LIFF 2023 – Deel 4: Franse apocalyps

LIFF 2023 – Deel 4:
Franse apocalyps

door Tim Bouwhuis

Van het zevental Franse films op LIFF 2023 zijn er twee die thematisch opvallend nauw op elkaar aansluiten. In zowel Le Règne Animal als Acide lijkt het einde van de wereld zoals de hoofdrolspelers die nu nog kennen nabij. Waar de wanorde in het universum van cultregisseur Quentin Dupieux (ook op deze festivaleditie, met Yannick) nog een relatief onschuldig en speels karakter heeft, zijn de apocalyptische scenario’s van deze twee films een typische neerslag van de angstige, onzekere tijdgeest.

 

Le Règne Animal

Le Règne Animal – Angst voor wat anders is
Een vader en zoon zijn tijdens een voortslepende verkeersfile getuige van een schrikbarende gebeurtenis: met veel lawaai en fysiek verweer weet een gevleugeld wezen los te breken uit een ambulance en het op een lopen (of eigenlijk gemankeerd vliegen) te zetten. Op effectieve wijze laat de openingsscène van Le Règne Animal zo zien met wat voor film we te maken hebben: dit is een fantasierijk sciencefictiondrama, maar het verhaal is nog wel degelijk ingebed in de bekende wereld. Een wereld waarin ellenlange files rappe verplaatsingen onmogelijk maken en vaders klagen over het klakkeloze conformisme van de jongere generaties.

Door een raadselachtige mutatieziekte is er echter ook een scherpe tweedeling in de maatschappij ontstaan, waarbij de ‘normale’ mensen constant op hun hoede zijn voor de hybride ‘beesten’. “Het is eten of gegeten worden”, zegt de gevleugelde Fix (Tom Mercier) tijdens een eerste ontmoeting tegen zoon Émile (Paul Kircher). Na verloop van tijd blijkt het met dat beestachtige verder wel mee te vallen, en springt vooral de afgunst van de menselijke meerderheid in het oog. De metafoor ligt er dik bovenop, maar is wel sprekend: als mensen zijn we doodsbang voor alles wat verandert en ‘anders’ is.

Met zo’n boodschap in het achterhoofd en de uitbundige CGI en make-up nog op de koop toe situeert Le Règne Animal zich duidelijk in het rijk van de fictie. Toch kun je de film met wat doordenken ook beschouwen in het kader van menselijke evolutie, waarbij technologische doorbraken (bijvoorbeeld in het klonen en modificeren van DNA) en, vooruit, mysterieuze ziektes (waartoe we Covid-19 ter vergelijking ook kunnen rekenen – denk bijvoorbeeld aan het verlies van smaak en/of reukvermogen) ervoor kunnen zorgen dat onze definitie van menszijn op termijn verder verandert.

Voor regisseur Thomas Cailley is dat geen onbekend terrein, want de serie waar hij vóór Le Règne Animal aan meewerkte (Ad Vitam) gaat over een toekomstige werkelijkheid waarin het eeuwige leven binnen handbereik ligt. Waar een van de hoofdrolspelers in Cailleys debuut (het energieke Les combattants, met ook Adèle Haenel) nog worstelt met de angst dat de wereld op het punt van instorten staat, gloort in Ad Vitam en Le Règne Animal de hoop op een nieuw begin. De vraag is of mensen erop zitten te wachten de ingrijpende veranderingen die daar mogelijk bij horen te accepteren.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Acide

Acide – Angst voor klimaatverandering
Als we het over de angst voor verandering hebben, is de aangekondigde klimaatramp natuurlijk helemáál een hoofdpijndossier. Stilzitten is geen optie, verkondigen ‘groene’ politici op dagelijkse basis, en tegelijkertijd hebben veel mensen nu al het gevoel dat de klimaatapocalyps onafwendbaar is. Acide speelt met een angstaanjagende directheid op dat rampscenario in, en verbeeldt hoe Frankrijk in de nasleep van een hittegolf wordt geteisterd door levensbedreigende zuurregens.

De film krijgt het voor elkaar om je met andere ogen naar regenlucht en donderwolken te laten kijken. Een ‘verfrissend buitje’ zit er in de rampenfilm van Just Philippot niet meer in: elke druppel van boven is een reden om je zo goed mogelijk te verschansen. Zuur bijt namelijk overal doorheen, en ook op zolder zijn de drie hoofdpersonen op termijn niet langer veilig.

Philippot volgt een gezin waarvan de vader (vertolkt door de ervaren Guillaume Canet) na een arbeidersopstand met een enkelband rondloopt. Als de fatale zuurregens massaal slachtoffers beginnen te eisen, moeten Michal en zijn partner Elise (Laetitia Dosch) eerst nog langs het bosgebied waar hun dochtertje Selma (Patience Munchenbach) met begeleiders van haar kostschool is gaan paardrijden.

Helaas mondt de gespannen reddingsactie van Selma’s ouders uit in een verwarrende en frustrerende kijkervaring. Het begint eigenlijk daarvoor al, met rommelig schrijfwerk dat duiding geeft aan het hoe en waarom van die enkelband. In het vervolg blijkt dat ‘rugzakje’ bedoeld of onbedoeld een indicatie van Michals mateloos zelfzuchtige gedrag. Zijn verwerpelijke handelen zorgt ervoor dat het na pakweg een halfuur al niet meer lukt om nog sympathie voor de vluchtende familie op te brengen. Alleen Selma treft dan weinig blaam: zij heeft ook niet voor zo’n vader gekozen.

De introductie van een naar hoofdpersonage in een vluchtscenario kan wel degelijk werken, mits een regisseur scherp weet te stellen wat hij met zijn antipathie uit wil drukken. Bij Acide is daar geen sprake van: de opmerkelijke tegenstelling tussen het empathische gegeven (een gezin op overlevingstocht) en het onmenselijke gedrag van de vaderfiguur roept ook tijdens de tegenstrijdige eindscène nog vraagtekens op.

Bij vlagen doet de cynische weergave van menselijke verhoudingen denken aan The Happening (2008): in dat apocalyptische mysterie gebruikt M. Night Shyamalan zijn (door critici en kijkers massaal afgekraakte) scenario niet zozeer om het verhaal pakkend te vertellen, maar om te laten zien hoe mensen bij een noodtoestand eerst en vooral hun eigen hachje proberen te redden. Dat Shyamalan uiteindelijk nog beter in zijn opzet slaagt dan Philippot, wil ook wel wat zeggen over de gebrekkigheid van deze Franse rampenfilm.

Als het om de anticipatie van een daadwerkelijke klimaatramp gaat, zorgt Acide voor een naargeestig dubbel gevoel. Zoals eerder gesteld laat de film je toch even anders naar het wolkendek kijken, maar uiteindelijk zijn we eraan gewend dat het met de werkelijkheid wel meevalt. Of toch niet? De lockdowns die vanwege de zuurregens worden afgekondigd zijn sinds de globale pandemie niet ongewoon meer, en extreem weer is wereldwijd aan de orde van de dag. De tijdgeest is angstig en onzeker, en hoewel veel mensen altijd naar dat sprankje hoop zullen blijven zoeken, vrezen we de apocalyps wellicht niet helemaal zonder reden.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

2 november 2023

 

LIFF 2023 – Deel 1: Opvallende debuutfilms
LIFF 2023 – Deel 2: Eigenzinnige einzelgängers
LIFF 2023 – Deel 3: Gecompliceerde liefdes

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2023 – Deel 3: Gecompliceerde liefdes

LIFF 2023 – Deel 3:
Gecompliceerde liefdes

door Cor Oliemeulen

In dit derde deel van het LIFF 2023 krijgen we te maken met een sprookje dat een nachtmerrie wordt, veel gedoe om een niet gemeend compliment en een poëtische registratie over de kunst van het koken.

 

L’amour et les forêts – Het houdt niet op, niet vanzelf
Valérie Donzelli maakt graag films over koppels die de liefde beleven. In L’amour et les forêts begint die liefde zoetsappig, maar wordt die liefde langzaam gecompliceerd. Blanche (Virginia Efira: Benedetta, 2021), lerares Frans in Normandië, ontmoet bankier Grégoire (Melvil Poupaud: Laurence Anyways, 2012) en ze zijn op slag verliefd op elkaar. Blanche vindt Grégoire knap, charmant, gevoelig en attent. Hij zingt zelfs voor haar, en zij zingt met hem mee. Blanche’s tweelingzus Rose (ook Virginia Efira) neemt een paar maanden later met pijn in het hart afscheid van de zwangere Blanche die Normandië verlaat en intrekt in het weelderige optrekje van Grégoire. Hun liefdesbaby wordt geboren, en een jaar later volgt de tweede. Grégoire zegt elke dag hoeveel hij van Blanche houdt en wil het liefst al zijn vrije tijd samen met haar doorbrengen. Tot zover een liefdesverhaal met een vleugje erotiek dat niet zou misstaan in een van de 4500 afleveringen van de wereldberoemde Bouquetreeks.

De Engelse filmtitel Just the Two of Us klopt als een bus, maar heeft niet alleen een kleffe betekenis. Grégoire had altijd al moeite dat Blanche na haar bevalling weer ging werken en eist nu al haar aandacht op. Hij wordt jaloers, obsessief bezitterig en bespioneert haar. Overdag is hij lief tegen de kinderen, maar ’s avonds ontwaakt de maniak in hem.

Net als in zoveel andere films zie je hoe een liefdesrelatie kan uitmonden in een nachtmerrie voor één van de geliefden (meestal de vrouw). Maar ja, er zijn kinderen in het spel en misschien moet ze wat meer begrip tonen, of beter haar best doen om hem te pleasen. De man wordt agressief, de vrouw vlucht, maar komt terug, steeds weer. Het houdt niet op, niet vanzelf. Alleen al om die reden is het belangrijk dat dit soort verhalen worden verteld. L’amour et les forêts weet die verstikkende, beklemmende sfeer goed neer te zetten.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

You Hurt My Feelings

You Hurt My Feelings – Een leugentje om bestwil
Fans van de Amerikaanse sitcom Seinfeld zullen zich waarschijnlijk goed thuis voelen bij de rol van Julia Louis-Dreyfus als Beth, de enigszins neurotische en onzekere hoofdpersoon van You Hurt My Feelings. Jaren geleden publiceerde ze met succes haar memoires over haar jeugd, maar een nieuw boek wil maar niet vlotten. Tja, waar kennen we dat van? Desalniettemin vindt ze in haar echtgenoot Don (Tobias Menzies), die we aan het werk zien als uitgebluste psycholoog, een nuttig klankbord. Tenminste dat denkt ze, totdat Beth op een dag Don hoort zeggen dat hij haar nieuwe boek maar niks vindt. Het gevolg is het nodige geharrewar over dit ‘leugentje om bestwil’.

Regisseur/schrijver Nicole Holofcener (Enough Said, 2013) portretteert in haar komische drama enkele familieleden in Manhattan die onafhankelijk, kunstzinnig, succesvol en filantropisch willen zijn. Ondertussen praten ze en praten ze nog meer. You Hurt My Feelings werpt onmiddellijk de vergelijking op met films van Woody Allen in New York van lang geleden waarin de personages ook veel van gedachten wisselen, maar mist diens scherpe humor en eigenzinnige existentiële vragen. Ook doet de film denken aan Noah Baumbach wiens films een veel complexere en diepgaandere dynamiek van menselijke relaties en familiebanden hebben.

Natuurlijk heeft ook Holofcener met andere personages meer smaken in huis, zoals Beth’s zoon Elliott, die marihuana verkoopt en toneelschrijver wil worden, Beth’s zus Sarah (Michaela Watkins) als interieurdesigner voor hippe klanten, diens al even onzekere man Mark (Arian Moayed) die twijfelt over zijn toekomst als B-acteur, en Beths pinnige, licht dementerende moeder Georgie (Jeannie Berlin). Al die personages in al die bescheiden situaties leveren weliswaar zo nu en dan een leuke dialoog op met enkele rake reflecties op het menselijke gedrag. Echter het probleem van de film is dat de toon van begin tot eind lichtvoetig blijft en dat de kans om te sprankelen of te beklijven ontbreekt in deze anderhalf uur durende brei van dialogen. Of je moet het leuk vinden om vier afleveringen van Seinfeld achter elkaar te kijken natuurlijk.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Le pot-au-feu – Kokkin of vrouw?
Terug in Frankrijk ontmoeten we Dodin en Eugénie die in de jaren twintig van de vorige eeuw wonen op een kasteel en hun aandacht verdelen tussen hun liefde voor koken en hun liefde voor elkaar. Le pot-au-feu (officiële titel: La passion de Dodin Bouffant) mag dan wel de Franse inzending voor de Oscars zijn en worden bevolkt door twee gevierde namen van de Franse cinema, zo’n premisse moet je als kijker natuurlijk wel liggen. Alsof er tegenwoordig nog niet genoeg food porn in de bioscopen is te zien.

Ondergetekende liet zich overtuigen door Cedric, programmeur van LIFF, die Le pot-au-feu een van zijn favorieten van dit jaar noemde: “Hoe deze film alleen al opent met een scène van zo’n dertig minuten, vond ik absoluut magisch, waarbij zowel het water als een ‘palate cleanser’ tegelijkertijd in je mond lopen.” Dat is mooi verwoord, en het moet gezegd dat het eerste half uur van de film een cinematografische verwennerij is waarin Dodin (Benoît Magimel) en Eugénie (Juliette Binoche) met klassiek keukengerei hun gasten de meest waanzinnige gerechten voorschotelen. Pas op: Niet geschikt voor veganisten.

Dat Dodin bovendien op een poëtische manier gerechten kan beschrijven, is een extra traktatie. En het is leuk om te zien hoe de tienjarige Pauline, dochter van een stel dat in de kasteeltuin werkt, de liefde voor de culinaire kunst en een verfijnde smaak met de paplepel krijgt ingegoten. “Wat proef je in deze saus?”, vraagt Dodin. Pauline pakt een lepel en neemt een klein hapje: “Klapstuk, gerookte spek, rode paprika, champignons, venkel, tomaat, sinaasappel, geflambeerde wijn, peterselie, tijm, laurier, komijn, jeneverbessen en kruidnagel.” Dodin glimlacht en vult aan: “Paprikapoeder, cognac en bessengelei.” Volgens hem kun je pas na je veertigste een echte smaak ontwikkelen.

Het is begrijpelijk dat de Vietnamese filmmaker Trần Anh Hùng dit jaar in Cannes de Palme d’Or voor beste regisseur won. Dertig jaar geleden won hij daar met The Scent of Green Papaya de Caméra d’Or voor beste debuut, dat ook al ging over kookkunst. Hoewel Le pot-au-feu geen moment verveelt, oog heeft voor de dramatische liefdesverhouding tussen de hoofdpersonages en profiteert van de opnametechnieken van deze tijd, kan de film niet tippen aan Babette’s Feast (1987), dat bovendien meer diepgang kent.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

1 november 2023

 

LIFF 2023 – Deel 1: Opvallende debuutfilms
LIFF 2023 – Deel 2: Eigenzinnige einzelgängers
LIFF 2023 – Deel 4: Franse apocalyps

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2023 – Deel 2: Eigenzinnige einzelgängers

LIFF 2023 – Deel 2:
Eigenzinnige einzelgängers

door Cor Oliemeulen

Einzelgänger ben je niet zomaar. Zo leert een gepensioneerde Taiwanees de schaduwzijde van de American Dream kennen, werkt een jonge Duitse lerares zich in de nesten na een diefstal op school en beproeft een gevluchte Afghaanse vertaalster haar geluk met een ‘fortune cookie’.

 

Starring Jerry As Himself – Eigenzinnig eerlijk
Jerry kwam vanuit Taiwan naar Amerika met twee koffers en zonder geld. Hij greep de American Dream met beide handen aan, werkte hard, spaarde goed en is nu met pensioen. Jerry is inmiddels gescheiden en heeft drie zoons, die hem weinig komen opzoeken. Op een dag wordt Jerry gebeld door politie in China. Zijn naam komt voor in een internationale witwasoperatie en er loopt een onderzoek naar hem. In eerste instantie dreigen de autoriteiten hem met een inreisverbod en later zelfs met deportatie. Jerry is bereid om volledig mee te werken en gaat undercover om zijn naam te zuiveren. De kijker vermoedt dan allang dat er iets niet in de haak is, maar Jerry kan nauwelijks wachten totdat de zaak is opgelost. Uiteindelijk rest de vraag hoe het allemaal zo ver kon komen. Was het de naïviteit van een oudere, goedwillende burger, of is er meer aan de hand?

In Starring Jerry As Himself speelt Jerry inderdaad zichzelf. Dat geldt ook voor zijn familieleden. Deze film van Law Chen is een geslaagde hybride tussen documentaire en filmdrama, dicht op de huid gefilmd met handheld camera’s, natuurlijk licht en begeleid door interviews met de betrokkenen. Soms vraag je je af wat werkelijk waar is en wat fictie is. Een sterk aspect is dat Jerry, die dus alle gebeurtenissen in de film zelf heeft meegemaakt, zo opgaat in zijn rol als undercover dat hij fantasievoorstellingen krijgt en de zaken zich soms anders voorstelt dan ze zijn. Pas als het leed is geschied, ontvangt hij hulp en begrip van zijn ex en zijn zonen.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Das Lehrerzimmer

Das Lehrerzimmer – Spiegel van de maatschappij
Deze Duitse inzending voor de Oscars vindt in Leonie Benesch de perfecte vertolker van Carla, een jonge, onervaren lerares op een middelbare school, die te maken krijgt met bedreigingen en intimidaties nadat ze de moeder van een van hen verdenkt van diefstal. Regisseur Ilker Çatak en scenarioschrijver Johannes Duncker maakten met Das Lehrerzimmer een intelligent drama waarin de school een afspiegeling is van de maatschappij. Er ontstaat een conflict wanneer Carla in het geheim met haar laptop een filmopname heeft gemaakt om de dader te kunnen ontmaskeren. Hoewel niet het gezicht is te zien, maar slechts een mouw met een opvallend kleurenmotief, confronteert zij de verdachte, die vervolgens ontkent, waarna de onrust op school en in haar klas toeslaat. De ontstane discussies in de lerarenkamer over hoe om te gaan met deze heikele situatie laat zich kenmerken door politieke correctheid, angst voor gezichtsverlies en dubbele standaarden.

Ook in Carla’s eigen klas van twaalfjarigen ontstaat tumult. Zo is een Turkse jongen al eerder van diefstal beschuldigd, nadat de directie diens klasgenoten voor het blok had gezet om de vermeende schuldige aan te wijzen, en nu is de verdachte de moeder van Oskar, Carla’s beste leerling. Parallel aan de diefstal en de verdachtmakingen lopen haar lessen wiskunde (over bewijslast) en astrologie (over voorspelbaarheid).

Nadat ook de ouders middels hun groepsapp collectief hun verontwaardiging uiten over de gang van zaken en leerlingen van de bovenbouw een omstreden artikel in de schoolkrant publiceren, komt Carla steeds meer alleen te staan. Terwijl haar populariteit zienderogen afneemt, moet zij een balans zien te vinden tussen haar professionele leraarschap en haar persoonlijke integriteit. Das Lehrerzimmer is niet alleen intrigerend en pakkend, maar ook geschikt voor een discussie in het klaslokaal.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Fremont – Afspraak met een hert
Bij een film over een jonge vrouw die tolk was voor het Amerikaanse leger en vluchtte uit Afghanistan toen de Taliban weer de macht greep, verwacht je misschien een hoop narigheid. Niets is minder waar in deze film van Babak Jalali met de fantastische nieuwkomer Anaita Wali Zada als Donya, die moeite heeft haar draai te vinden in Fremont, Californië. Ze woont er in een kleine flat tussen andere Afghanen en werkt in een Chinees restaurant waar ze gelukskoekjes maakt. Donya kan goed overweg met collega Joanna (Hilda Schmelling), die bekent soms meer koekjes te eten dan goed voor haar is, maar wel met veel gevoel kan zingen. Een oude Chinese vrouw verzint de spreuken, die op papiertjes in de koekjes worden gestopt. Nadat zij overlijdt, mag Donya die nobele taak op haar nemen.

Donya slaapt niet goed en belandt bij een psychiater (Gregg Turkington), die uitlegt wat een posttraumatische stressstoornis is en zegt dat ze zich om begrijpelijke redenen afsluit van de wereld. Donya’s sessies met de psychiater verlopen, net als de meeste andere scènes, op een natuurlijke, droogkomische manier die doet denken aan films van Jim Jarmusch. Hij vertelt haar het verhaal van het boek White Fang, over een wolfshond, die net als Donya werd gescheiden van de moeder. In een latere sessie leest de psychiater het einde van het boek voor en is zelf veel meer ontroerd dan zijn cliënt. Veelzeggend is de scène waarin hij zegt dat Donya hem heeft geïnspireerd om spreuken voor gelukskoekjes te maken, waarna hij 25 papierstrips op tafel legt. Zij weten dan allebei nog niet dat één van Donya’s spreuken een eigen leven is gaan leiden.

Het zijn al die kleine momenten en ontmoetingen die Fremont zo bijzonder maken. Die komen juist zo goed tot hun recht door het contemplatieve tempo van dit in stemmig zwart-wit geschoten juweeltje.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

31 oktober 2023

 

LIFF 2023 – Deel 1: Opvallende debuutfilms
LIFF 2023 – Deel 3: Gecompliceerde liefdes
LIFF 2023 – Deel 4: Franse apocalyps

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2023 – Deel 1: Opvallende debuutfilms

LIFF 2023 – Deel 1:
Opvallende debuutfilms

door Cor Oliemeulen

We openen ons verslag van het Leiden International Film Festival 2023 met drie opvallende debuutfilms. In New York volgen we de bijzondere relatie van een jonge vrouw met haar zoon. We ontmoeten een aandoenlijke Canadese puber die filmregisseur wil worden en zijn op het Argentijnse platteland getuige van wonderbaarlijke gebeurtenissen. 

 

A Thousand and One

A Thousand and One – Beschadigde mensen
A Thousand and One won de juryprijs op het Sundance, het grootste Amerikaanse filmfestival voor de onafhankelijke film. Dit debuut van A.V. Rockwell, vooral bekend van haar muziekvideo’s, volgt de levenswandel van Inez (Teyana Taylor). Na enkele problematische jaren brengt ze een bezoek aan een Foster Home. De zesjarige Terry herinnert zich nog dat Inez hem op tweejarige leeftijd achterliet op een straathoek. Het weerzien is moeizaam, maar Terry voelt zich hier verwaarloosd en hunkert naar aandacht. “Ghetto Inez”, zoals deze 22-jarige stoere, strijdbare kapster wordt genoemd, besluit Terry stiekem mee te nemen om samen in New York een nieuw leven op te bouwen. Na de nodige omzwervingen vinden ze jaren later hun eigen plekje en krijgt Inez een relatie met een ex-gedetineerde, die zich over Terry ontfermt. Wanneer Terry wil gaan studeren, dreigt zijn verleden bij de autoriteiten bekend te worden.

Vanaf de eerste scène oogt alles authentiek. Het is 1994 en de Twin Towers staan er nog. De kleuren, de kleren, de kapsels, het taalgebruik, de modegrillen, de gouden kettingen, de posters, de reclames, oldskool rap en hiphop, zelfs het populaire speelgoed en snoepgoed waant je terug in die tijd. Toch komt de film na de introductie van de twee hoofdpersonages aarzelend op gang en is het vervolg wat fragmentarisch. In het oog springen Inez’ interacties met haar omgeving, de verandering van het leven in Harlem en hoe burgemeester Rudy Giuliani in 2002 zijn ‘stop and frisk’-beleid aankondigt: de politie mag voortaan burgers en verdachten op straat fouilleren op wapens en drugs. Ook Terry krijgt ermee te maken.

A Thousand and One heeft raakvlakken met Oscarwinnaar Moonlight, bijvoorbeeld omdat het drie keer springt in de tijd met drie verschillende acteurs, die Terry spelen. In dit geval gaat dat ten koste van zijn karakterontwikkeling, hoewel Terry al die tijd een ingetogen persoon is. Inez ontplooit zich veel meer, in feite is haar intense verschijning en optreden verantwoordelijk voor het succes van de film. De onvermijdelijke apotheose is gelukkig niet al te sentimenteel.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

I Like Movies

I Like Movies – Zielsverwanten
Ook deze Canadese film is geregisseerd door een vrouw, net als veertig procent van de films in Leiden dit jaar. Chandler Levack schreef zelf dit innemende portret van de zeventienjarige filmnerd Lawrence (Isaiah Lehtinen) in een provinciestadje die droomt van een toekomst als filmmaker. In I Like Movies vloeien drama en komedie soepel in elkaar over. De personages zijn uit het leven gegrepen en er zijn talrijke verwijzingen naar films, filmmakers en popcultuur.

We schrijven het jaar 2003 als Lawrence met zijn beste vriend Matt fragmenten van Saturday Night Live imiteert en grappige filmpjes maakt. Lawrence is alles wat een puber kan zijn: uitbundig, emotioneel instabiel, aandoenlijk en gevoelig. In zijn onverdroten liefde voor film vertoont hij narcistische trekjes. Lawrence is soms niet alleen grof tegen zijn alleenstaande moeder, maar ook tegen Matt, die hij fijntjes laten weten dat er een moment zal komen dat hun wegen zich zullen scheiden omdat zijn vriend film niet serieus genoeg neemt.

I Like Movies is een nostalgische trip in een tijd dat de diehard filmliefhebber graag rondhing in de videotheek. Om geld te verdienen voor een prestigieuze filmopleiding in New York (en om tien gratis films per week te kunnen kijken) neemt Lawrence een baan in een videotheek. Hij adviseert klanten op zijn bevlogen wijze en verzint een leuke actie. Lawrence weigert een breedbeeldversie van Shrek aan te prijzen; liever stort hij zich op de oeuvres van Paul Thomas Anderson en Stanley Kubrick. Ondertussen krijgt hij warme gevoelens voor manager Alana (Romina D’Ugo). Zij wilde graag actrice worden, maar haakte af na ongewenste intimiteiten op de werkvloer. Er ontstaat een speciale band tussen Lawrence en Alana.

Het is mooi dat het LIFF altijd oog heeft voor dit soort onafhankelijke producties, die je anders waarschijnlijk nooit zou zien. De videotheek mag dan wel een zachte dood zijn gestorven, het filmfestival is springlevend.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Chronicles of a Wandering Saint

Chronicles of a Wandering Saint – Wachten op de hemel
Een wel heel opvallende debuutfilm tijdens deze LIFF is Chronicles of a Wandering Saint van Tomás Gómez Bustillo. We maken kennis met een katholieke geloofsgemeenschap in een Argentijns plattelandsdorp. Hoofdpersoon is Rita (Mónica Villa: Wild Tales), die de plaatselijke kapel schoonmaakt, terwijl drie andere vrouwen onder het toezicht van de pastoor een lied instuderen. Rita is wat op zichzelf en zoekt een doel in haar leven, het liefst wil ze een heilige worden. In een hok van de kapel vindt ze een Mariabeeld, dat al jaren als vermist geldt. Samen met haar man neemt ze het beeld stiekem mee om het thuis op te knappen en het vervolgens prominent in de kapel te plaatsen. Een wonder is geschied en Rita leeft op. Hoewel. Niet lang daarna, als ze vrolijk achter het stuur zit en een techno-versie van Bryan Adams’ Heaven uit de boxen schalt, verliest Rita de macht over het stuur en rijdt ze pardoes het water in. Tot schrik van de kijker lijkt de film abrupt afgelopen, want de aftiteling begint te lopen. Dat is een flinke domper, want naast het mysterie van het Mariabeeld zag je weinig meer dan een droge registratie met wat droge humor. Nu moet je niet meteen de zaal uitlopen, maar wachten op het tweede, ronduit boeiende hoofdstuk van de film.

Rita komt thuis en ziet zichzelf op bed liggen. Wanneer ze haar dorpsgenoten nadert, beginnen die keihard te niezen, zodat ze geen contact met hen kan maken. Ze ziet de duivel op een brommertje en voert een conversatie met een lamp. Je vraagt je even af of de bedenkers van dit maffe plot misschien te veel van hallucinerende paddenstoelen hebben gesnoept. Maar je geduld wordt beloond, want langzaam ontvouwt zich een magisch-realistisch verhaal met satirische en poëtische trekjes, wonderlijke ontmoetingen en tot besluit een knappe technische vondst. Dan begrijp je pas hoezeer de twee episoden van deze hoogst originele film met elkaar verweven zijn.

Kijk hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

29 oktober 2023

 

LIFF 2023 – Deel 2: Eigenzinnige einzelgängers
LIFF 2023 – Deel 3: Gecompliceerde liefdes
LIFF 2023 – Deel 4: Franse apocalyps

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2022 – Deel 3: American Indies

LIFF 2022 – Deel 3: AMERICAN INDIES
Misdaad is niet wat het lijkt

door Cor Oliemeulen

Het interessante van films die buiten de gangbare paden van Hollywood worden vervaardigd, is dat ze meestal minder voorspelbaar zijn. Onafhankelijke films kennen geen producenten of studio’s die de makers in hun nek hijgen met algoritmes om de massa te behagen. Onafhankelijke regisseurs moeten weliswaar de kosten zelf bij elkaar schrapen, maar genieten volop vrijheid om zich creatief te uiten.

 

Emily the Criminal

Emily the Criminal – Criminaliteit loont (maar hoe lang)?
Neem nu John Patton Ford. Hij schreef en regisseerde in 2010 zijn eerste korte film Patrol, maar het zou nog twaalf jaar duren voordat hij de middelen had om zijn eerste speelfilm te maken. Met een budget van zo’n drie miljoen euro moest hij in twintig dagen 123 scènes draaien op zestig locaties (hoofdzakelijk in Los Angeles), inclusief stunts, vechtpartijen en een autoachtervolging. Het resultaat van Emily the Criminal mag er zijn. Het plot past bovendien uitstekend in de uitdagingen van deze tijd.

Titelpersonage Emily (voortreffelijk neergezet door Aubrey Plaza) is met haar energieke uitstraling, ruiterlijke gevoelens en impulsieve gedrag een heuse antiheld. Net als veel van haar generatiegenoten heeft ze een fikse studieschuld, echter haar opleiding tot ontwerper heeft ze niet afgemaakt, omdat ze in aanraking kwam met justitie. Ze werkt nu in de catering en solliciteert tevergeefs naar beter betaalde banen. Door haar frustraties komt Emily in contact met een organisatie die zich bezighoudt met creditcardfraude. Met een gestolen bankpas en vervalst identiteitsbewijs moet ze een flatscreen kopen om 200 dollar te kunnen verdienen. Hierna krijgt Emily de smaak te pakken, besluit om ook zelf een handeltje op te zetten en wordt verliefd op de verkeerde, met alle risico’s van dien.

Emily the Criminal is een misdaadfilm met een vleugje maatschappijkritiek. Uitbuiting van werknemers ligt voortdurend op de loer en het lijkt alsof het alternatief criminaliteit loont om je bestaanszekerheid veilig te stellen. Ironisch genoeg kreeg John Patton Ford tijdens de opnamen zelf te maken met iemand die zijn creditcardgegevens had ontfutseld. Dat heeft hem er niet van weerhouden om een vlotte misdaadthriller met voldoende spannende scènes en een toepasselijk slot te maken.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

On the Count of Three

On the Count of Three – De laatste toevlucht
Suïcide is een ongemakkelijk thema. Ook voor filmmakers. En zeker in komedies. Toch waagde Jerrod Carmichael zich aan een verhaal over twee vrienden die het leven niet meer zien zitten en – net als Jack Nicholson en Morgan Freeman in The Bucket List, maar dan totaal anders – nog enkele persoonlijke wensen willen vervullen. De Amerikaanse stand-up comedian is in eigen land bekend om zijn geestigheid over oncomfortabele onderwerpen, kwam enkele maanden geleden in zijn eigen show uit de kast en deelde pijnlijke familiegeheimen met zijn publiek. Ook in zijn speelfilmdebuut On the Count of Three beroert hij zaken als depressiviteit, racisme en kindermisbruik.

Jerrod Carmichael speelt samen met Christopher Abbott de twee vrienden die zich nog één dag confronteren met het ingewikkelde hier en nu, herinneringen en mensen die een serieuze stempel op hun levens hebben gedrukt, voordat ze elkaar met een pistool door het hoofd zullen schieten. Aangezien de een nog meer in de war is dan de ander levert dat voor hen soms wat voldoening op, maar ook gevaar en geweld, eindigend met een grootscheepse klopjacht door de politie.

Iedereen kan natuurlijk zelf bepalen wat hij of zijn vindt van On the Count of Three. De zwarte humor moet je liggen, maar terwijl de gebeurtenissen zich opstapelen, ontstaat een tragische geschiedenis en een existentiële discussie waarin een van de vrienden langzaam gaat twijfelen of ze wel het juiste pad hebben gekozen. De combinatie van ongemak en oprechtheid laat zien dat Carmichael het talent heeft om in de toekomst nog meer menselijke kwellingen respectvol op het witte doek te presenteren.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Emergency

Emergency – Stayin’ Alive
Wat doet een nummer van de Bee Gees in een hedendaagse tienerkomedie? Je merkt het vanzelf als alle campuslol van drinken, blowen en dansen is ontaard in een situatie waarin een mensenleven dient te worden gered.

Net als in On the Count of Three staat in Emergency een vriendschap op het spel. De nerdy Kunle (Donald Elise Watkins) en de stoere Sean (RJ Cyler) vinden op de vloer van hun studentenhuis een dronken en misschien ook wel gedrogeerd meisje dat alleen even bij kennis komt om te kotsen. Dit is wel een heel slecht moment vinden de twee beste vrienden, want vanavond staat hun Legendary Tour – zeven feesten achter elkaar – gepland. Wat te doen? 112 bellen? Het meisje naar het ziekenhuis brengen? Sean vindt het allebei geen goed idee, want Kunle en hij zijn zwart, en het meisje is wit. Na veel vijven en zessen besluiten ze het meisje af te leveren op het feest waar ze kennelijk was vertrokken. Het zal niemand verbazen dat dit plan niet zal slagen.

Regisseur Carey Williams maakte in 2018 een korte film met dezelfde titel en hetzelfde uitgangspunt. Kunle komt uit een welgesteld gezin en is al aangenomen op de prestigieuze Princeton-universiteit. Als de politie hem aantreft onder deze omstandigheid kan dat consequenties voor zijn toelating hebben, maar hij heeft geleerd om tijdens calamiteiten de autoriteiten in te schakelen. Sean komt uit een problematische omgeving en weet dat je als kleurling al snel de schijn tegen hebt. De sterk vertolkte confrontatie tussen de vrienden bewijst dat een tienerkomedie veel meer kan zijn dan een aaneenschakeling van bierpong, drugs, seks en puberale onzin.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

Vengeance

Vengeance – Moord tussen de jaknikkers
Als je niet zo van een hoofdpersonage (en diens rol) houdt, is een film lastig te verteren. Dat geldt voor Vengeance van en met B.J. Novak, vooral bekend van de tv-serie The Office, waarvoor hij ook een aantal afleveringen regisseerde. Zijn zelfgeschreven speelfilmdebuut houdt het midden tussen een thriller, mysterie en komedie, maar is het eigenlijk alle drie net niet.

Het plot draait om de enigszins snobistische schrijver Ben Manalowitz (Novak) die in zijn residentie New York een telefoontje krijgt vanuit Texas dat een meisje dat Ben kende, is overleden aan een overdosis drugs. Hij reist af naar de prairie, maakt kennis met een excentrieke platenproducer (Ashton Kutcher) die zich graag bedient van tegeltjeswijsheden en belandt bij de familie van het dode meisje. Al snel denkt Ben dat er geen sprake is van een overdosis maar van moord. Hij doet verslag van zijn onderzoek met een populaire podcast onder de titel ‘Dead White Girl’.

Of je nu wel of niet van het hoofdpersonage houdt, de film heeft goede bedoelingen en enkele aardige fragmenten maar mist overtuigingskracht. Soms lijkt een scène een parodie maar is dan serieus bedoeld, soms hoor je grappen wanneer ze minder zijn gepast. Dat de apotheose totaal onverwacht komt, is meestal geslaagd in moordmysteries, maar deze actie komt wel heel abrupt uit de lucht vallen.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

7 november 2022

 

LIFF 2022 – Deel 1: Drama
LIFF 2022 – Deel 2: Fantasie

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2022 – Deel 2: Fantasie

LIFF 2022 – Deel 2: FANTASIE
Kijken naar de wereld

door Cor Oliemeulen

Fantasie is soms nodig om de wereld beter te kunnen begrijpen. Dat lukt de ene filmmaker beter dan de andere. Vier fantasiefilms tegen alledaagse beslommeringen.

 

Three Thousand Years of Longing

Three Thousand Years of Longing – Tussen kunst en kitsch
Het moderne Aladdin-sprookje Three Thousand Years of Longing is het resultaat van een hernieuwde samenwerking van de regisseur, producer, cinematograaf, editor, productieontwerper en filmcomponist (Nederlander Tom Holkenborg aka Junkie XL) van Mad Max: Fury Road. Terwijl de Australische filmmaker George Miller werkt aan een nieuwe Mad Max moet de liefhebber het voorlopig doen met een ander visueel spektakel. Het beoogde romantische fantasieverhaal met Tilda Swinton als nerdy wetenschapper Alithea en Idris Elba als een uit de kluiten gewassen Djinn is bij vlagen overweldigend, maar schiet alle kanten op.

‘Wat doet iemand die 2,5 duizend jaar in een fles zit, behalve slapen?’, vraagt Alithea aan de geest. ‘Een Djinn slaapt niet’, antwoordt de geest droog. Soms is het genieten van de ironische ondertoon en het puike acteerwerk van Swinton, maar van werkelijke chemie met Elba is geen sprake. De film bestaat uit twee componenten: 1) de bij vlagen briljant in beeld gebrachte reis van de geest in een fles die begint op de bodem van de Rode Zee tot een paleis in Constantinopel; 2) de dialogen tussen de geest en de wetenschapper die drie wensen mag doen (behalve de ellende in de wereld oplossen, want dat ligt niet in zijn macht), maar niet weet of ze wel iets wil wensen. Hun karakterontwikkelingen verzanden in goede bedoelingen.

Hoe oogverblindend sommige scènes ook mogen zijn (er zijn tientallen beelden die je als schilderij aan de muur kunt hangen), ze kunnen de overbodigheid van sommige andere scènes niet verbloemen. Voeg daaraan toe de wat onbevredigende finale en je weet dat Three Thousand Years of Longing in de herinnering blijft als niet meer dan een aangenaam gevalletje van ‘tussen kunst en kitsch’.

Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).
Three Thousand Years of Longing is vanaf 17 november te zien in de landelijke bioscopen.

 

Marcel the Shell with Shoes

Marcel the Shell with Shoes – Schelp met visie
Marcel is een schelp met de persoonlijkheid van een mens. Vriendelijk, relativerend, soms spottend en trots, maar met een uitstraling om van te smelten. Marcel is op zoek naar zijn familie en verschijnt op de nationale tv. De host kondigt hem als volgt aan: “In het enige interview dat hij heeft gegeven sinds hij een internetfenomeen is geworden, deelt Marcel de Schelp zijn unieke perspectief op wat wij als vanzelfsprekend beschouwen. Hij voegt nieuwe betekenissen toe aan de simpelste ideeën. Marcel, een schelp van 2,5 cm groot, herinnert ons aan de echte waarde van gemeenschap, de baanbrekende kracht van vriendschap.”

Het echtpaar Dean Fleisher-Camp en Jenny Slate bedacht Marcel. Ze maakten drie hele korte films over Marcel the Shell with Shoes en er verscheen een prentenboek. Een heuse speelfilm is het logische, en bijzonder geslaagde vervolg. Dean doet de regie en speelt de huurder van de Airbnb-woning die Marcel ontdekt en introduceert aan de wereld; Jenny voorziet Marcel van een fantastisch stemmetje, waarin tegelijkertijd jeugdigheid als een volwassen kijk op het leven doorklinken. Marcel is een hoofd (met een digitaal bewegend mondje) op een paar schattige voeten en draagt aan de ene kant zijn schelp en aan de andere kant een oog. Hij communiceert als een mens, gelukkig nog onschuldig, omdat hij de ongemakkelijkheden en gevaren van de buitenwereld nog niet kent. Marcel is bovendien inventief in het zich eigen maken van praktisch menselijk handelen. Hij kan niet alleen lezen en een mobieltje bedienen, maar ook een langspeelplaat opzetten en appels uit een boom schudden. Na het overlijden van zijn lieve oma Connie (Isabella Rossellini) verlangt Marcel meer dan ooit naar zijn andere, verdwenen familieleden.

De grappige en wijze teksten passen mooi bij de beelden. Door de korte momenten van stopmotion en de gedetailleerde close-ups van Marcels microkosmos komt de verwonderde toeschouwer langzaam dichtbij het wezen van het schelpschepseltje. Marcels nieuwsgierigheid is aandoenlijk.

Het leven van de schelp Marcel wordt in relatieve rust verteld (misschien te rustig voor menig kind) met oprechte woorden, toch wel modern belicht vanuit verschillende beeldperspectieven: Dean maakt een videoportret van Marcel, een scherm met internetpagina’s, autocamera’s, een tv-reportage en door de lens van een meisje dat zichzelf filmt terwijl ze dolenthousiast naar Marcels huis rent. Zonder twijfel is Marcel the Shell with Shoes een van de origineelste films van het jaar. Hopelijk is hij snel na het Leidse filmfestival LIFF ook in het bioscoopcircuit te bewonderen.

Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).

 

Mona Lisa and the Blood Moon

Mona Lisa and the Blood Moon – Cool en creepy
Wat zou het toch fijn en handig zijn om zo nu en dan iemand iets te laten doen tegen zijn eigen wil. Dat ervaart stripper Bonnie (Kate Hudson) die bij toeval in aanraking komt met Mona Lisa Lee (Jeon Jong-seo). Laatstgenoemde is tijdens volle maan na maar liefst twaalf jaar op miraculeuze wijze ontsnapt uit een psychiatrische inrichting. Het uitblijven van het antwoord op de vraag waarom zij als tienjarig Koreaans meisje daar destijds terechtkwam, is een jammerlijk gemis van Mona Lisa and the Blood Moon. Voor de rest is de film een cool avonturenverhaal met bovennatuurlijke trekjes.

Mona Lisa heeft namelijk een gave: als ze zich concentreert, kan ze mensen ‘besturen’. Zo is ze ontsnapt door een cipier zichzelf met een schaar te laten toetakelen. Ze belandt in New Orleans waar een politieagent te dichtbij komt en zichzelf in een voet schiet. Grappig is dat ze ervoor zorgt dat de bully die Bonnie’s zoontje Charlie pest plotseling eieren op zijn eigen hoofd stukslaat. Aangezien Mona Lisa door haar jarenlange opsluiting wereldvreemd is, weet Bonnie haar voor het karretje te spannen door hijgerige jongemannen na een stripnummer al hun geld af te troggelen. Ook mensen bij pinautomaten worden de klos. Bonnie’s misbruik van Mona Lisa’s goedheid en naïviteit leidt onherroepelijk tot consequenties.

Mona Lisa and the Blood Moon ademt de sfeer en thematiek van A Girl Walks Home Alone at Night, de vorige en tevens eerste speelfilm van Ana Lily Amirpour, die zich tussendoor voornamelijk met tv-producties bezighield. Het decor is de zelfkant van de stad gehuld in schaduw en neon waarin een jonge vrouwelijke buitenstaander afrekent met het kwaad dat haar bedreigt, hunkert naar vriendschap en de autoriteiten probeert te ontlopen.

Lees hier waar en wanneer deze film op LIFF is te zien (mits niet uitverkocht).
Mona Lisa and the Blood Moon is al aangekocht door een Nederlandse distributeur, maar het is nog niet bekend wanneer de film in de bioscopen verschijnt.

 

Palm Springs

Palm Springs – Iedereen is alleen (vooral de kijker)
Het is altijd prettig voor filmmakers als hun onafhankelijke producties op diverse filmfestivals prijzen winnen, maar soms vraag je je af wat de criteria zijn om jurylid te mogen worden. Laten we stellen dat Palm Springs van speelfilmdebutant Max Barbakow een voorbeeld is van een film die je geinig vindt óf juist niet. Als je van romcoms houdt, is de kans reëel dat je dit fantasiemysterie genietbaar vindt, en aangezien het plot gaat over een koppel dat keer op keer dezelfde dag opnieuw beleeft… oneindig genietbaar. Voor anderen is Palm Springs onmetelijk zielloos en een toonbeeld van fantasieloze fantasie.

Inderdaad, de film gaat over een koppel dat zich in een tijdlus bevindt. Net als in bijvoorbeeld de klassieker Groundhog Day krijgt de mannelijke hoofdpersoon, in dit geval de onaangepaste Nyles (Andy Samberg), steeds weer de kans om Sarah (Cristin Milioti) het hof te maken. Het gegeven dat diezelfde dag een trouwdag is, leidt uiteraard tot veel drank, overspel en foute grappen. Elke dag opnieuw. En als er geen piemels op elkaars ruggen worden getekend, kun je altijd nog proberen elkaar een existentialistische vraag te stellen, zoals: ‘Is het leven in een tijdlus niet even zinloos als het echte leven?’

Laten we concluderen dat je in de stemming moet zijn voor een film als Palm Springs. Dan kun je in ieder geval zo nu en dan lachen om de mallotigheid van de hoofdpersonages en de knulligheid van het plot. Zelfs Oscarwinnaar J.K. Simmons (Whiplash) kan weinig inventiefs met het armoedige script.

Deze film wordt eenmalig vertoond op het LIFF, in een zwembad! Lees hier wanneer (mits niet uitverkocht).

 

5 november 2022

 

LIFF 2022 – Deel 1: Drama
LIFF 2022 – Deel 3: American Indies

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2022 – Deel 1: Drama

LIFF 2022 – Deel 1: DRAMA
Over kleermakers en dochters

door Cor Oliemeulen

Het Leiden International Film Festival (LIFF) van 3 tot en met 13 november kent een sterk programma met veel Nederlandse premières en debuterende filmmakers. We trappen onze reeks verslagen af met vier drama’s die dik de moeite waard zijn.

 

Broker

Broker Sympathieke babyhandelaars
In al die prachtige films van Hirokazu Koreeda word je op een zachte manier uitgedaagd om verder te kijken dan je neus lang is. Dat geldt ook voor Broker, dat zich na Koreeda’s Franse uitstapje La Vérité (met zijn lang gekoesterde ontmoeting met grande dame Catherine Deneuve) opnieuw afspeelt buiten het Japanse moederland, namelijk Zuid-Korea.

Sang-hyeon (Song Kang-ho: Parasite) is een kleermaker in Seoul. Samen met zijn vriend Dong-soo runt hij als vrijwilliger van een kerk een babybox voor vondelingen. Ze hebben het beste voor met de jonge spruiten; soms bieden ze een baby aan ter adoptie, illegaal. Ze moeten dan wel zeker weten dat het gaat om ouders die het kind gegarandeerd een goede toekomst kunnen bieden. Voor onze babyfluisteraars geldt: goede daad verricht en een aardig bedrag verdiend.

Zo is de baby van het hoertje So-young (Ji-eun Lee) voorbestemd om te worden opgevoed door rijke mensen. So-young voelt zich niet in staat om voor haar baby te zorgen en bovendien is iemand op zoek naar haar. Ondertussen worden de babyhandelaars gevolgd door twee politieagentes, die ook hun eigen verhaal hebben.

Hirokazu Koreeda wordt weleens de ‘Yasujirô Ozu van deze eeuw’ genoemd, omdat beide Japanse regisseurs humanistische films over familieverhoudingen maken. Misschien hoort het bij de Japanse cultuur: beide filmmakers oordelen niet snel, weten begrip en sympathie voor hun personages op te brengen en iedereen schikt zich uiteindelijk in zijn eigen lot. Terwijl de films van Ozu zich vaak afspelen in een intieme huiselijke setting en handelen over botsingen tussen generaties en worstelingen met de moderne tijd, concentreert Koreeda zich vooral op dilemma’s in hedendaagse familiedrama’s met een sociaal-realistische ondertoon.

Dat zie je bijvoorbeeld in Like Father, Like son (2013) waarin twee echtparen ontdekken dat hun zoontjes bij de geboorte zijn verwisseld, After the Storm (2016) waarin een lamlendige detective met zijn zoontje probeert om een echtscheiding te voorkomen en Shoplifters (2018) waarin een familie besluit om een verwaarloosd kind te ontvoeren. Door zijn contemplatieve stijl schetst Koreeda ook in Broker een bijna feilloos beeld van gewone mensen in relaties en situaties. Met een snufje humor en ironie. Nauwelijks grimmig.

Broker is de slotfilm van het LIFF 2022. Lees hier waar en wanneer deze film is te zien (mits niet uitverkocht).
De film draait vanaf 12 januari 2023 in de landelijke bioscopen.

 

The Outfit

The Outfit – Man met schaar
Ook het mysterieuze misdaaddrama dat in zijn geheel is gesitueerd in een kleermakerszaak, biedt een gelaagde verhaalstructuur vol dialogen. The Outfit is het verdienstelijke filmdebuut van de Amerikaan Graham Moore, die al een Oscar won voor zijn filmscenario van The Imitation Game (2014). Als regisseur/scenarist neemt hij voldoende tijd om de verschillende personages te schetsen. Hier in de bescheiden zaak van ’couteur’ Leonard (Mark Rylance: Bridge of Spies, 2015) vallen die personages pas te begrijpen nadat je een paar keer op het verkeerde been bent gezet.

Alleen zijn schaar nam de beschaafde Leonard mee toen hij na de oorlog genoodzaakt was Londen te verlaten. Hij belandde in Chicago en krijgt in het hier en nu van 1956 te maken met de bende van de familie Boyle, die op gespannen voet staat met de clan van madame La Fontaine. Aan Leonards dagelijkse routine komt plots een eind wanneer Richie Boyle met een verse schotwond zijn zaak komt binnenstrompelen, ondersteund door gangster Francis. Ze zijn op de vlucht voor La Fontaine en Leonard wordt geacht met spoed Richie’s buik en rug met naald en draad te hechten. Vanaf dat moment beginnen de intriges zich op te stapelen, niet in de laatste plaats omdat Leonards assistente Mable een verhouding met Richie heeft.

Naast het spannende scenario wordt The Outfit (de titel slaat op een geheime organisatie) gedragen door een sublieme Mark Rylance. Hij speelt een man die altijd geconcentreerd en beheerst zijn vakmanschap uitoefent, gedistingeerd op een afstandje blijft, maar meer in de gaten heeft dan iedereen bevroedt. Met zijn slimheid weet hij in deze enigszins claustrofobische omgeving meer dan eens een leven te redden. Bovendien ontdekt hij dat je met een schaar meer dingen kunt doen dan enkel knippen.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

The Quiet Girl

The Quiet Girl Ierse nesten
Het volgende lovenswaardige speelfilmdebuut is van documentaire- en tv-seriemaker Colm Bairéad. Zijn subtiele kleine drama The Quiet Girl is de Ierse inzending voor de Oscars en wordt bijna geheel gesproken in de primitieve Keltische taal Irish Gaelic. De hoofdpersoon Cáit (Catherine Clinch) is ‘an cailín ciúin’, het rustige meisje van de titel, maar ook de meeste andere personages hebben wonderlijke namen. Hoewel de film niet heel veel dialoog kent, is ondertiteling dus wel een must.

Cáit is lid van een groot katholiek gezin op het Ierse platteland van de jaren tachtig. We tellen minimaal vier zusjes en een broertje, terwijl moeder alweer in verwachting is. Cáit wordt door alle andere gezinsleden genegeerd, ook door haar vader, die vaak van huis is en aan een zekerheid grenzende waarschijnlijkheid vreemdgaat. Cáit is dan wel rustig en stil, maar niet doof noch blind. De situatie is schrijnend: door de armoede is er geen geld voor arbeiders om het hooi van het land te halen en er is niet genoeg voedsel voor iedereen. Het is voor Cáit een zegen dat zij wordt uitgekozen om de zomer elders door te brengen, namelijk bij haar moeders neef Seán en diens echtgenote Eibhlín Cinnsealach (Carrie Crowley). Ook zij hebben een boerderij, maar geen andere monden te voeden. Voor het eerst in haar leven ervaart Cáit letterlijk en figuurlijk een warm bad.

Vanaf hier ontspint The Quiet Girl zich als een fijnzinnig, sfeervol gefilmd hoofdstuk waarin Cáit, Eibhlín en Seán langzaam aan elkaar moeten wennen en we uiteindelijk leren dat dit huis wel een verleden, maar geen geheimen noch schaamte kent. Het afscheid aan het eind van de zomer is onvermijdelijk en ontroerend. Juist omdat we mogen gissen hoe Cáits levenspad zal verderlopen, maakt dat de film in je hoofd nog wel een tijdje doordraait.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).
The Quiet Girl draait vanaf 13 april 2023 in de landelijke bioscopen.

 

The House Among the Cactuses

The House Among the Cactuses – Volwassen keuzes
Ook de finale van The House Among the Cactuses blijft nasudderen. Je vraagt je af hoe jijzelf zou hebben gehandeld wanneer je een mysterieuze backpacker een maaltijd aanbiedt en tot je verontwaardiging ziet dat hij bij zijn vertrek je vrouw een klap in het gezicht geeft. De meeste kijkers zouden uiteindelijk waarschijnlijk anders hebben gereageerd, omdat zij nu eenmaal meer kennis hebben (maar nog steeds bar weinig) dan de vader des huizes.

Carlota González-Adrio maakt in haar speelfilmdebuut dankbaar gebruik van het script waarmee de Spaanse schrijver Paul Pen zijn eigen succesvolle roman bewerkte. Net als in The Quiet Girl maken we kennis met een groot gezin dat geïsoleerd leeft, in dit geval op het eiland Gran Canaria middenin de natuur. En ook in deze film ligt een familietragedie aan de basis van gebeurtenissen die komen gaan. In het grote afgelegen huis tussen de cactussen wonen Rosa (Ariadna Gil) en Emilio (Daniel Grao) en hun vier opgroeiende dochters, die toneelstukjes opvoeren, dansen, zingen, lachen en puberen. Wanneer Rafa (Ricardo Gómez) ten tonele verschijnt, is er enige opwinding onder de meiden, net als voor de mannelijke bezoeker in The Beguiled. In deze Spaanse film geen genot, maar vooral vraagtekens en afschuw.

The House Among the Cactuses is een drama dat zich langzaam ontpopt als thriller. De combinatie van de idyllische atmosfeer, de eenvoud van het leven en de groeiende spanningsboog blijft de aandacht voortdurend vasthouden.

Lees hier waar en wanneer deze film draait (mits niet uitverkocht).

 

3 november 2022

 

LIFF 2022 – Deel 2: Fantasie
LIFF 2022 – Deel 3: American Indies

 


MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2020 – Deel 4: Zoektocht naar liefde

LIFF 2020 – Deel 4 (slot):
De zoektocht naar liefde

door Suzan Groothuis

Ga er maar aan staan: een filmfestival organiseren, terwijl corona met een woeste tweede golf over ons land waart. Het Leiden International Film Festival (LIFF), dat zijn 14,5 editie (‘no half measures!’) vierde, deed het en bood een variatie van online en bioscoopprogramma. Om online toch het idee van een festival te hebben, waren er vaste tijden waarop de films te zien waren. Met als resultaat lekker films bingen vanaf de bank. In dit laatste deel aandacht voor de zoektocht naar liefde.

 

Rent-a-Pall-

Rent-a-Pal – Vriendschap met een gevaarlijk randje
Rent-a-Pal van regisseur Jon Stevenson maakt deel uit van het Bonkers!-programma. En wat kan je verwachten van een Bonkers!-film? Die zijn altijd een beetje “weird”. Zo ook Rent-a-Pal. We gaan terug naar de jaren 90, waar vrijgezel David zijn best doet om via een datingsite een match te vinden. Dat is een lastige opgave, want wie zit op David te wachten? Hij zorgt voor zijn demente moeder en woont beneden in haar kelder. Zijn videoboodschap is onhandig en klungelig ingesproken. David geeft de hoop al op, maar dan valt zijn oog ineens op een videoband met de titel Rent-a-pal. Maker Andy belooft ware vriendschap. De liefde vinden is misschien een stap te ver, maar een vriend kan David in zijn eenzame leven best gebruiken.

Vanaf dat moment krijgt de film een gevaarlijk randje. In eerste instantie neemt David de kletspraatjes van Andy niet zo serieus. Maar ieder mens heeft aandacht nodig en Andy lijkt die toch op een of andere manier te geven. Al snel raakt David geobsedeerd en lijkt Andy vanuit de VHS tot leven te komen. Ondertussen gaat ook het echte leven door, en blijkt het datingbureau ineens de geschikte kandidaat voor David gevonden te hebben. Die is in tweestrijd: kiezen voor de echte liefde, of voor zijn nieuwe beste vriend?

Veel films van nu grijpen terug op de charme van VHS. Zoals de leukste film van afgelopen International Film Festival Rotterdam (IFFR), VHYes, een retrocomedy volledig geschoten op VHS. Rent-a-Pal verwijst licht naar Cronenbergs Videodrome, waarin een videoband werkelijkheid en hallucinaties door elkaar laat lopen. Ook in Rent-a-Pal word je als kijker in verwarring gebracht: is Andy ‘echt’, of gaat David met zijn eigen (grimmige) fantasie op de loop? Rent-a-Pal is aardig, maar stevent af op een voorspelbare en geforceerde afloop.

 

A l’Abordage

A l’Abordage + De l’or pour les chiens – Warme en kille vakantieliefde
De Franse films A l’Abordage en De l’or pour les chiens gaan over vakantieliefdes. In A l’Abordage besluit Félix zijn Alma achterna te reizen. Of het een goed idee is weet hij niet. Maar als je het niet probeert, is het sowieso kansloos. Samen met zijn goede vriend Chérif reist hij carpoolend naar het zuiden van Frankrijk. En alles loopt anders dan verwacht. In De l’or pour les chiens reist tiener Esther haar vakantieliefde achterna. Niet naar het zinderende zuiden, maar naar Parijs, waar haar komst niet welkom blijkt. Waar A l’Abordage een warme, losse sfeer ademt, is De l’or pour les chiens kil en afstandelijk.

A l’Abordage doet met zijn improviserende stijl denken aan films van Eric Rohmer of de Spaanse regisseur Jonás Trueba (La Reconquista). Een greep uit het echte leven, zonder te forceren. Het levert grappige, gênante en ontroerende momenten. En, zeker nu je zo aangewezen bent op zoveel mogelijk binnen blijven, de ongedwongen, vrije sfeer van een warme zomer.

De l’or pour les chiens

In De l’or pour les chiens voel je vanaf het begin een niet voorspoedige afloop. Esthers dromen vallen in Parijs, gevangen in nachtelijke, louche sferen, in duigen. We volgen haar op haar zoektocht naar bezinning. Die vindt ze tijdens haar onderkomen in een klooster, waar ze observeert en – uiteindelijk – levenslessen leert. De l’or pour les chiens doet dat in een traag tempo en met afstand tot de hoofdpersoon. Waardoor de film noch bindt, noch beklijft.

 

Dating Amber

Dating Amber – Schone schijn in Ierland
Van de Verenigde Staten en Frankrijk gaan we naar katholiek Ierland. Regisseur David Freyne brengt in Dating Amber twee buitenbeentjes samen. Amber is lesbisch en erkent dat voor zichzelf. Eddie is ontkennend homoseksueel. Terwijl hij opgejut wordt door zijn klasgenoten, bedenkt hij een plan. Namelijk Amber daten, voor de pretentie van een heteroseksuele relatie. Want homoseksueel zijn in het Ierland van de jaren 90 is geen pretje. Er gaat een rood kruis door in de les seksuele voorlichting. Dus dan maar de schone schijn ophouden, zeker met het vooruitzicht dat Eddie in het leger gaat.

Dating Amber begint wat conventioneel, maar krijgt gaandeweg meer diepgang en karakterontwikkeling. Dan weer humoristisch, dan weer snijdend en dan weer ontroerend volgen we het wel en wee van de twee, die zoeken naar het zichzelf kunnen en mogen zijn. Fijne, eigenwijze en gebalanceerde film met Pulp op de soundtrack, terwijl Oasis en Blur hun eindeloze Britpopstrijd voeren.

 

9 november 2020

 

LIFF 2020 – Deel 1
LIFF 2020 – Deel 2
LIFF 2020 – Deel 3

 

MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2020 – Deel 3: Mafheid als leidraad

LIFF 2020 – Deel 3:
Mafheid als leidraad

door Bob van der Sterre

LIFF 2020 – Maffe films! Ze zijn zo zeldzaam tegenwoordig met al die brave arthousefilms en domme actiefilms. Op LIFF waren er toch een paar te zien. Drie producties die in mafheid tegen elkaar opbieden.

 

Why slugs have no legs

Bonkers – Acht absurde korte films

Life: film van vier seconden die zo snel voorbij was dat ik het gemist had.

Mime: Nederlandse film over uit de hand lopende ontgroening (door een mimespeler die letterlijk uit een andere wereld komt).

Where do they come from: Duitse film over een jongen die in een videotheek werkt, met een passie voor horror en gevoelens voor een meisje.

Tooth fairies: animatiefilm over een joch dat tanden uittrekt omdat hij een crush heeft op de tooth fairy.

Helena: Franse horrorfilm over een vrouw die op een verlaten strand van iemand af probeert te komen maar dat lukt alsmaar niet.

Do you like poetry: Braziliaanse film over een man die na het slikken van pillen de wereld leger ziet worden.

Peaking: Britse horror over een vrouw die audio opneemt en ineens iets vreemds hoort.

Why slugs have no legs: Zwitserse animatie over het leven van drie slakken in een insectenmensenwereld.

Live forever: Amerikaanse musicalparodie op slasherfilms

 

Leuke, gevarieerde filmsessie met veel fantasie en weinig verveling. Beste film hiervan, wat mij betreft: de Braziliaanse film Do you like poetry. Een grappige en mysterieuze film waarvan het absurde script geschreven had kunnen zijn door Charlie Kaufman. Precies goede lengte en genoeg inhoud voor een korte film.

De geestige Zwitserse animatie over slakken, Why slugs have no legs (zie foto) paste het beste bij het thema (Bonkers dus). Peak, de Britse audiohorror slaagt atmosferisch erg goed, en smaakt naar meer. De Nederlandse film Mime toont verrassend veel fantasie, iets wat ik toejuich.

De minste films: de ideeënloze Duitse film Where do they come from en de budget-Tarantino op zijn Frans, Helena.

Survival Skills

Survival Skills – Hoe gedraag ik mij als agent?
Oud-hoofdagent introduceert een video voor een cursus ‘Hoe gedraag ik mij als agent’. Jim die deze modelagent uitbeeldt, is een karikatuur. Een namaakagent. Hij is alleen bedoeld om de cursus op de tape uit te beelden. Hij past dus niet in de echte werkelijkheid van andere, professionele agenten die in de film figureren. En dat matcht natuurlijk niet. Jim is natuurlijk een rolmodel en geen echte agent. Bij een zaak van huiselijk geweld maakt hij daarom beloften die hij niet waar kan maken. Ondertussen loopt zijn al even karikaturale vrouw weg van hem. Jim begint zelf te twijfelen wat zijn levenslot is.

Fantasierijke bodem voor deze film. Een politiecursusvideo met karakters (acteurs) die niet thuishoren in de geschetste wereld. Een paar ideeën boeien. Zoals dat Jim steeds meer zijn eigen beslissingen neemt, wat de cursusleider probeert te verhinderen door de band telkens terug te spoelen. Heeft iets van de films van Quentin Dupieux, doet ook een beetje denken aan The Truman Show. Dat contrast is waar de film zijn kracht van moet hebben.

En gebruik van de VHS-band in een visuele hoofdrol. Weer een VHS-band! De VHS-band krijgt steeds meer hoofdrollen in films (zoals ook al in Rent-a-pal). Alle mogelijkheden worden er hier mee verkend, op pauze zetten, doorspoelen, terugspoelen. Bij naderend onheil komen er in Survival Skills-strepen in beeld, wordt het geluid beroerder. Beetje ‘Lynchiaans’!

Stijl en verhaal zitten elkaar hier wel in de weg. Het visuele idee is speels uitgevoerd maar volgens mij oogt het leuker dan dat het klopt. En dat merk je als kijker. Probleem 2: connectie krijgen met karikaturen (of ze nu opzettelijk zijn of niet) is erg moeilijk.

 

Effacer L'historique

Effacer L’historique – Worsteling met moderne communicatiemiddelen
Drie bevriende sukkels, twee vrouwen en een man, worstelen met moderne communicatiemiddelen. Een wordt gechanteerd door rampzalige sekstapes; een is verliefd op een droomvrouw in Mauritius; een krijgt altijd alleen maar eensterrenreviews als taxichauffeur. Ze worstelen verder met bots, websites, bestellingen online, kwijtgeraakte inlogcodes, klantenservices, verzin het maar. Door hun online domheid raken ze in de penarie in hun echte levens. Hun doel: het verwijderen van hun (online) geschiedenis. Dus ze moeten op zoek naar een server waar die geschiedenis te vinden is.

Je hebt niet zoveel nodig om een originele en zelfs enigszins filosofische film te maken, zoals Gustave Kervern en Benoit Delepine vaak bewijzen met hun in mijn ogen ondergewaardeerde films (Aaltra en Louise Michel). Een grappig script, satire, leuke acteurs en fantasie. Dan krijg je een heerlijk portret van goedgelovige technokneuzen, die alles eraan willen doen om hun geschiedenis te verwijderen.

Het eerste deel is het beste, als we zien hoe de kneuzen langzaam doordraaien door de moderne technologie, tot en met het bezoeken van een hacker (‘God’) in een windmolen (die alleen AI vreest). Ook mooie vondst: de rotonde waar ze afspreken om hun vicieuze cirkel van kneuzenellende te doorbreken.

De film is goed in zijn momenten, minder in het geheel. Soms erg geestig zoals een Indiaas callcenter dat tegen betaling op sterren zit te rammen. Of hoe de naïeve Marie (de erg grappig spelende Blanche Gardin) zich laat chanteren na een avond waarvan ze zich niets herinnert. Maar het tweede deel waarin ze gaan reizen, is iets minder, met niet zulke verrassende plots, en een iets te slordige stijl. Toch veel liever dit dan het zoveelste zouteloze maar betekenisvolle drama.

 

6 november 2020

 

LIFF 2020 – Deel 1
LIFF 2020 – Deel 2
LIFF 2020 – Deel 4

 

MEER FILMFESTIVAL

LIFF 2020 – Deel 2: Van alle genres wat

LIFF 2020 – Deel 2:
Van alle genres wat

door Bob van der Sterre

LIFF 2020 – Een festival waarbij je de grens van Leiden niet overgaat. Maar films blijven films – of je ze nu in de thuisbioscoop bekijkt of in de zaal. Tweede stuk met drie totaal uiteenlopende films.

 

Police

Police – Alibi voor saai melodrama
Police is een drama over drie agenten en hun problemen. Twee hebben (met elkaar) een affaire. De dame is er zwanger van geworden, wil abortus plegen, de man – ogenschijnlijk opgewekt – kampt met paniekaanvallen, de derde heeft ruzies thuis. Dit sombere trio wordt geronseld voor een routineklus: het naar het vliegveld vervoeren van een uitgeprocedeerde vluchteling. Hij moet terug naar Turkmenistan. Onderweg krijgen ze ruzie. Ze discussiëren over het vrijlaten van de man.

Problematische film! 1) Ongeloofwaardig verhaal. Deze drie mensen hebben niets met het vak agent te maken. Hun werk is een alibi voor een saai melodrama. 2) Matig uitgewerkte karakters die alleen maar ernstig doen. Een pak problemen meedragen is niet hetzelfde als een boeiende karakterschets. 3) De film wil zo overduidelijk maatschappijkritiek uitdragen, dat je twijfelt: was dit een jeugdfilm voor twaalfjarigen? 4) Het ergste misschien wel: wat een saaie film! Dit soort verhalen zijn al honderden keren bedacht.

Police bewijst opnieuw niet dat de Franse cinema niet is ingehaald door de tijd. Daar helpt de rol van Intouchables-ster Omar Sy ook niets tegen.

 

My Thoughts are Silent

My Thoughts are Silent – Geluiden van Oekraïense dieren
Van maatschappijkritisch drama snellen we naar een tragikomedie. Vadim is een jonge muzikant, creëert beats (‘trap’) en neemt geluiden op voor een internationaal gamebedrijf. Volgende opdracht: geluiden van echte Oekraïense dieren. Voor hem een carrièrekans. Voor die dieren keert Vadim terug naar zijn ouderlijk huis in de provincie. Met zijn moeder gaat hij op een roadtrip door het platteland. Geluiden opnemen. Zij zit intussen in een midlifecrisis. Ze ziet haar zoon nooit, heeft een Italiaanse minnaar die niet bestaat maar wel geld wil, zoekt een partner, et cetera. Alles gaat goed, op een geluid van een speciaal Oekraïens vogeltje na. Daarvoor moet hij nog dieper de provincie in. Tot een moeras aan toe.

Geslaagde film over een paar prettig gestoorde mensen in de Oekraïne. Sterk moeder-zoonverhaal. Tragikomisch script heeft een goed evenwicht (en boort extra lagen aan met subtiele symboliek). Acteurs (Iryna Verenych-Ostrovska en Andriy Lidagovskiy) hebben komische talenten. Hier en daar geslaagde cinematografie. Terwijl dit slechts een debuut was (van Antonio Lukich).

Het slot is denk ik het beste deel als we een paar hilarische portretten van Oekraïners zien (een Labellostift speelt daarbij een belangrijke rol). Met het talent is niets mis. Het jammerlijke is alleen dat het allemaal net iets te timide is. Het had wat scherper mogen zijn. Met meer flair in stijl zou de humor beter uit de verf komen.

 

Lapsis

Lapsis – Kabelen in het bos
En van tragikomedie steken we over naar sciencefiction. Ray heeft een broer die lijdt aan een mysterieuze ziekte genaamd omnia. Hij wil hem een speciale kuur laten ondergaan. Die kuur kost geld. Gelukkig kent hij Felix, een ietwat schimmig figuur. Die heeft nog wel een klusje voor hem: kabelen in een bos. Je hoeft er niets voor te kunnen. Kabels op een wagentje en routes lopen. ‘s Nachts slaap je in tenten in het bos. De kabelaars pluggen de kabels in metalen kubussen die her en der in het bos staan. Dat hoort bij de handel in het nieuwe superproduct ‘quantum’.

Ray leert diverse kabelaars kennen. Medekabelaars blijken hem niet te mogen. Later blijkt waarom: zijn alias ‘Lapsis Beeftech’ heeft een programma geschreven dat de vrijheden van deze kabelaars ernstig inperkt. Ray, die goed verdient met deze illegale pas, komt voor een lastige keuze te staan: helpt hij de kabelaars of kiest hij eieren voor zijn geld.

Het script is eerder op mensen gericht en sciencefiction heeft een amusante bijrol – zoals ik het zelf graag zie. De satire op de commercie achter een nieuw hosannaproduct is heel herkenbaar. Het gesjouw met de kabels in het bos is een grappig gegeven (wie zegt ons dat dit nooit zal gebeuren? je hebt immers ook mensen die denkbeeldige pokemons zoeken op straat). De acteurs geven deze sciencefiction de juiste menselijke sjeu mee. Ook opvallend: de film maakt slim gebruik van een laag budget.

Erg aardige film. Lijkt alsof er een indiegenre voor nabije, lichtvoetige sf aan het ontstaan is en ik ben daar alleen maar blij mee (ik denk bijvoorbeeld ook aan een film als Creative Control). Deze film van schrijver/regisseur/documentairemaker/zoon van actrice Debra Winger, Noah Hutton, is alvast een goede afgevaardigde voor dat genre.

 

5 november 2020

 

LIFF 2020 – Deel 1
LIFF 2020 – Deel 3
LIFF 2020 – Deel 4

 

MEER FILMFESTIVAL