suzan Groothuis
Alfred Bos
Ashar Medina
Bob van der Sterre
George Vermij
Wouter Spillebeen
Nanda Aris
Ralph Evers
Cor Oliemeulen