***
recensie The Iceman
Huurmoordenaar met familiehart
door Joan Gebraad
De Pools-Amerikaanse huurmoordenaar Richard Kuklinski pleegde meer dan honderd moorden. Regisseur Ariel Vromen weet hem in een ijzingwekkend spannende film neer te zetten als mens, niet als monster. Een knappe prestatie.
‘Rozen zijn rood, viooltjes zijn blauw. Anabel, je bent mijn gouden licht!’, zegt Richard Kuklinski (Michael Shannon) liefdevol tegen zijn dochter. Het is haar zestiende verjaardag en de kamer zit vol visite. Op dat moment is Kuklinkski een doodgewone huisvader. Niet veel later gaat de bel en zit hij in een auto waar een maffioos een pistool tegen zijn hoofd drukt. Een typerende situatie voor het leven van deze huurmoordenaar met een hart voor zijn familie. Deze contradictie maakt The Iceman tot een fascinerende op waarheid gebaseerde thriller.
IJskoude familieman
Zijn familie, bestaande uit dochters Betsy (Megan Sherrill) en Anabel (McKaley Miller) en vrouw Deborah (Winona Ryder), is alles voor Kuklinski. Zij kennen hem niet anders dan een liefdevolle valutahandelaar, die zijn werk niet mee naar huis neemt. Ze hebben geen idee hoe soepel en kil de familieman zijn slachtoffers doodschiet, neersteekt of vergiftigt. Alles gaat voorspoedig totdat zijn opdrachtgever hem aan de kant schuift.
Kuklinksi gaat andere allianties aan, zoals met Mr. Freezy, een huurmoordenaar die verkleed als ijscoman zijn slachtoffers vergast en invriest. Samen maken ze heel wat slachtoffers, wier lichamen ze vervolgens onder het genot van een muziekje in stukken hakken. Het levert Kuklinski de bijnaam The Iceman op. Ondertussen zinnen zijn oude kameraden op wraak. Ze voelen zich verraden en proberen hem op zijn zwakste punt te pakken: zijn familie.
Keihard, maar liefdevol
The Iceman heeft een vlot tempo en een aangenaam snelle scènemontage. Liquidaties, onderhandelingen en achtervolgingen wisselen elkaar af, zonder overdadige explosies en special effects. De keiharde maffiawereld is overtuigend neergezet. Scènes met Kuklinski’s broer geven enige indicatie over hoe gruwelijk hun jeugd geweest moest zijn: hun vader sloeg hen. Vaak en veel. We volgen Kuklinski van de jaren vijftig tot de jaren tachtig. Dit levert mooie sfeerbeelden van vervlogen era’s op. Met tussendoor liefdevolle familiescènes.
Het allerbeste aan de The Iceman is Michael Shannon. Met zijn karakteristieke kop, koelbloedigheid en woede-uitbarstingen, maar ook enige charme maakt hij Kuklinksi tot een uiterst boeiend karakter. Shannon draagt de film. Zijn beste acteerwerk zit in de monoloog tegen het einde van de film, waarin Kuklinksi in de gevangenis zijn spijt betuigt. Spijt tegenover zijn familie. Dat hij hen gekwetst heeft. Hij houdt van hen. Om de dood van zijn slachtoffers maalt hij niet. Bijna lijkt hij te huilen. Bijna, want: ‘The Iceman huilt niet. Dat is niet macho.’ Vromen slaagt om een verondersteld monster neer te zetten als iemand met gevoelens. Kuklinski is geen sociopaat, maar een getergde ziel.
22 juni 2013