Eerste Vlaamse Film Festival: een hartelijke uitnodiging
door Ralph Evers
De eerste editie van het Vlaamse Film Festival kan in ieder geval qua sfeer en gevarieerd filmaanbod een succes genoemd worden. Op filmgebied is er voor ieder wat wils: drama’s, thrillers, tragikomedies en arthouse. De vele Q & A’s versterken die ongedwongen sfeer en bevestigen de aaibaarheid van de Belgen, met hun koddige taaltje.
Na het verdwijnen van het Latin American Film Festival kwam er ruimte voor een nieuw filmfestival in het Louis Hartlooper Complex in Utrecht. Men heeft gekozen voor een Vlaamse editie. Geen verkeerde keus gezien het feit dat de Belgen niet bepaald stilzitten waar het om films gaat. Daarbij weten ze elk jaar meerdere producties van een hoogstaand niveau te presenteren. Aan creativiteit en eigenzinnigheid lijkt ook geen gebrek. Waar we voor eigenzinnigheid in Nederland vooral bij Alex van Warmerdam aankloppen, daar kent men in België heel wat meer namen. Deze eerste editie kent met Violet en Drift twee volstrekt eigen eigenzinnige producties.
Charmant
Als er een film is waar het woord charmant op van toepassing is, dan is dat wel de no-budget film De Maagd van Gent. Met slechts een paar duizend euro en de goede wil van voornamelijk amateurs weet deze film een heerlijk onderhoudend tragikomisch verhaal te vertellen. Als de volkstuintjes, die voor vele Gentenaars een bron van plezier en groenten is, op het spel komt te staan door de komst van een grote Franse supermarkt, komen de stadsgenoten in opstand. Als eenheid strijden zij tegen de corruptie en het grote geld. Ondertussen zijn er tal van kleine persoonlijke verhalen, zodat een alledaags portret van de Gentenaar geschetst wordt. De film zou vooralsnog alleen in Gent uitkomen, maar beleeft zijn ‘wereldpremière’ in Utrecht.
Een andere film die met weinig middelen tot stand is gebracht is Violet, de openingsfilm. Een verstild portret van een BMX-crosser Jesse, wiens vriend Jonas wordt vermoord. De film weet op eigenzinnige wijze de nasleep te verbeelden en blinkt uit in haar camerawerk. Cameraman Nikolas Karakatsanis werkte ook mee aan Rundskop, ook te zien op dit festival. Violet kenmerkt zich met een durf tot experimenteren, waarbij er soms veel gevraagd wordt van de kijker en de verveling hier en daar vrij spel krijgt. Een gedurfde keus om als openingsfilm te tonen. Niet in de laatste plaats door de opzwepende muziekkeuze.
Experimenteerdrift
Een andere film in de categorie ‘experimenteel’ is het prachtige Drift. Met een sublieme beeldtaal, die in elk shot meer zegt dan woorden ooit bereiken kunnen. Een vervreemdend en tegelijk aangrijpende performance van rouw. De man, gespeeld door de performancekunstenaar Dirk Hendrickx, verliest zijn vrouw en verliest zich gaandeweg in het woeste, rauwe landschap van de Karpaten. Ondersteund door een effectieve soundtrack weet regisseur Benny Vandendriessche met weinig narratief zijn debuut van een flinke dosis eigenzinnigheid te voorzien.
Rauw komt vaker terug in de films op dit festival. Zo schuwt De Behandeling pijnlijke en provocerende details rondom kindermoord niet. Zijn film is gebaseerd op de Britse thriller The Treatment en volgt de handel en wandel van de rijzende ster binnen een politiekorps, Nick Cafmeyer. De film is grimmig en stilistisch geschoten, doch het verhaal kent iets te weinig verrassingen om te overtuigen.
Overtuigend is Het Vonnis daarentegen zeer zeker. Een formulefilm met de Belgische rechtspraak als achtergrond. Wanneer Luc zijn vrouw door moord en zijn kind door een verkeersongeluk op een noodlottige avond kwijtraakt en de moordenaar vervolgens vrijgelaten wordt door een procedurefout, slaan de stoppen door. Hij besluit het recht in eigen hand te nemen, waarmee de kijker geconfronteerd wordt met de morele dilemma’s. Te meer omdat de hele rechtsgang nauwkeurig in beeld gebracht wordt. Daar België in tegenstelling tot Nederland, juryrechtspraak kent, en het tempo van de film zodanig is dat je als kijker wordt uitgenodigd mee te denken over deze casus, weet de film je er goed bij te betrekken. Niet in de laatste plaats door het uitmuntende acteerwerk.
Variatie
Naast al deze zware kost is er gelukkig nog luchtiger werk, zoals Aanrijding in Moscou, waarin de Belgen laten zien, evenals met De Maagd van Gent en Hasta la Vista goed thuis te zijn in de tragikomedie. In Offline en Rundskop wordt menselijk leed op een serieuzere toon aangesneden.
De diversiteit van het eerste Vlaamse Film Festival geeft aan hoe gevarieerd en hoogstaand de cinema van onze zuiderburen is. Iets om ook wel jaloers op te mogen zijn. Laat het een stimulans zijn voor onze eigen cinema. Zodat wij niet een regelrechte remake van Loft hoeven te maken, maar zij onder de indruk van ons raken. Een flinke uitdaging. Tot die tijd blijven we genieten van al het moois uit Vlaanderen. Laat de volgende editie maar komen!
12 mei 2014