Top 3 2013
Recensenten van Indebioscoop bespreken hun drie favoriete films die dit jaar in Nederland in première gingen. Ook vallen er enorme missers te noteren.
DEEL 5: George Vermij
Kiezen is moeilijk en zo ook in 2013. Sommige films hebben interessante raakvlakken met elkaar en verdienen daarom een gedeelde plaats.
De beste films van 2013
1. La grande bellezza & Inside Llewyn Davis
Het moderne Rome uit La grande bellezza en het sixties New York van Inside Llewyn Davis lijken op het eerste gezicht ver van elkaar verwijderd. Toch zijn er raakvlakken tussen beide films. Ze gaan allebei over de betekenis van kunst en creatieve schepping tegenover de werkelijkheid. In La grande bellezza zien we de schrijver Gep Gambardella terugdenken aan zijn grote inspiratiebron en muze terwijl hij vast lijkt te zitten in de gouden kooi van de Romeinse jetset. In Inside Llewyn Davis doolt de gelijknamige folkzanger door een winters en onverschillig New York en probeert hij koppig te leven van en voor zijn muziek, maar zonder succes. Beide films zijn eerlijk over de realiteit die dodelijk leeg en oppervlakkig kan zijn (La grande bellezza ) of venijnig absurdistisch en onvoorspelbaar (Inside Llewyn Davis ). Toch is daar de schrale troost die kunst op momenten kan bieden. En zo blijft Gep schrijven en Llewyn zingen tegenover het grote niets.
2. The Act of Killing & The Last of the Unjust
Het in beeld brengen van het onvoorstelbare is een onmogelijke uitdaging voor filmmakers. Dit jaar boden twee films een poging om de kijker te confronteren met gifzwarte bladzijden uit de recente geschiedenis. In The Act of Killing wordt een ‘vergeten’ politieke zuivering in Indonesië belicht die je als genocide zou kunnen bestempelen, maar zo willekeurig was dat het je de adem beneemt. De documentaire is ook schokkend omdat de daders hun misdaden naspelen en zo worden gedwongen om terug te denken aan hun misdaden. Alhoewel dit niet altijd leidt tot bezinning. Tegenover The Act of Killing is er de nieuwe film van Claude Lanzmann die al eerder het monumentale Shoah maakte en uit ongebruikt materiaal uit die film zijn nieuwe documentaire The Last of the Unjust heeft samengesteld. Een film over de Joodse ´collaborateur´ Benjamin Murmelstein. Een persoon die de onmogelijke taak had om in zijn positie dingen te doen om te overleven maar ook om andere mensen te redden. Hij vertelt er over in welbespraakt Duits, terwijl Lanzmann zijn woorden aanvult met beelden en feiten over de vernietiging van de joden. Als kijker wordt je in beide films een blik gegund in die onmetelijke afgrond van waartoe de mens in staat is.
3. Before Midnight
Generaties kijkers zijn al volwassen geworden met Jesse en Celine die elkaar voor het eerst ontmoetten in Wenen in Before Sunrise. Toen verliefd voor een dag en eindigend met de onschuldige en jeugdige illusie om elkaar weer te zien. Iets wat pas zou gebeuren in Parijs van het prachtige Before Sunset. En nu is er Before Midnight die je aan het begin verwart. Daar is een oudere Jesse die zijn zoon achterlaat op het vliegveld. Ongemakkelijk en met onderhuidse schuld. Dat is die volwassen werkelijkheid van de ouder die moet leven met de gevolgen van zijn scheiding op zijn kind. En dan is daar Celine. Ook ouder en met twee dochters van Jesse. Ze kibbelen en praten, maar houden nog van elkaar, toch? Before Midnight is een perfect vervolg op de twee eerdere films en weet nog steeds de juiste vragen op te roepen over wat liefde is en kan zijn ondanks alle onvermijdelijke veranderingen die komen met de jaren.
Miskleun van het Jaar
What Maisie Knew is geen slechte film in technische zin. Het camerawerk is okay en het acteerwerk is niet tenenkrommend. Het probleem van de film zit hem echter in de voorspelbaarheid en clichématigheid van een verhaal die worden verbloemd door de pretentie dat wij kijken naar serieuze cinema over serieuze onderwerpen. Wie door die illusie prikt weet dat het een sentimentele film is waar eendimensionale personages een onverrassende verhaallijn afwerken tot een nietszeggende cathartische conclusie.
22 december 2013