***
recensie Metéora
Stille liefde tussen de wolken
door Joan Gebraad
Op de Griekse Peloponnesos staan de mysterieuze meteora, eeuwenoude Byzantijnse kloosters die tussen de wolken van een eenzaam dal zweven. Wat gebeurt daar binnen? Het inspireerde regisseur Spiros Stathoulopoulos tot een bijzondere liefdesfantasie.
Licht flikkert de kale kloosterkamer van Urania in. Aan het klooster aan de andere kant van het diepe dal, gebruikt Theodorus (Theo Alexander, True Blood) een Byzantijns Jezusicoon om de zon te weerkaatsen. Urania (Tamila Koulieva) kijkt op van haar gebed en hangt een donkere lap voor het raam. Maar toch wint op dat moment haar vleselijk verlangen het van haar devotie aan God.
Zo communiceren de twee na elkaars blik gevangen te hebben tijdens een mis. Uiteindelijk zet Theodorus de eerste stap en beginnen ze elkaar te ontmoeten. De liefde groeit, maar hun geweten knaagt. Kiezen deze twee voor hun liefde of die voor God? Dit is het dilemma dat Metéora aansnijdt.
Geweldige Griekse sfeer
De Columbiaans-Griekse Spiros Stathoulopoulos keert na het gelauwerde PCV-1 terug naar zijn Griekse wortels. Dat doet hij subliem. Hij weet de intimiteit, heiligheid en devotie die in dergelijke Griekse kloosters hangt goed neer te zetten, evenals de typisch Griekse atmosfeer. Dat doet Stathoulopoulis onder meer door gebruik te maken van stilte. Je hoort de krekels je, je voelt de verzengende hitte. In de verte blèrt een berggeit en speelt de herder op zijn fluit. De bijbehorende beelden treffen perfect de schoonheid van het landschap. Verder bevriest de regisseur shots soms voor langere periodes. Het beeld staat stil, als metafoor voor de onveranderlijkheid van het orthodoxe kloosterleven.
Bijzondere vertelwijze
Stathoulopoulos experimenteert niet alleen met beeld en geluid, maar ook met storytelling. Scènes met levende mensen worden afgewisseld met animatiescènes in Byzantijnse stijl. Ze representeren de innerlijke worsteling van Theodorus en Urania en zitten vol verwijzingen naar christelijke legenden en mythologie. De meeste indruk maakt de animatie waarin Theodorus al een soort Theseus met een draad een labyrint in loopt. Midden in de doolhof treft hij Christus aan het kruis. Theodorus slaat nagels in diens polsen, waarna die beginnen te bloeden en het labyrint overstroomt met Christus bloed.
Teveel nadruk op experimenten
Dat Stathoulopoulos experimenteert is prima. Hij maakt daarmee Metéora tot een intrigerende film. Echter, dat mag niet ten koste gaan van het verhaal. De regisseur snijdt zeker bepaalde (orthodox-religieuze) thema’s aan: zelfkastijding, de strijd tussen goddelijke devotie en vleselijk verlangen en de bijbehorende ‘zondes’ masturbatie en seksuele gemeenschap. Toch had hij de romance van zijn hoofdpersonen meer aandacht en tijd mogen geven door meer reguliere scènes te wijden aan de emotionele relatie tussen Urania en Theodorus. Nu overschaduwen Stahoulopoulos’ experimenten de menselijke interactie.
Metéora is het bekijken zeker waard. De animaties, gebruik van beeld en geluid en de bijzondere context van dit liefdesverhaal zijn interessant. Als kijker waan je je zo’n achtenzeventig minuten in Griekenland, maar verwacht niet compleet te worden meegesleept door passionele liefde.
6 augustus 2013