LIFF 2022 – Deel 2: FANTASIE
Kijken naar de wereld
door Cor Oliemeulen
Fantasie is soms nodig om de wereld beter te kunnen begrijpen. Dat lukt de ene filmmaker beter dan de andere. Vier fantasiefilms tegen alledaagse beslommeringen.
Three Thousand Years of Longing – Tussen kunst en kitsch
Het moderne Aladdin-sprookje Three Thousand Years of Longing is het resultaat van een hernieuwde samenwerking van de regisseur, producer, cinematograaf, editor, productieontwerper en filmcomponist (Nederlander Tom Holkenborg aka Junkie XL) van Mad Max: Fury Road. Terwijl de Australische filmmaker George Miller werkt aan een nieuwe Mad Max moet de liefhebber het voorlopig doen met een ander visueel spektakel. Het beoogde romantische fantasieverhaal met Tilda Swinton als nerdy wetenschapper Alithea en Idris Elba als een uit de kluiten gewassen Djinn is bij vlagen overweldigend, maar schiet alle kanten op.
‘Wat doet iemand die 2,5 duizend jaar in een fles zit, behalve slapen?’, vraagt Alithea aan de geest. ‘Een Djinn slaapt niet’, antwoordt de geest droog. Soms is het genieten van de ironische ondertoon en het puike acteerwerk van Swinton, maar van werkelijke chemie met Elba is geen sprake. De film bestaat uit twee componenten: 1) de bij vlagen briljant in beeld gebrachte reis van de geest in een fles die begint op de bodem van de Rode Zee tot een paleis in Constantinopel; 2) de dialogen tussen de geest en de wetenschapper die drie wensen mag doen (behalve de ellende in de wereld oplossen, want dat ligt niet in zijn macht), maar niet weet of ze wel iets wil wensen. Hun karakterontwikkelingen verzanden in goede bedoelingen.
Hoe oogverblindend sommige scènes ook mogen zijn (er zijn tientallen beelden die je als schilderij aan de muur kunt hangen), ze kunnen de overbodigheid van sommige andere scènes niet verbloemen. Voeg daaraan toe de wat onbevredigende finale en je weet dat Three Thousand Years of Longing in de herinnering blijft als niet meer dan een aangenaam gevalletje van ‘tussen kunst en kitsch’.
Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).
Three Thousand Years of Longing is vanaf 17 november te zien in de landelijke bioscopen.
Marcel the Shell with Shoes – Schelp met visie
Marcel is een schelp met de persoonlijkheid van een mens. Vriendelijk, relativerend, soms spottend en trots, maar met een uitstraling om van te smelten. Marcel is op zoek naar zijn familie en verschijnt op de nationale tv. De host kondigt hem als volgt aan: “In het enige interview dat hij heeft gegeven sinds hij een internetfenomeen is geworden, deelt Marcel de Schelp zijn unieke perspectief op wat wij als vanzelfsprekend beschouwen. Hij voegt nieuwe betekenissen toe aan de simpelste ideeën. Marcel, een schelp van 2,5 cm groot, herinnert ons aan de echte waarde van gemeenschap, de baanbrekende kracht van vriendschap.”
Het echtpaar Dean Fleisher-Camp en Jenny Slate bedacht Marcel. Ze maakten drie hele korte films over Marcel the Shell with Shoes en er verscheen een prentenboek. Een heuse speelfilm is het logische, en bijzonder geslaagde vervolg. Dean doet de regie en speelt de huurder van de Airbnb-woning die Marcel ontdekt en introduceert aan de wereld; Jenny voorziet Marcel van een fantastisch stemmetje, waarin tegelijkertijd jeugdigheid als een volwassen kijk op het leven doorklinken. Marcel is een hoofd (met een digitaal bewegend mondje) op een paar schattige voeten en draagt aan de ene kant zijn schelp en aan de andere kant een oog. Hij communiceert als een mens, gelukkig nog onschuldig, omdat hij de ongemakkelijkheden en gevaren van de buitenwereld nog niet kent. Marcel is bovendien inventief in het zich eigen maken van praktisch menselijk handelen. Hij kan niet alleen lezen en een mobieltje bedienen, maar ook een langspeelplaat opzetten en appels uit een boom schudden. Na het overlijden van zijn lieve oma Connie (Isabella Rossellini) verlangt Marcel meer dan ooit naar zijn andere, verdwenen familieleden.
De grappige en wijze teksten passen mooi bij de beelden. Door de korte momenten van stopmotion en de gedetailleerde close-ups van Marcels microkosmos komt de verwonderde toeschouwer langzaam dichtbij het wezen van het schelpschepseltje. Marcels nieuwsgierigheid is aandoenlijk.
Het leven van de schelp Marcel wordt in relatieve rust verteld (misschien te rustig voor menig kind) met oprechte woorden, toch wel modern belicht vanuit verschillende beeldperspectieven: Dean maakt een videoportret van Marcel, een scherm met internetpagina’s, autocamera’s, een tv-reportage en door de lens van een meisje dat zichzelf filmt terwijl ze dolenthousiast naar Marcels huis rent. Zonder twijfel is Marcel the Shell with Shoes een van de origineelste films van het jaar. Hopelijk is hij snel na het Leidse filmfestival LIFF ook in het bioscoopcircuit te bewonderen.
Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).
Mona Lisa and the Blood Moon – Cool en creepy
Wat zou het toch fijn en handig zijn om zo nu en dan iemand iets te laten doen tegen zijn eigen wil. Dat ervaart stripper Bonnie (Kate Hudson) die bij toeval in aanraking komt met Mona Lisa Lee (Jeon Jong-seo). Laatstgenoemde is tijdens volle maan na maar liefst twaalf jaar op miraculeuze wijze ontsnapt uit een psychiatrische inrichting. Het uitblijven van het antwoord op de vraag waarom zij als tienjarig Koreaans meisje daar destijds terechtkwam, is een jammerlijk gemis van Mona Lisa and the Blood Moon. Voor de rest is de film een cool avonturenverhaal met bovennatuurlijke trekjes.
Mona Lisa heeft namelijk een gave: als ze zich concentreert, kan ze mensen ‘besturen’. Zo is ze ontsnapt door een cipier zichzelf met een schaar te laten toetakelen. Ze belandt in New Orleans waar een politieagent te dichtbij komt en zichzelf in een voet schiet. Grappig is dat ze ervoor zorgt dat de bully die Bonnie’s zoontje Charlie pest plotseling eieren op zijn eigen hoofd stukslaat. Aangezien Mona Lisa door haar jarenlange opsluiting wereldvreemd is, weet Bonnie haar voor het karretje te spannen door hijgerige jongemannen na een stripnummer al hun geld af te troggelen. Ook mensen bij pinautomaten worden de klos. Bonnie’s misbruik van Mona Lisa’s goedheid en naïviteit leidt onherroepelijk tot consequenties.
Mona Lisa and the Blood Moon ademt de sfeer en thematiek van A Girl Walks Home Alone at Night, de vorige en tevens eerste speelfilm van Ana Lily Amirpour, die zich tussendoor voornamelijk met tv-producties bezighield. Het decor is de zelfkant van de stad gehuld in schaduw en neon waarin een jonge vrouwelijke buitenstaander afrekent met het kwaad dat haar bedreigt, hunkert naar vriendschap en de autoriteiten probeert te ontlopen.
Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).
Mona Lisa and the Blood Moon is al aangekocht door een Nederlandse distributeur, maar het is nog niet bekend wanneer de film in de bioscopen verschijnt.
Palm Springs – Iedereen is alleen (vooral de kijker)
Het is altijd prettig voor filmmakers als hun onafhankelijke producties op diverse filmfestivals prijzen winnen, maar soms vraag je je af wat de criteria zijn om jurylid te mogen worden. Laten we stellen dat Palm Springs van speelfilmdebutant Max Barbakow een voorbeeld is van een film die je geinig vindt óf juist niet. Als je van romcoms houdt, is de kans reëel dat je dit fantasiemysterie genietbaar vindt, en aangezien het plot gaat over een koppel dat keer op keer dezelfde dag opnieuw beleeft… oneindig genietbaar. Voor anderen is Palm Springs onmetelijk zielloos en een toonbeeld van fantasieloze fantasie.
Inderdaad, de film gaat over een koppel dat zich in een tijdlus bevindt. Net als in bijvoorbeeld de klassieker Groundhog Day krijgt de mannelijke hoofdpersoon, in dit geval de onaangepaste Nyles (Andy Samberg), steeds weer de kans om Sarah (Cristin Milioti) het hof te maken. Het gegeven dat diezelfde dag een trouwdag is, leidt uiteraard tot veel drank, overspel en foute grappen. Elke dag opnieuw. En als er geen piemels op elkaars ruggen worden getekend, kun je altijd nog proberen elkaar een existentialistische vraag te stellen, zoals: ‘Is het leven in een tijdlus niet even zinloos als het echte leven?’
Laten we concluderen dat je in de stemming moet zijn voor een film als Palm Springs. Dan kun je in ieder geval zo nu en dan lachen om de mallotigheid van de hoofdpersonages en de knulligheid van het plot. Zelfs Oscarwinnaar J.K. Simmons (Whiplash) kan weinig inventiefs met het armoedige script.
5 november 2022
LIFF 2022 – Deel 1: Drama
LIFF 2022 – Deel 3: American Indies