Top 5 films + Miskleun van 2015

Negen recensenten van Indebioscoop bespreken hun vijf favoriete films die dit jaar in Nederland in première gingen. Traditioneel kiest iedereen ook de Miskleun van het Jaar én een film die zij helaas misten in de bioscoop. Tot en met Oudejaarsdag lees je hier elke dag een persoonlijke terugblik op het filmjaar 2015.

 DEEL 1: Suzan Groothuis

Met het einde van het jaar in zicht is het tijd om de balans op te maken: de top 5 beste films van 2015! Moeilijk, want het was een indrukwekkend filmjaar. Iñárritu overrompelde met het adembenemende Birdman, Amy toonde een intiem en pijnlijk inkijkje in het leven van het veels te jong overleden Britse zangtalent en Sorrentino is terug met het visueel prachtige Youth, waarin jeugd en ouderdom versmelten in een creatieve wereld van kunst, muziek en film.

Met de vele filmfestivals die ik dit jaar afgegaan ben, waren er ook onverwachte pareltjes. Het Internationaal Filmfestival Rotterdam opende voor mij met Réalité, een knotsgekke, briljante film van de Franse filmmaker en muzikant Quentin Dupieux (ofwel Mr. Oizo, van het nummer ‘Flat Beat’ met dat gekke gele poppetje dat lekker uit zijn dak gaat op de beats!).

 

5. – SON OF SAUL

Ofwel: welkom in de hel van Auschwitz. Over deze film kan ik kort zijn: ik wist na het zien ervan niet wat ik erover kon zeggen. Overmeesterd door een gevoel van ontreddering en chaos. Son Of Saul,  waarin het draait om een lid van het Sonderkommando die in een dode zijn zoontje meent te herkennen en hem een gepaste begrafenis wil geven, is een verstikkende tocht in een vernietigingskamp. Een film waarin niets expliciet getoond wordt (achtergronden zijn vaag in beeld gebracht), maar de beelden genoeg zeggen. Als een opgejaagd dier, ontheven van alle menselijkheid, poogt Saul nog gerechtigheid te vinden voor een kind dat het zijne misschien niet eens is. Een slopende kijkervaring, maar een must: de ondraaglijkheid van de Tweede Wereldoorlog is nog nooit zo dichtbij geweest.

4. – MAD MAX: FURY ROAD 

Een blockbuster mag in dit rijtje niet ontbreken en wat voor één: Mad Max: Fury Road, een film die bijna uit zijn voegen barst van de testosteron. George Miller is terug en laat zien het vak nog niet verleerd te hebben: een waardiger vervolg had hij na zijn Mad Max –films niet kunnen maken.

Als er één film is waarin je geladen, vol energie en power de zaal uitloopt dan is het George Millers Mad Max: Fury Road. Energiek, opzwepend, duister, bizar en verknipt: dat is zijn apocalyptische wereld waarin gangs, auto’s en benzine de dienst uitmaken. Mad Max komt samen met de rebelse Imperator Furiosa in opstand tegen tiran Immortal Joe (die ook in het eerste deel de bad guy speelde!) en van meet af aan zit je in de actie. De actiescènes zitten briljant in elkaar: snel, vloeiend, met strakke montage. Fury Road  is een ervaring waarbij alle strijdkrachten die je in je hebt naar boven komen. Knap staaltje cinematografie, met helden waar je u tegen zegt. Het is lang geleden na Ripley dat er weer zo’n stoere vrouwelijke held (een onverbeterlijke Charlize Theron) op het filmdoek vereeuwigd is.

3. – ALLÉLUIA

Het Imagine Filmfestival in Amsterdam bood ook wat verrassingen. Bijvoorbeeld het hysterische, beklemmende Alléluia  van Fabrice Du Welz waarin absurdisme en extreme gruwelijkheid samensmelten. En It Follows, met recht de beste horror van dit jaar en misschien zelfs wel van de laatste jaren.

Alléluia  laat zich inspireren door het Amerikaanse moordende koppel Raymond Fernandez en Martha Beck. Cultfilm The Honeymoon Killers  (1969) verbeeldde eerder de daden van het verknipte koppel. Regisseur Fabrice Du Welz kennen we van Calvaire  en Vinyan, films die zich kenmerken door een duistere sfeer, absurdisme en extreem geweld. In Alléluia  is dat niet anders: de film balanceert op het randje van geloofwaardigheid en over de top, maar springt nergens uit de bocht. Laurent Lucas, vaste acteur van Du Welz, en Lola Dueñas (Volver, Yo, También ) zijn goed op elkaar ingespeeld als gestoord koppel, waarbij beiden steeds meer de realiteit uit het oog verliezen. Daarbij weet Du Welz te verrassen met gitzwarte humor,  bizarre wendingen en de nodige bloederige momenten.

2. – IT FOLLOWS

It Follows  is een tienerhorror die doet denken aan het vroege werk van John Carpenter en het eerste deel van A Nightmare on Elmstreet. In David Robert Mitchells film is het gevaar een onbestemd wezen dat verschillende vormen kan aannemen. Het kan zomaar je beste vriendin of je moeder zijn. Maar er zijn twee herkenningspunten: het loopt altijd recht op je af en niemand anders dan jij kan het zien. Mitchell geeft een eigen draai aan het tienerhorrorgenre door creatief om te springen met tienerseks, een onbestemd tijdsbeeld en diep gegronde angst. Met zijn nare, creepy sfeer en de weidse shots die op subtiele wijze mogelijk dreigend gevaar in de verte tonen ben je als kijker constant op je hoede. Ook na het zien van deze film ben je geneigd over je schouder te kijken of je niet gevolgd wordt.

1. – RÉALITÉ

Réalité  is niet voor één gat te vangen. We volgen verschillende personages, zoals het meisje Reality dat (het liefst slapend) gefilmd wordt door een cameraploeg. Dan is er Denis, presentator van een kookprogramma, die steevast rondloopt in een muizenpak dat hem onverklaarbare jeuk geeft. En cameraman Jason, die een briljant idee heeft voor een horrorfilmscript. Wanneer Reality in de ingewanden van een everzwijn een videoband vindt, verweven deze levens zich langzaamaan met elkaar. Quentin Dupieux doet dat op geniale wijze: zijn Réalité  verwordt tot een surreëel, absurd geheel waarin dromen, realiteit, verlangens en tijd door elkaar heen lopen. Hij slaagt er in om het onlogische logisch te maken en levert bovendien een van de grappigste films van de laatste jaren af.

Miskleun van 2015:

THE TAKING OF DEBORAH LOGAN

En de miskleun van het jaar? Die gaat naar The Taking of Deborah Logan, de zoveelste horror die inhaakt op bezetenheid door de duivel. De film poogt origineel te zijn door dementie als uitgangspunt te nemen. Het draait om Deborah Logan, een vrouw in een beginnend stadium van Alzheimer. Een kans voor een groepje studenten om haar fysieke en mentale degradatie op beeld vast te leggen. Maar dan blijkt er iets anders aan de hand… In found footage-stijl loodst de filmmaker de kijker door een voorspelbare reeks gebeurtenissen inclusief vergezocht plot, waarbij hij er maar niet in slaagt om spanning of angst in te boezemen. Wanneer je Deborah voor de zoveelste keer stilletjes, met haar rug naar de kijker toe, in haar nachtpon in het donker ziet staan hoop je alleen maar dat de film heel snel afgelopen is.

Gemist in de bios in 2015:

TURBO KID

Op het Imagine Filmfestival draaiden veel films die de bioscoop niet gehaald hebben. Turbo Kid  (van regisseurs François Simard, Anouk Whissell en Yoann-Karl Whissell) is een gemiste kans: wat een film! Met een hoog eighties-actie gehalte (denk aan Mad Max met een junior op een BMX in de hoofdrol!), waarin een apocalyptische wereld gered moet worden van een wreedaard (eindelijk weer een rol van Michael Ironside, die we nog kennen uit Scanners ). Verwacht lekker over de top acteerwerk, veel gruwelijke bloedfonteinen en fantastische one-liners.

23 december 2015

 

 

Alle terugblikken op 2015 (klik op de naam):
Suzan Groothuis
Alfred Bos
Ashar Medina
Bob van der Sterre
George Vermij
Wouter Spillebeen
Nanda Aris
Ralph Evers
Cor Oliemeulen