Top 5 2016

Top 5 films + Miskleun van 2016

Trumbo

Acht recensenten van Indebioscoop bespreken hun vijf favoriete films die dit jaar in Nederland in première gingen. Traditioneel kiest iedereen ook de Miskleun van het Jaar én een film die zij jammerlijk misten in de bioscoop. Tot en met Oudejaarsdag lees je hier elke dag een persoonlijke terugblik op het filmjaar 2016.

Cor DEEL 8 (slot): Cor Oliemeulen

The Big Short, Julieta, Elle, El Abrazo de la Serpiente, 10 Cloverfield Lane, La pazza gioia, Suburra, Arrival, The Red Turtle en Captain Fantastic zijn ook fantastische films, maar in het leven moet je kiezen, dus ontbreken ze in mijn top 5 van 2016. Op de valreep zag ik nog het heftige Land of Mine, dat in een andere stemming ook zomaar in het lijstje had gekund.

The Revenant kent de meest indrukwekkende openingsscène van het jaar (en niet Leonardo DiCaprio maar die beer had de Oscar moeten winnen) en The Family Fang de meest teleurstellende eindscène. Florence Foster Jenkins heeft de beste valse stem, The Treasure de droogste humor, Krigen het grootste morele dilemma en Room de slimste politievrouw van het westelijk halfrond. Actrice van het jaar is Isabelle Huppert: verknipt wellustig in Elle, levenswijs in L’avenir en confronterend in Louder Than Bombs. De acteur van het jaar prijkt in onderstaand overzicht.

 

5. – SPOTLIGHT

Het begin januari verschenen Spotlight volgt nauwgezet een team van The Boston Globe dat veel geduld moest bewaren voor de publicatie van grootschalig seksueel misbruik in de katholieke kerk. De onthullingen zorgden wereldwijd voor veel ophef: zowel represaille als doofpot. Dertig jaar na All the President’s Men waarin The Washington Post het politieke afluisterschandaal Watergate onthulde, verscheen met Spotlight dan eindelijk weer eens een uitmuntend en spannend biografisch drama over onderzoeksjournalistiek. Een verademing in de hedendaagse praktijk van op sensatie beluste en tendentieuze pulp waarin het gros van het journaille nieuws kopieert, geen flauw idee heeft wat hoor-wederhoor betekent en iedere scheet van elke zichzelf benoemde beroemdheid volgt, in plaats van achter het bureau uit te komen en de stoffige archieven in te duiken om de enige echte waarheid boven tafel te krijgen.

 

4. – THE WAILING

Je neemt een bijzonder sullige politieman, een paar gruwelijke moorden, onophoudelijke regenbuien, onmetelijke modderpoelen, een hyperactieve sjamaan, bezeten wezens, een reeks onverklaarbare gebeurtenissen en die kwak je allemaal in een achterlijk dorp op het Zuid-Koreaanse platteland. Goed schudden is niet nodig, want in deze fusie van bovennatuurlijke thriller, familiedrama en horrorfantasie wordt de kijker hoe dan ook tweeënhalf uur heen en weer geslingerd tussen verwarring, verwondering, verbijstering en ongeloof. The Wailing (Goksung) is een van de grote verrassingen van het jaar en verslaat die andere, volstrekt omhoog geschreven Aziatische verrassing, The Assassin (Cìkè Niè Yinniáng), met vlag en wimpel op de onderdelen originaliteit, narratief en beleving.

 

3. – HELL OR HIGH WATER

Het zal niemand zijn ontgaan dat het genre western de laatste jaren nieuw leven is ingeblazen. Indebioscoop zou Indebioscoop niet zijn als we deze opleving aan een nadere beschouwing in historisch perspectief zouden onderwerpen, wat we onlangs deden in onze rubriek ‘Ondertussen, op de redactie’. Afgelopen week volgde een essay van collega Alfred Bos onder de titel ‘Pillen en pistolen’. Terug naar het nu. Hell or High Water is een eigentijdse Amerikaanse western, waarin twee totaal verschillende broers (psychopaat vs. gentleman) samen banken beroven om te voorkomen dat de boerderij van hun overleden moeder in handen komt van meedogenloze geldschieters. Bovendien maakt een stapel flappen het leven hopelijk een stuk aangenamer. Boeiende, zeer onderhoudende film met een onderliggende boodschap. Effectief geconstrueerd plot, wars van opsmuk, aangenaam tempo, realistische en sfeervolle mis-en-scène, feilloos geacteerd, rake soundtrack en een lotsbeschikking met open eind.

 

2. – I, DANIEL BLAKE

Een politiek manifest zonder prekerige toon, dat zie je niet vaak. Het lukt de Engelse regisseur Ken Loach met zijn magnum opus I, Daniel Blake, publieksfavoriet op tal van nationale en internationale filmfestivals dit jaar. Het ijzersterke sociaal-realistische drama speelt zich af in de wereld van stervelingen die een helletocht in de doorgeslagen bureaucratie maken en worden veroordeeld tot sancties en voedselbanken. Zoals altijd bij Ken Loach en zijn vaste scenarioschrijver Paul Laverty maken we kennis met authentieke, geloofwaardige personages. Zo ook Daniel Blake, een vijftiger die herstelt van een hartaanval, van zijn dokter niet mag werken, maar door instanties wordt geconfronteerd met onwil, onbegrip, digitale procedures en rigide regelgeving. Al deze ellende wordt opgediend met een oprechte vriendschap en een dosis zwarte humor, wat het drama in feite nog schrijnender maakt.

 

1. – TRUMBO

Het intrigerende levensverhaal van Dalton Trumbo levert talrijke anekdotes op. Zo schreef hij het scenario van de romantische komedie Roman Holiday (1953), maar ontving ene Ian McLellan Hunter de Oscar voor beste scenario. Trumbo stond tijdens de toenmalige communistenjacht in Hollywood op de zwarte lijst en was genoodzaakt om zijn beroep uit te oefenen in achterkamertjes met behulp van stromannen. Zoals Ian McLellan Hunter er eentje was. Pas veertig jaar later mocht de vrouw van Trumbo postuum de Oscar voor Roman Holiday in ontvangst nemen, omdat de zoon van McLellan Hunter had geweigerd diens Oscar in te leveren. Dalton Trumbo was zondermeer een van Hollywoods meest legendarische en briljante scenarioschrijvers. Trumbo is een sublieme, uitstekend verzorgde en gedocumenteerde biografie over een schrijver annex huisvader die strijdt voor zijn politieke overtuiging, terwijl hij loyaliteit van zijn naasten eist. Bryan Cranston speelt de beste filmrol van het jaar 2016.

 

The Neon Demon

Miskleun van 2016:

THE NEON DEMON

Sinds Drive (2011), met de ingehouden vulkaan Ryan Gosling in de hoofdrol, houden we de Deense regisseur Nicolas Winding Refn scherp in de gaten. Een eigenzinnige filmmaker met een vorm van kleurenblindheid die daarmee zijn uitbundige palet verklaart. Zijn films zijn tegelijkertijd een tikkeltje gewelddadig: het wegwerken van een Oost-Europese criminele opponent met behulp van een kettingzaag in het derde deel van The Pusher (2005) kun je nog best functioneel realistisch noemen en Tom Hardy als onverbeterlijke knokverslaafde in en als Bronson (2008) soms hilarisch – sinds Only God Forgives (2013) schijnt Nicolas Winding Refn zijn stiel te hebben gedefinieerd: overweldigende kaders met neon-kleuren in vaak warrige montages met elektronische klanken en gestileerd geweld. Ryan Gosling raakte er door besmet en maakte dit jaar zijn regiedebuut Lost River geheel in Refn-stijl. The Neon Demon, Nicolas Winding Refns satire op het modellenwereldje, kent een aardige premisse, maar mist elke subtiliteit door de toevoeging van een minutenlange necrofiele scène en het uitspugen van een menselijk oog na een volstrekt ongeloofwaardige braspartij.

 

Gemist in de bios in 2016:

INDIGNATION

Deze filmadaptatie van het gelijknamige boek van Philip Roth onderzoekt op tragikomische wijze de Joods-Amerikaanse identiteit tegen de achtergrond van de Koreaanse oorlog. In Indignation van debuterend speelfilmregisseur James Schamus speelt Logan Lerman de joodse student Marcus die aan het juk van zijn overbezorgde vader probeert te ontsnappen en zijn onschuld verliest door de seksuele verleidingen van de onevenwichtige Olivia (Sarah Gadon). Verrassend gemonteerd, sfeervol tijdsbeeld met prachtige vertolkingen. De filosofische, principiële discussies tussen Marcus en de schooldecaan (Tracy Letts) behoren tot de mooiste dialogen van het jaar. Opgemerkt pareltje door collega Suzan Groothuis tijdens het Leiden International Film Festival (LIFF), node gemist in de bioscoop.

 

31 december 2016

 

Alle terugblikken op 2016:
Wim Meijer
Bob van der Sterre
George Vermij
Ralph Evers
Nanda Aris
Alfred Bos
Suzan Groothuis
Cor Oliemeulen