Terugblik filmjaar 2020 – Deel 4:
Escapisme kunnen we wel gebruiken

door Ralph Evers

Mijn bioscoopbezoek was al niet om over naar huis te schrijven en stortte dus in maart in. Van de weinige films die ik zag in de bios heb ik erg genoten van De beentjes van Sint-Hildegard met een glansrol van Herman Finkers. Gortdroog, alledaags drama en af en toe wat levenswijsheden, nuchter en simpel, zodat de film ook nergens zwaar hoeft te worden.

Verder zag ik het indrukwekkende 1917 begin dit jaar. Een film die uitblinkt door z’n surreële scènes, die zo uit Jeroen Bosch’ hel zijn overgenomen. Het lichtkogelfestijn boven een geruïneerde stad bedoel ik dan. Later zag ik Tenet ook in de bioscoop, hetgeen als een privilege aanvoelt dit jaar. Een film, die zoals gebruikelijk bij Nolan, onderhoudend, intelligent, indrukwekkend en… een beetje tegenviel. Misschien een film die je vaker moet zien om ‘m door te krijgen, maar de impact die Interstellar maakte, heeft hij al een aantal keer verzuimd.

Pun Mjesec
Cineville was de filmliefhebber genadig door enkele filmfestivals te vertonen, waar ik het sterke Pun Mjesec uit Bosnië-Herzegovina zag (op het Eastern Neighbours Film Festival, ENFF). Op het eerste gezicht een middle-of-the-roadfilm, maar de echtheid van de karakters en de rauwheid van de realiteit zuigen je helemaal de situatie van de personages in, waarmee de film uitermate voldoet aan soms noodzakelijk escapisme.

Want escapisme kunnen we af en toe wel gebruiken. Eén relatief ongevaarlijk virus en het halve land is de weg kwijt. Wappies en aluhoedjes trachten internet, de videokanalen en sociale media te gijzelen met meer onzin dan Michael Bay in z’n hele Transformers–franchise erdoorheen heeft weten te persen. Ik heb liever tig miljoen coaches tijdens het WK Voetbal, dan allerlei zogenaamde, nimmer twijfelende virus-experts. Daar is nog een documentaire over verschenen, The Social Dilemma. Wel aardig, maar voelde ook als een schoonpraten van het eigen straatje door de mensen die in de eerste plaats al die algoritmische ellende veroorzaakt hebben. Nu ze ‘ontwaakt’ zijn uit eigen nachtmerrie komen ze met een goed gekleed, minimalistisch mea culpa. Beetje laat mannen.

Peaky Blinders
Wat bracht de lockdown verder qua filmvertier, of liever ‘thuisbioscoop’-vertier? De trilogie van Satyajit Ray eens kunnen bekijken. Toch een heel andere beeldtaal en vertelstijl dan we vandaag de dag gewend zijn. Sátántangó van Béla Tarr (begin volgend jaar schrijf ik daarover een stuk bij het verschijnen van de 4K-restauratie) kon ook weer eens gekeken worden en ik ontdekte tal van goede series op Netflix, die eens gebinged konden worden. Peaky Blinders staat qua serie dit jaar op 1.

En verder, tja, was er genoeg tijd ons leven te overdenken, zeker toen mijn werk even stilviel in april. Toen kwamen andere bezigheden naar voren. Talloze podcasts tijdens wandelingen, mijn stad beter leren kennen, een thuisstudio gebouwd en daarmee het musiceren en componeren ook weer eens opgepakt. Er is een heel leven naast de waan van de dag en de escapistische wereld van het grote doek. Toch hoop ik dat we in 2021 ons gezonde verstand en onze nuchterheid weer wat terug kunnen vinden en er weer meer bewegingsvrijheid mag zijn.

 

27 december 2020

 

Terugblik filmjaar 2020 – Deel 1: Het jaar van de vrouw
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 2: Beste lezer, over 25 jaar…
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 3: Film op rantsoen
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 5: Gecontroleerd uitrazen
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 6: Herwaardering collectieve ervaring
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 7: Blikvangers en donkere spiegels
Terugblik filmjaar 2020 – Deel 8: Vijf films die ik voor het eerst zag