***
recensie Nena
Als je denkt, gaat het mis
door Nanda Aris
Coming of age film waarin een puber te maken krijgt met haar eerste verliefdheid, gescheiden ouders en een invalide depressieve vader.
Nena is de eerste speelfilm van Saskia Diesing. Het scenario van de film schreef ze samen met Esther Gerritsen. De film is gebaseerd op haar eigen leven in de puberteit, en dus speelt de film aan het einde van de jaren tachtig. Ware het niet dat de euthanasiewet in Nederland pas in 2001 van kracht werd.
Cynisme
Nena (Abbey Hoes) is een zestienjarige met donker haar en een ruim zittende zwart leren jas. Ze heeft een goede band met haar vader Martin, een voormalig Duits literatuurprofessor, die al jaren in een rolstoel zit vanwege MS. Een sterke rol van Uwe Ochsenknecht; met zijn cynische grappen weet hij de kijker op de juiste manier te raken. Dit doet ergens denken aan de komische bitterheid in Simon (van Eddy Terstall), hoewel de grappen en het taalgebruik in die film grover zijn. Door het luchtige cynisme, beseffen zowel Nena als de kijker niet direct hoe depressief Martin eigenlijk echt is. Des te harder is de werkelijkheid als blijkt dat Martin een zelfmoordpoging doet. Nena is dan ook diep gekwetst door het feit dat haar vader dood wil.
Leven heeft meerdere kanten
Zelf ontdekt Nena de liefde. Ze wordt verliefd op Carlo (Gijs Blom), de pitcher van het honkbalteam. Over het gooien van de bal moet je niet nadenken: ‘Als je denkt, gaat het mis’, zegt Carlo. Het blijkt een wijze uitspraak, niet alleen toepasselijk op honkbal.
Terwijl Nena haar eerste verliefdheid in alle hevigheid doormaakt, blijkt niet alles rozengeur en maneschijn. Abbey Hoes weet de dromerigheid van de liefde geloofwaardig te combineren met de angst en boosheid om haar vaders situatie. De machteloosheid om haar vader te helpen, en zijn uitzichtloosheid, doen haar beseffen dat het leven meerdere kanten heeft; haar levenslust staat in schril contrast met de doodswens van haar vader.
Tegelijkertijd betekent dit besef dat ze volwassen wordt. De wil om haar vader te helpen is groot, dus gaat ze de conversatie over de dood niet uit de weg. Dit op een bijna té luchtige manier, want het koelbloedige gesprek over de verschillende manieren van zelfmoord komt niet geheel geloofwaardig over.
Plotontwikkeling
De film Supernova van Tamar van den Dop die eerder dit jaar verscheen, gaat ook over de volwassenwording van een jong meisje. Van den Dop is niet bang om een film te maken met weinig plotontwikkeling. Het betekent niet automatisch dat een film niet boeiend of interessant is daardoor. Een andere bevestiging hiervan is de nu in de bioscoop draaiende film Boyhood (Richard Linklater). Beide films kabbelen voort, net als het echte leven. Elke keer wanneer de kijker verwacht dat er iets groots gebeurt, gebeurt er niks. Zeer verfrissend dat de regisseurs van deze films zich niet aan de Hollywood-clichés houden en zo’n film durven maken.
Het was de film Nena ten goede gekomen als de regisseuse vertrouwd had op het maken van een boeiende film, zonder de behoefte te voelen af te moeten sluiten met een sterk einde. De film heeft dit einde niet nodig, zonder het slotstuk waren de impact en geloofwaardigheid vele malen groter geweest. Neemt niet weg dat de film, mede door goede acteurs (ook Fabian Jansen als Theo speelt een prachtige en bij vlagen zeer geestige rol), de moeite waard is.
6 september 2014