IFFR 2025 – Deel 8:
Tragische figuren
door Bob van der Sterre
Wat is IFFR zonder tragische figuren? Ook bij deze IFFR zijn er aardig wat te vinden. Karakters die door situaties in moeilijkheden komen en er dan met wijsheid (of niet) uitkomen.
Rock ‘n’ Roll Ringo – Klappen uitdelen op Duitse kermissen
Ringo is weer eens ontslagen. Als hij bij een kermis een kans krijgt als bokser, hapt hij toe. Aanvankelijk gaat het best goed. Daarna vervalt hij in oude kwalen (drinken) en gebeuren er nare dingen. Net op de dag dat zijn dochter langskomt.
Eerst maar de leuke dingen in deze film van regisseur Dominik Galizia. Zoals de setting: Duitse kermissen. De sfeer is goed neergezet met lompe housemuziek en gasten met matjes in trainingsjasjes. De mensen om de kermis heen, van een soms opgefokte clown/goochelaar tot een lokale kermisdominee. Daarnaast speelt Martin Rohde best heel aardig zijn karakter Ringo, wat toch geen makkelijk type is. En dan zijn de bijrollen levendig ingevuld.
Wat het lastige is van deze film is dat er niet zoveel nieuws onder de zon is. Er zijn al veel van deze mensen-die-langzaam-de-misdaad-inrollen-films. De opbouw is ook een stuk beter dan het afrondende, tweede deel, wanneer alles opeens snel en chaotisch verloopt. Dat Ringo ineens door iedereen gezocht wordt, de tas houdt, zijn droom (een boot) najaagt, etc. Geen verrassende scriptwendingen. Bij dat alles blijft Ringo ook wel een vlak karakter.
Traffic – Schilderijen stelen en niet verkopen
Een Roemeens stel woont en werkt in Vlaanderen. Als een van hen, Nati, wordt misbruikt in een seksclub (waar ze bijkluste als serveerster) wil ze zich wreken op iemand die ze herkent, een curator van een museum. De wraak gebeurt niet direct maar indirect: de mannen van het groepje vrienden krijgen spontaan het idee om kunstwerken van dat museum te stelen.
Veel mensen herinneren de inbraak in de Kunsthal in 2012 nog wel. Voor wie het niet meer scherp heeft: de daders werden in Roemenië gearresteerd maar de werken zijn vermoedelijk voor eeuwig kwijt. Op NPO Start kun je een reconstructie bekijken. Deze film is geen reconstructie, meer een fictieve hervertelling die er losjes op is gebaseerd. We kruipen we in de huiden van deze mannen en vrouwen en ervaren hoe arbeidsmigranten als tweederangsburgers worden behandeld. Het heeft daarmee iets weg van Lilja 4-ever, het arthousedrama van Lukas Moodysson.
De film van Teodora Ana Mihai richt zich het meest op Nati. Echt goed komt haar karakter niet uit de verf – het speelt in feite een bijrol in dit verhaal. Het is sowieso allemaal wat aan de zwart-witte kant (er zijn praktisch geen niet-hufters) maar de verteltoon van de film (geschreven door Cristian Mungiu, regisseur van 4 luni, 3 saptamâni si 2 zile) maakt veel goed. De film heeft goed tempo, acteerwerk en afwisseling van scènes.
Goed gedaan maar erg somber. Misschien dat een satirische en komische aanpak beter gewerkt had om het hufterige gedrag tegen arbeidsmigranten te bespotten. Zelfs de diefstal had al iets komisch (‘Je staat bij de verkeerde brug, je moet naar de Westzeedijkbrug’) en anders het vervolgens vrij kansloos aan de man proberen te brengen.
Memoir of a Snail – Aandoenlijk lot van een tweeling
Grace (introvert) en Gilbert (lefgozer) zijn onafscheidelijke tweelingen in Australië. Als hun ouders overlijden, komen ze terecht in pleeggezinnen. De een aan de oostkant van Australië (Canberra, bij twee ouders die nudistencruises bezoeken) en de ander aan de westkant (bij zeer religieuze boeren). De scheiding wekt veel verdriet in de hand en dat heeft impact op hun levens. Grace werkt bij een bibliotheek, Gilbert moet appels aan de lopende band stickeren.
Als je de plaatjes bij de film bekijkt, denk je: dat kan niet veel zijn. Toch is deze film van Adam Elliot (bekend van Mary and Max) een van de meest vermakelijke tragikomedies die ik in tijden heb gezien. Je wordt heen en weer geworpen tussen trieste verhalen (Grace die een ‘feeder’ als partner krijgt, haar huis volstopt met slakken, Gilbert die onder de terreur van een vrij gestoorde pleegmoeder leeft) en komische momenten (met name de vader die goochelaar was in Parijs of het verhaal van Pinky).
De film scoort punten met geslaagde persoonlijkheden in hoofd- en bijrollen (zoals Pinky), warme momenten en een paar serieuze psychologische kwesties die subtiel in het verhaal zijn verweven. Een minpunt is dat de film veel tijd nodig heeft om op gang te komen. En dat – voor de mensen die ervan houden – er geen dubbele lading is. Ik vind het altijd erg bijzonder dat iets als claymotion zulke gevoelens kan ontwikkelen.
The Radiant Screen – Leven in een afgesloten stad
Wat is dat voor stad midden in Siberië? Zheleznogorsk, of te wel de stad Ж, is niet zichtbaar op Google Maps en afgeschermd door flink wat prikkeldraad. Een afgesloten minimaatschappij die in de jaren vijftig voor de winning van uranium werd gebouwd, vandaar de bijnaam ‘The Radiant City’.
Het valt nog het beste te vergelijken met steden in films: ‘Alles is vreemd, zoals The Zone in Stalker’. ‘Het lijkt op Derry in Stephen King’s It.’ En niet genoemd, maar misschien ook een aardige vergelijking: The Truman Show.
Ine Lamers probeert de bizarre sfeer van de afgesloten Russische stad weer te geven. We krijgen de geschiedenis te zien van de bouw van deze stad, die begon als een socialistisch Utopia. Het stond niet op kaarten en bestond officieel niet. Hier en daar zien we wat verboden foto’s en video’s.
Maar hoe is het leven daar? Behoorlijk tragisch, vertellen ex-bewoners. ‘Als je hier opgroeit, denk je niet dat er nog een wereld buiten is. Het bevindt zich onder een koepel en je bent beschermd van de stad van andere dingen.’ Het is nog steeds zo afgesloten als vroeger. Veel bewoners blijken de suggestie van een afgeschermd leven prettiger te vinden dan het ‘gevaarlijke leven’ in een normale stad. Hoewel er meer radioactiviteit is dan gemiddeld.
Met deze film eindigt onze verslaggeving van deze 54ste IFFR in Rotterdam. Al deze artikelen zijn gratis. Iets terugdoen zou aardig zijn: meld je aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de betere online artikelen over cinema.
9 februari 2025
IFFR 2025 – Deel 1: Humor, of het ontbreken daarvan
IFFR 2025 – Deel 2: Kunstmatige intelligentie in opmars
IFFR 2025 – Deel 3: Videofanaten
IFFR 2025 – Deel 4: Zuidoost-Aziatische luchtigheid
IFFR 2025 – Deel 5: Baden in het zonlicht
IFFR 2025 – Deel 6: Films die de grenzen opzoeken
IFFR 2025 – Deel 7: Drie keer fictie versus werkelijkheid