***
recensie Lost in the Night
Sociale kritiek zonder compromis
door Cor Oliemeulen
Van de romantiek en vrijheid van Mexico die beatnik Jack Kerouac in 1957 zo mooi verwoordde in zijn picareske roman On the Road blijft in de beleving van Amat Escalante bar weinig over. Ook in zijn vijfde speelfilm, Lost in the Night, behandelt de Mexicaanse regisseur thema’s als klassenverschil, drugsgeweld en corruptie. Net als de viervoeter Buñuel in de film blijft de kijker als een geslagen hond achter, hoewel er ditmaal aan het eind een sprankje hoop gloort.
Het is begrijpelijk dat Escalante de troosteloze Mexicaanse samenleving zo meedogenloos neerzet, want klassenongelijkheid, corruptie en drugsgeweld zijn er aan de orde van de dag. Vooral voor de jeugd in onderontwikkelde gebieden is er nauwelijks perspectief op een rooskleurige toekomst. Met zijn vastberadenheid plaatst Escalante zijn kijkers graag in een oncomfortabele positie en grijpt hij ter ondersteuning van zijn betoog met enige regelmaat naar provocerende beelden.
Zo kent Heli (2013) een scène waarin de genitaliën van een jongen worden overgoten met alcohol en in brand gestoken, terwijl afgestompte crackrokertjes een videospelletje spelen en iemand een filmpje voor YouTube maakt. In La región salvaje (2016) dient een octopusachtige fallische alien in een hutje op de hei als genotsmiddel voor wanhopige vrouwen. Het is jammer dat Amat Escalante, die genoeg talent in huis heeft, zo vaak de neiging heeft om de toekomst van zijn landgenoten op een nihilistische manier op te dienen.
Op zoek naar vermiste moeder
Escalante’s insteek van Lost in the Night is vermissing. Door drugs, mensenhandel en kidnapping zijn momenteel in Mexico meer dan honderdduizend inwoners en migranten vermist. In de film volgen we het reilen en zeilen van de tienerjongen Emiliano (Juan Daniel García Treviño) die op zoek is naar zijn verdwenen moeder. Drie jaar geleden protesteerde zij tegen de komst van een buitenlands mijnbedrijf omdat ze vreesde voor milieuschade. Na afloop van een bijeenkomst werd zij met vier andere actievoerders door de politie mishandeld en verdwenen ze allemaal van de aardbodem.
Emiliano komt als klusjesman terecht bij de rijke societyvrouw Carmen (Bárbara Mori) in een afgelegen villa aan zee. Zij woont daar met haar verveelde dochter Monica (Ester Expósito) en haar geliefde Rigoberto (Fernando Bonilla), een man die zich modern kunstenaar noemt. Hij toont Emiliano zijn fotoboek met close-ups van een lichaam met allerhande wonden en vertelt dat hij het lichaam had gekocht. Emiliano hoort ook dat Rigoberto en Carmen aandeelhouders zijn van de mijn, waartegen zijn moeder destijds protesteerde.
Verknipte gasten
Er ontstaat een band tussen Emiliano en Rigoberto. Emiliano probeert te ontdekken of Rigoberto, die dikke maatjes met de plaatselijke politiecommandant is, iets weet van de verdwijning van zijn moeder. Ondertussen lijkt Rigoberto last te krijgen van een schuldgevoel, nu hij wordt geconfronteerd met het verdriet en de pijn van Emiliano. Bovendien staat hij op gespannen voet met een godsdienstige sekte die zijn ‘kunstwerken’ veroordeelt. Emiliano komt in de belangstelling te staan van Monica, die haar uitzichtloze leventje met geënsceneerde suïcidepogingen deelt op sociale media voor likes. Emiliano valt voor haar avances omdat de ouders van zijn vriendin Jazmin (Mafer Osio) hem beneden hun stand vinden.
Al deze onderlinge verhoudingen en tegenstellingen leiden tot een tragische ontknoping. Met op de achtergrond thema’s als klassenverschil, illegale graven, jeugdtrauma’s, seksualiteit, godsdienstwaanzin, internetverslaving en drugsgeweld, levert Amat Escalante met Lost in the Night een degelijke thriller af. Je vraagt je af hoeveel moeite het voor hem moet hebben gekost om ditmaal te eindigen met enig perspectief op betere tijden.
15 mei 2024